Læknablaðið - 15.10.2001, Blaðsíða 15
FRÆÐIGREINAR / VIÐHORF TIL ENDURLÍFGUNAR
%
60-i
Mynd 1. Hversu vel eða illa treystir þú þér til að fram-
kvœma hjartahnoð, hjá ókunnugum úti á götu, efþörf
krefði?
framkvæma bæði hjartahnoð og munn við munn
öndun.
Alls taldi 491 (65%) mjög (229 (30%)) eða frekar
(262 (35%)) líklegt að hann/hún myndi gefa sig fram
til að framkvæma hjartahnoð hjá ókunnugum úti á
götu, 178 (24%) mjög (87 (12%)) eða frekar (91
(12%) ólíklegt en 84 (11%) hvorki né (mynd 3).
Mjög svipaðar niðurstöður sáust þegar spurt var
hvort viðkomandi myndi í raun gefa sig fram til að
framkvæma munn við munn öndun úti á götu hjá
meðvitundarlausum, ókunnugum einstaklingi sem
andaði ekki. Þannig töldu 473 (63%) mjög (211
(28%)) eða frekar (262 (35%)) líklegt að þeir myndu
gefa sig fram, 177 (24%) mjög (91 (12%)) eða frekar
(86 (12%)) ólíklegt að þeir myndu taka þátt í slfku,
en 93 (13%) hvorki líklegt né ólíklegt (mynd 4).
Að lokum var svo kannað hvort aðspurðir myndu
frekar taka þátt í endurlífgun ef einungis væri fram-
kvæmt hjartahnoð en ekki munn við munn öndun.
Afgerandi meirihluti eða 620 (81%) svöruðu því að
slíkt myndi engu breyta um þátttöku þeirra en 110
(15%) myndu frekar taka þátt í endurlífgun ef hún
fæli eingöngu í sér framkvæmd hjartahnoðs (mynd
5). Þrjátíu og tveir (4%) myndu síður taka þátt í
endurlífgun að gefnum þessum skilyrðum.
Umræða
Meginniðurstöður þessarar könnunar eru þær að ís-
lendingar virðast hafa mjög jákvætt viðhorf gagnvart
framkvæmd endurlífgunar hjá ókunnugum utan
sjúkrahúss og stór hluti þeirra hefur hlotið tilsögn í
framkvæmd grunnendurlífgunar á einhverjum tíma.
Athyglisverðustu niðurstöðumar og jafnframt þær sem
komu mest á óvart eru hins vegar þær, að það myndi
engu breyta um þátttöku þeirra í endurlífgun þótt
ferlið væri einfaldað og fæli eingöngu í sér hjartahnoð
en ekki jafnframt munn við munn öndunaraðstoð.
Það er afar jákvætt hversu margir hafa hlotið ein-
hverja þjálfun í framkvæmd endurlífgunar og er
þetta líkast til að miklu leyti að þakka öflugu starfi
Rauða kross Islands í kennslu fyrir almenning í
grunnþáttum endurlífgunar og skyndihjálpar. Þessi
Mynd 2, Hversu vel eða
illa treystir þú þér til að
framkvœma munn við
munn öndun, hjá ókunn-
ugum úti á götu, efþörf
krefði?
Mynd 3. Hversu líklegt
eða ólíklegt er að þú
myndir í raun gefa þig
fram til að framkvœma
hjartahnoð úti á götu hjá
ókunnugum, sem vœri
meðvitundarlaus og
andaði ekki?
Mynd 4. Hversu líklegt
eða ólíklegt er að þú
myndir í raun gefa þig
fram til framkvœma munn
við munn öndunaraðstoð
úti á götu hjá ókunnugum,
sem vœri meðvitundarlaus
og andaði ekki?
Mynd 5. Myndir þú frekar
taka þátt í endurlífgun hjá
ókunnugum úti á götu, ef
það fœli eingöngu í sér
hjartahnoð en ekki munn
við munn öndunaraðstoð,
myndir þú síður gera það
eða breytti það engu fyrir
þ‘g?
staðreynd á sennilega hvað mestan þátt í hversu
margir treysta sér vel til að framkvæma hjartahnoð
og munn við munn öndun og hversu margir myndu
gefa sig fram til að aðstoða við slíkt. Það hefur verið
vaxandi vandamál erlendis, sér í lagi vestanhafs, að fá
almenning til að taka þátt í endurlífgunartilraunum
hjá ókunnugum sem fara í hjartastopp utan sjúkra-
húss. I einni rannsókn kváðust aðeins 15% af úrtaki
meðal almennings í bandarískri könnun myndu taka
þátt í endurlífgun hjá ókunnugum úti á götu, ef það
fæli í sér hjartahnoð og munn við munn blástur (8).
Hins vegar myndu 68% sama hóps taka þátt í endur-
lífgun hjá ókunnugum, ef það fæli eingöngu í sér
hjartahnoð. Sem fyrr segir var meginástæðan ótti við
Læknablaðið 2001/87 779