Læknablaðið - 15.03.2008, Side 49
U M R Æ Ð U R
O G
F í H
F R É T T I R
3 0 Á R A
heimilislækningum, frumkvæði að því að ná sam-
stöðu milli læknadeildar, Læknafélags íslands,
heilsugæslunnar, Landspítalans og heilbrigðis-
ráðuneytisins um að hefja formlega kennslu til sér-
náms í heimilislækningum hér á landi. Ráðuneytið
tók að sér að fjármagna stöðumar en hinir að-
ilarnir að sjá um fræðilega hluta sérnámsins. Arið
2001 var ég ráðin kennslustjóri sérnámsins og hef
unnið að því ásamt Jóhanni Ágústi og kollegum
mínum á heilsugæslustöðinni Efstaleiti að þróa
sérnámið enn frekar. Það er nú að mínu mati orðið
meira en sambærilegt við samsvarandi prógrömm
í nágrannalöndum okkar. Kennslunefnd Félags
íslenskra heimilislækna er okkur líka til stuðnings
við stærri ákvarðanir."
Sérhæfing innan greinarinnar. Er hún til?
„Okkar aðalsmerki er sem fyrr að vera sérfræð-
ingur í einstaklingnum sjálfum og formlega séð
er reglugerðin ekki með undirgreinar í þessu fagi.
Engu að síður má þó nefna að fjölmargir heimilis-
læknar hafa sérhæft sig á vissum sviðum, svo sem
í endurhæfingu, öldrun, smitsjúkdómum, hjarta-
og æðasjúkdómum, sykursýki, samskiptafræði,
kennslu, rannsóknum, heilsu kvenna, embætt-
islækningum, lýðheilsu og fötlunarmálum".
Bjartsýn á framtíðina
Hlutverk heimilislæknisins í almennri heilsuvernd
og forvamastarfi.
„Heilsuvernd og forvarnastarf er unnið og
skipulagt á alþjóðavettvangi, á landsvísu, innan
sveitarfélaga, í skólum, á vinnustöðum, í hópum,
meðal fjölskyldunnar og hjá einstaklingnum sjálf-
um. Markmið forvarnastarfs heimilislæknis er að
hlúa að andlegri, líkamlegri og félagslegri heilsu
skjólstæðinga sinna í þeim tilgangi að bæta lífs-
gæði og minnka líkur á ótímabærum sjúkdómum
eða dauða. í heilsuvemdar- og forvarnastarfi
gætir heimilislæknir hagsmuna einstaklings og
þjóðfélags og kemur að öllum stigum forvarna.
Heimilislæknir getur metið heilsufar skjólstæð-
inga sinna sem hóps, hvaða þættir í umhverf-
inu ógna heilsufari þeirra og hvað hægt er að
gera til varnar. Hann eflir þannig lýðheilsu þar
sem litið er á heilsufar hópa í stað einstaklinga.
Heimilislæknir sinnir heilsueflingu hópa og ein-
staklinga. I heilsuvernd er athyglinni beint að
áhættuþáttum, fræðslu og eftirfylgni þegar við á
hjá einkennalausum einstaklingum."
Aö lokum Alma, Ertu hjartsýn á framhaldið? Hópur sérfræöinema heim-
„Svarið er tvíþætt bæði, já og nei. Það er jákvætt sótti starfsfélaga í Swansea á
v -r i , -i -r-511 í(i,u Enelandi sumarið 2005.
hversu gifurleg asokn er í fagið okkar og að flott- 6
inn úr því virðist vera horfinn en á tímabili var það
mikið áhyggjuefni. Það er jákvætt hversu mikil
gróska er innan Félags íslenskra heimilislækna
eins og kom fram á 30 ára afmæli félagsins sem var
haldið upp á fyrstu helgina í febrúar. Útgáfa mark-
lýsingarinnar og fylgiritanna tveggja er til marks
um grósku og faglegan metnað innan félagsins.
Þegar maður horfir svo á okkar metnaðarfulla
sémám og lítur til baka til síðasta sumars þar sem
aðsóknarmet var slegið á samnorrænu þingi á
vegum okkar í FIH þá fyllist maður bjartsýni.
Það sem ég hef áhyggjur af er að við þurfum
að vinna upp svo mörg ár þar sem allt of fáir fóm
í fagið á sínum tíma og það tekur tugi ára að fylla
upp í það tómarúm. Það þarf að fjölga sérnáms-
stöðum í heimilislækningum, sem og stöðum
sérfræðinga í heimilislækningum á heilsugæslu-
stöðvunum. Það þarf að gera það aðlaðandi að
fara og starfa úti á landi og það er hægt að gera
með því að hvetja sérnámslækna til að taka hluta
af náminu þar. Allir verða að gera sér grein fyrir
því að flestir heimilislæknar stunda kennslu, rann-
sóknir og önnur ábyrgðarstörf með sinni vinnu
og að það er lífsnauðsynlegt til þess að stuðla að
starfsánægju og starfsgleði innan stéttarinnar.
Það þarf að taka tillit til þessara þátta þegar litið
er til þess hversu marga heimilislækna vantar hér
á landi."
LÆKNAblaðið 2008/94 225