Þjóðlíf - 01.04.1988, Blaðsíða 39

MENNING
Heilsuleysi — æviráðning
Heilsuleysi Karajans hefur orðið tilefni veru-
legra vangaveltna og umræðu um réttmæti
æviráðningar hans sem aðalstjórnanda.
Víst er að hljómsveitarmenn yrðu þeirri
stund fegnastir þegar samstarfi þeirra og
Karajans lyki. „Hann hefur í langan tíma
ekki fært okkur neitt nýtt,“ sagði einn hljóm-
sveitarmanna fyrir stuttu. „Hann er „terror-
isti“ á æfingum; hæðist stanslaust að mönn-
um; en yrðir annars ekki á aðra en konsert-
meistarana og örfáa aðra.“
Framkoma Karajans gagnvart hljómsveit
sinni þykir á ýmsan hátt orðin óþolandi. I
nóvember síðastliðnum fór hljómsveitin á
tónleikaferð um Þýskaland undir hans stjórn
ogvarm.a. leikiðíFrankfurt. Sjálfurferðað-
ist Karajan ekki með lestinni, sem flutti
hljómsveitarmenn til Frankfurt, heldur flaug
sjálfur eigin sportflugvél.
Skömmu fyrir tónleikana kallaði Karajan
hins vegar til sín tónleikahaldarana og tjáði
þeim, að hann væri illa haldinn af matareitr-
un og gæti ekki stjórnað.
Svo vildi til, að menn voru viðbúnir því, að
Karajan lýsti sig ef til vill veikan, og höfðu
gert ráðstafanir til að fá mann til að stjórna í
hans stað. Þessi varamaður var Indverjinn
Zubin Mehta, sem var á tónleikaferð um
Þýskaland, en átti frí þetta kvöld. Mehta brá
nú skjótt við og tók sér ferð til Frankfurt.
Þegar Karajan frétti hins vegar af því að
annar maður væri kominn í sinn stað, sem
„Þegar Karajan frétti hins veg-
ar af því, að annar maður væri
kominn í hans stað, sem hann
hefði ekki sjálfur valið, þá hjarn-
aði hann snarlega við og kvaðst
fullfær um að stjórna.“
hann hefði ekki sjálfur valið, þá hjarnaði
hann snarlega við og kvaðst fullfær um að
stjórna. Fyrir tónleikana var maður sendur
inn á sviðið til að tjá áheyrendum veikindi
Karajans, sem stjórnaði samt. íhaldsblaðið
Frankfurter Allgemeine fagnaði þessu afreki
Karajans, sem „Sieg des Willens" (sigri vilj-
ans).
Næsta dag þegar Fílharmóníuseitin átti að
leika í Stuttgart, var Zubin Mehta upptekinn
annarsstaðar; og þá lýsti Karajan sig svo
veikan, að hann gæti með engu móti stjórn-
að.
Þetta atvik þykir segja nokkuð um pers-
ónu Karajans: Oþolandi egóista, sem dregur
menn endalaust á asnaeyrunum í kringum
sig. Sömuleiðis þykir þetta dæmi nokkuð lýs-
andi um veikindi Karajans; stundum virðist
hann jafnvel reyna að magna þau upp í aug-
um fólks, til að öðlast aukna hrifningu og
aðdáun.
Hirðir fé af skjólstæðingum
Herbert von Karajan hefur löngum haft í
kringum sig„ uppáhaldslistamenn" sína, sem
hann kemur á framfæri á ýmsan hátt. í þess-
um hópi eru píanóleikarinn Alexis Weisen-
berg, söngkonurnar Anna Tomowa-Sintow
og Agnes Baltsa og fiðluleikarinn Anne-Sop-
hie Mutter.
Þessir listamenn hafa oft verið nefndir
„skjólstæðingar" Karajans opinberlega og
honum „þökkuð sú hjálp, sem hann hafi veitt
þeim“. Staðreyndin er hins vegar sú, að
Karajan krefst fjár af öllu þessu fólki fyrir
greiðann. Með öðrum orðum: Tónlistar-
mennirnir greiða Karajan fyrir að fá að koma
fram með honum og leika á tónlistarhátíðum
hans í Salzburg í Austurríki.
Velvild Karajans kostar sem sagt peninga;
hann kemur vináttunni í verð eins og öllu
öðru. Gagnrýnendur segja að Karajan hafi
„selt sig“ oftar en flestir aðrir menn. A sínum
tíma hafi hann selt mannorð sitt nasisma og
nú selji hann list sína fégræðgi. Hann heyri
ekki lengur, að eigin upptökur verði stöðugt
lélegri, heldur nýti sér eilífan upplýsinga-
skort kaupenda hljómplatna og hljómdiska.
Spurningin sé sú hversu langur tími líður uns
stjórnmálamenn, tónlistarmenn og tónlistar-
unnendur neiti að lúta lengur forsjá fjárafla-
mannsins, tækifærissinnans og eiginhags-
munaseggsins Herberts von Karajans.
Einar Heimisson / Freiburg
/
Agæti vinnuveitandi/
starfsmannastjóri
Ert þú í ráðningarhugleiðingum? Vantar þig fólk á
skrifstofuna eða til annarra starfa?
I ^ L ■ — ^WVi A ‘
WIÉ . - ^ijB
STARFSMIÐLUNIN hefur frá upphafi kappkostað að hafa á skrá fólk
til hinna fjölbreytilegustu starfa, fólk með reynslu og þá þekkingu sem
starfið krefst. Það kostar fé og fyrirhöfn að auglýsa og oft lætur
árangurinn á sér standa. Við hjá STARFSMIÐLUNINNI sjáum um að
útvega meðmæli fyrir viðkomandi ásamt persónulegum upplýsingum
sem hjálpa þér að finna starfsmann með réttan bakgrunn.
Varnaglinn er svo þriggja mánaða ábyrgðartími. Hætti starfskrafturinn
innan þess tíma, af einhverjum ástæðum, útvegar STARFSMIÐLUNIN
annan, fyrirtækinu að kostnaðarlausu.
Við hjá STARFSMIÐLUNINNI erum reiðubúin að þjóna þér og
fyrirtæki þínu af fremsta megni og með fullri ábyrgð.
StarísM iðlunin
Afleysinga- og ráðningaþjónusta
Laugavegur 18A — 101 Reykjavík — s. 622200