Læknablaðið - 15.11.2003, Qupperneq 55

UMRÆÐA & FRÉTTIR / LANGVINN LUNGNATEPPA
að þetta hlutfall sé í raun mun hærra, eða 40-50%.
„Samanburðarrannsókn sem gerð var í 16 löndum
Norður-Evrópu og birt árið 2001 sýnir að algengi
sjúkdómsins er ekki minna hér en í öðrum Evrópu-
löndum þrátt fyrir hreinna umhverfi og fáa mengaða
vinnustaði. Skýringin er fyrst og fremst sú að daglegar
reykingar hafa verið mjög miklar og að Island er í
öðru sæti meðal Evrópuþjóða hvað varðar óbeinar
reykingar. 53% þeirra sem ekki reykja mega þola
daglegan tóbaksreyk annarra á heimili eða vinnu-
stað,“ segir Þórarinn.
Þeir vitna í spá WHO um útbreiðslu langvinnrar
lungnateppu þar sem segir að reykingafaraldurinn
sem hófst að ráði um miðja síðustu öld sé enn þá að
segja til sín í fjölgun þeirra sem greinast með sjúkdóm-
inn. „Stofnunin spáir því að árið 2020 verði 7% allra
dauðsfalla af völdum langvinnrar lungnateppu sem
verði þá þriðja algengasta dánarorsökin í heiminum.“
Það er því greinilega full þörf á að hvetja til ár-
vekni andspænis þessum sjúkdómi og viðtalinu lýkur
á því að þeir félagar ítreka nauðsyn þess að læknar
venji sig á að nota öndunarmælana, sérstaklega hjá
reykingafólki með óljósa mæði og/eða slímuppgang.
Tveim veggspjöldum verð-
ur dreift lil að minna á
alþjóðadag langvinnrar
lungnateppu. Pessu er beint
til lœkna og annarra heil-
brigðisstétta en hitt snýr að
almenningi.
Bara mæði
eða langvinn
lungnateppa
(LLT)?
Einkenni LLT eru:
Hósti • Uppgangur •
Mæði við áreynslu
Alþjóðadagur langvinnrar lungnateppu (LLT) í ár er 19. nóvember.
Markmiðið er að hvetja fólk að leita læknis ef það hefur einkenni
LLT. Þessum tilmælum er sérstaklega beint til reykingafólks eða
þeirra sem eru í loftmengun við vinnu eða heima.
Um er að ræða aþjóðlegt átak, að undirlagi Global Initiative for
Chronic Obstructive Lung Disease (G0LD), til þess að kynna
langvinna lungnateppu. Viðurkenndar leiðbeiningar um
sjúkdómseinkenni, stjórn og meðferð við LLT er að finna á
www.goldcopd.com og á heimasíðu landlæknis www.landlaeknir.is.
Nánari upplýsingar veita hérlendir G0LD fulltrúar, Gunnar
Guðmundsson og Þórarinn Gíslason, sérfræðingar í lyflækningum
og lungnasjúkdómum.
• Langvinn lungnateppa (LLT) er algengur og vangreindur
lungnasjúkdómur sem eykst stöðugt ef hann er ekki
meðhöndlaður.
• Sjúklingar vanmeta oft áhrif lungnaeinkenna á lífsgæði og telja
einkennin eðlilegt ástand sem fylgir reykingum eða aldri.
• Þrálátur hósti og uppgangur geta verið áralangur undanfari
loftflæðisskerðingar.
• Því fyrr sem unnt er að sjúkdómsgreina - og losna við reyk -
þeim mun árangursríkari verður meðferðin.
• LLT sjúkdómsgreiningu þarf að staðfesta með öndunarprófi
fspirometry). Niðurstöður öndunarprófs gefa til kynna á hve
alvarlegu stigi LLT er.
Bara mæði - eða LLT?
Stuðningsaðilar:
Æ
AstraZeneca 2:
"Breathing for Life!”
Alþjóðadagur langvinnrar lungnateppu er 19. nóvember2003. Þá gefst almenningi
Æ i*.. World Alþjóðadagur langvinnrar lungnateppu er 19. nóvember 2003. Þá gefst almen
/ Day^ kostur á að fara í öndunarpróf í heilsugæslustöðvum, í Læknasetrinu og
■ _ * 2003 Landspítala-Háskólasjúkrahúsi í Fossvogi, göngudeild A3.

Læknablaðið 2003/89 879