Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Side 91

Farandskuggar á tjaldi
í melódramatíska frásagnar-
framvindu margfaldast þegar
henni er fundinn staður í kvik-
myndinni.29 Þetta er Einar
Már sér fullkomlega meðvit-
aður um, en dauðsföllin undir
lok myndarinnar voru vanda-
mál sem hann varð að finna
lausn á: „Eg stóð frammi fyrir
spurningu eins og hversu
mörgum dauðsföllum bíómynd getur staðið undir, hversu mikilli
dramatík án þess að hún verði of yfirþyrmandi.“30 Þetta leysa Einar Már
og Friðrik Þór meðal annars með því að hleypa ekki áhorfendum of ná-
lægt á þessum átakanlegu augnablikum. I engum tilvikum verðum við
vitni að sjálfu sjálfsvíginu og við sjáum lík þeirra Péturs og Páls aðeins
úr fjarlægð. Dauði Rögnvalds er okkur jafnvel þarlægari því að við frétt-
um aðeins af honum.31
Þrátt fyrir að það hafi verið ríkjandi hneigð í vestrænum bókmennt-
um allt frá dögum rómantísku stefhunnar að greina persónusköpun frá
frásagnarfléttu, hafa náin tengsl fléttu og kvikmyndapersóna nú verið
lyldlatriði í uppbyggingu hefðbundinna handrita í heila öld. Hvörfin og
kennshn eru órjúfanlegir þættir í frásagnarlegri ffamvindu þar sem aðal-
hetjan gerir sér smám saman grein fyrir takmörkunum sínum og bregst
við þeirri vimeskju í kjölfarið.32
óvæginnar siðferðisbaráttu sem sé hvorki kómískné tragísk". Sjá Peter Brooks 1984
bls. 12.
29 Brian McFarlane segir til að mynda klassíska kvikmyndafrásögn birtast „í kröftug-
um línuleika sem ryðst áfram, afsprengi orsakalögmáls og hvata“. Sjá Brian McFar-
lane 2001 bls. 145.
30 Ami Þórarinsson 1999 bls. B 29.
31 I endurhti sjáum við félagana horfa út á hafið og Páll minnist orða Rögnvalds um
hversu auðvelt væri að enda þetta allt með því aka ffam af hamrinum út í ólgandi
brimið. Síðan sjáum við Pál með tárvota vanga sitja yfir minningargreinum í Morg-
imblaðinu um Rögnvald og móðir Páls lýsir undrun sinni á sjálfsvíginu. Sögurödd
Páls setur atburðina í samhengi.
32 Sjá t.d. William K. Wimsatt, Jr. og Cleanth Brooks 1970 bls. 37 og 39, og Robert
Scholes og Robert Kellogg 1979 bls. 188-189.'Sjá einnig Chistopher Vogler 1997
bls. 240-243.
89