Læknablaðið - 15.03.2008, Blaðsíða 48
U M R Æ Ð U R
F í H 3 0 Á R A
O G
F R É T T I R
kl. 8-9 Tilfellafundir: Læknir í sérnámi kennir kandídat kl. 8-9 Teymisfundur Starfsmannafundur kl. 8-9 Nótnafundir. Tilfella- fundir (sérfr. með lækni í sérnámi) eða Kennslufundir kl. 8-9 Pappírsvinna Kl. 8-9 Pappírsvinna
9-12 Sjúklingamóttaka 9-12 Sjúklingamóttaka 9-12 Sjúklingamóttaka 9-12 Sjúklingamóttaka 9-12 Sjúklingamóttaka
12.30-16 Hópkennsla Kjarnafyrirlestrar Balint 13-16 Sjúklingamóttaka 13-16 Sjúklingamóttaka 13-16 Sjálfsnám/Board spurn- ingar/rannsóknir 12-12.30 Fræðslufundir
16-18 Vakt 18-20 Klára vakt/frágangur Myndbandsgátun xl í mánuði í hálfan dag. 13-16 Sjúklingamóttaka
Hér má sjá dæmigerða stundaskrá sérnámslæknis í heimilislækningum í heilsugæsluhluta námsins. Blái liturinn er sjúklingamótttaka. Svarti liturinn erformleg
kennsla. Rauði liturinn er vakt. Græni liturinn er teymisfundir eða starfsmannafundir. Fjólublái iiturinn er rannsóknarvinna eða sjálfsnám.
mótað námið með tilliti til þess. Að erlendri fyr-
irmynd hefur Gunnar Helgi Guðmundsson, yfir-
læknir í Efstaleiti, hannað matsblöð til að meta á
margvíslegan hátt hvar sérnámslæknirinn stendur
til að auðvelda þessa matsvinnu okkar því eins og
Soren Kierkegaard (1813-1855) sagði: „We should
know where we are to know where to go.""
Tengsl við erlenda háskóla
Alma segir það of mikið mál að útlista alla þætti
kennslunnar en til að gefa hugmynd um umfangið
þá útskýrir hún hvað felst í hópakennslunni.
„Það er stærsti guli reiturinn í stundaskránni
eða frá hádegi á mánudögum.
Þessum hálfa degi er skipt niður í þrennt: Fyrst
er farið yfir spurningar til að æfa sig fyrir ameríska
sérfræðiprófið, svo er farið yfir kjamaefni en allir
sérnámslæknar fara yfir þetta meginefni heim-
ilislækninga á þremur árum. Að lokum er Balint
fundur sem Katrín Fjeldsted stjómar. Hún hefur
sérhæft sig í að leiða slíka hópa. Þar er farið yfir til-
felli sem á einhvern hátt hafa reynst sémámslækn-
inum erfið, sérstaklega hvað varðar samskipti
læknis og sjúklings."
„Við erum með formleg tengsl við erlenda
skóla sem sinna sérnámi í heimilislækningum svo
sem í Bretlandi og förum reglulega í heimsóknir
þangað og vinnum með sémámslæknum þar og
leiðbeinendum. Einnig hafa Bretarnir komið til
íslands bæði á „Grímsár-fundi" og á 1300 manna
ráðstefnu norrænna heimilislækna sem haldin var
í Reykjavík í fyrrasumar."
Hvernig hafa hugmyndir þróast og breyst frá
því fyrri marklýsing var gefin út fyrir 13 árum?
„Með skipulögðu sémámi í læknisfræði hafa
samtímis þróast kröfur um gæði námsins. Samtök
lækna víða um heim höfðu af gamalli hefð séð um
sémám og viðhaldsmenntun lækna. Þau höfðu
því frumkvæði að því að semja marklýsingar
fyrir sérnám í hinum fjölmörgu sérgreinum lækn-
isfræðinnar, þar á meðal í heimilislækningum.
Einn fyrsta vísinn að marklýsingu hérlendis má
til dæmis rekja til ársins 1977 þegar birtist grein
í Læknablaðinu eftir Eyjólf Þ. Haraldsson, Ólaf F.
Mixa og Pétur I. Pétursson (Sémám í heimilislækn-
ingum. Læknablaðið 1977; 63:111-21).
Ungir og áhugasamir læknar sem voru í
sémámi erlendis bættu við þessa vinnu um og
upp úr 1980. Mikil gerjun átti sér stað á næstu
árum í greininni og svo vel vildi til að árið 1995,
þegar við fengum fyrstu tvær sérnámsstöðurn-
ar í heimilislækningum, var samtímis lokið við
fyrstu útgáfu af marklýsingu fyrir okkar fag. Þar
með voru heimilislæknar fyrstir til að skipuleggja
sémám hér á landi samkvæmt fyrirfram settum
markmiðum. Þessi vinna hefur síðan verið hvati
fyrir aðrar sérgreinar sem hafa tekið upp sérnám í
sínum sérgreinum hér á landi."
Hverjir hafa imnið að og byggt upp námið?
„Þetta er löng saga og þar hafa fjölmargir
lagt hönd á plóginn eins og ég nefndi hér áðan.
Núverandi fyrirkomulag sérnámsins má rekja til
ársins 1995, en þá áttu Sigurður Guðmundsson
landlæknir, þáverandi kennslustjóri á Landspítal-
anum, og Jóhann Ágúst Sigurðsson prófessor í
224 LÆKNAblaðið 2007/93