Frjáls verslun - 01.05.2011, Blaðsíða 90
90 FRJÁLS VERSLUN 5.tbl.2011
Sú staðreynd að af
forstjórum FOR
TUNE 500fyrirtækj
anna eru aðeins tólf
konur, þar á meðal
Nooyi, gerir stöðu
henn ar enn sterk
ari og meira afrek
í sjálfu sér. Árið
2010 var hún efst á
lista FORTUNE yfir
valdamestu konur
heims, fimmta árið
í röð. Hún er á lista
yfir hæst launuðu
konur Banda ríkj
anna með 14,2 millj
ónir Bandaríkj a dala í
árslaun.
John son&Johnson fékk hún
inn öngu í Yale og lauk þaðan
meistaranámi í stjórnun bæði á
opinberum vettvangi og í einka
geiranum. Nooyi bjó við naum
an kost á námsárunum þrátt
fyrir að njóta styrks frá Yale.
Sagan segir að þegar hún fór í
atvinnuviðtalið sem færði henni
fyrsta starfið í Bandaríkjunum
hafi hún farið í sari, hefðbundn
um indverskum klæðnaði, þar
sem hún átti ekki fyrir dragt
eða öðrum viðeigandi fötum.
Það kom þó ekki að sök því
hún fékk starfið, ráðgjafastöðu
hjá Boston Consulting Group.
Þaðan lá leiðin í framkvæmda
stjórastöðu hjá Motorola og
svo í iðnfyrirtækið Asea Brown
Boveri, hvar hún bar ábyrgð á
stefnumótun á markaðssviði.
Frá ABB lá leiðin til Pepsi árið
1994 en þar hefur hún starfað
síðan og haft mikil áhrif á mótun
stefnu fyrirtækisins frá upphafi
starfa sinna þar.
Hafnaði tilboði jacks Welch
Á sama tíma og Nooyi var
boð ið starf PepsiCo var henni
boð in áhuga verð staða hjá
Gen eral Electric. Jack Welch
hafði heyrt af störfum hennar
hjá ABB, heill ast af og vildi fá
hana til starfa. Þetta var á þeim
ár um sem uppgangur GE var
mik ill og frægðarsól Jacks Welch
skein sem skærast. Á sama
tíma barðist Pepsi í bökkum.
Ein hverjum hefði líklega þótt
General Electric vænlegri kostur
en engu að síður valdi Nooyi
PepsiCo. Haft er eftir henni að
ástæðan fyrir því hafi verið sú að
hún vildi láta til sín taka í fyrirtæki
sem átti á bratt ann að sækja.
Það hefur svo sannarlega reynst
gæfuspor því undir hennar stjórn
hefur gengi fyrirtækisins svo
sannar lega snúist við og leiðin
verið upp á við æ síðan þótt
vissulega hafi hún þurft að mæta
erfiðum áskor unum eins og
geng ur í rekst ri stórfyrirtækja.
árin hjá Pepsi
Í þau sautján ár sem Nooyi
hef ur starfað hjá PepsiCo hefur
hún gegnt nokkrum stöðum.
Fyrstu árin bar hún ábyrgð á
stefnumótun ásamt samrunum
og yfirtökum. Hún var m.a. lykil
manneskja í yfirtökum á Quaker
og Tropicana sem mörk uðu
tíma mót í þróun fyrir tækisins
í átt til hollari val kosta. Strax
á þessum fyrstu árum fór að
mót ast sýn hennar á fyrirtækið
sem kristallast í dag í stefnunni
„Performance with Purpose“.
Haft er eftir Nooyi að hún hafi
aldrei stefnt á þá stöðu sem
hún gegnir í dag heldur hafi
hún einbeitt sér að því að gera
vel í því starfi sem hún gegn
ir hverju sinni. Það hefur án
efa átt stóran þátt í velgengni
henn ar innan fyrirtækisins en
strax á fyrstu árum var ljóst að
hún myndi ná langt. Árið 2001
tók hún við sem framkvæmda
stjóri fjármála PepsiCo þar sem
hún bar ábyrgð á fjármálum,
stefnu mótun, hagræðingu ferla,
nýsköpun, öflun aðfanga, sam
skiptum við fjárfesta og upplýs
ingatækni. Sama ár tók hún sæti
í stjórn fyrirtækisins. Það var
svo árið 2006 sem hún settist í
forstjórastólinn og árið 2007 tók
hún sæti stjórnarformanns.
Tveir minnihlutahópar
Sú staðreynd að Nooyi tilheyrir
tveimur minnihlutahópum gerir
hennar afrek á sviði viðskipta
enn merkilegri. Það er eitt að
ná svo miklum frama verandi
indverskur innflytjandi, annað
að ná honum verandi kona.
Sú staðreynd að af forstjórum
FORTUNE 500fyrirtækjanna
eru aðeins tólf konur, þar
á meðal Nooyi, gerir stöðu
henn ar enn sterkari og meira
afrek í sjálfu sér. Árið 2010 var
hún efst á lista FORTUNE yfir
valdamestu konur heims, fimmta
árið í röð. Hún er á lista yfir
hæst launuðu konur Banda
ríkj anna með 14,2 milljónir
Banda ríkjadala í árslaun. Nooyi
situr í fjölda stjórna félaga og
sam taka og er í USA – India,
umræðuhópi forstjóra sem
Obama forseti Bandaríkjanna
kallar saman reglu lega til skrafs
og ráðagerða. Það má því
með sanni segja að indverska
stelp an sem þurfti að vakna um
miðjar nætur til að ná í vatn fyrir
fjölskylduna hafi náð lengra en
hægt er að ímynda sér.
PepsiCo, risi á sínu sviði
Það er erfitt fyrir Íslendinga að
átta sig á umfangi fyrirtæk is ins
sem Nooyi stýrir. PepsiCo er
móðurfélag nítján fyrir tækja í
matvæla og drykkjarvöru iðn
að inum. Heildarvelta þessara
fyrirtækja er sextíu milljarðar
Bandaríkjadala. Heildarfjöldi
starfsmanna fyrirtækja í eigu
PepsiCo er yfir þrjú hundruð
þúsund sem er nálægt íbúa
fjölda á Íslandi. Helmingur af
veltu fyrirtækisins verður til utan
Bandaríkjanna. PepsiCo fram
leiðir 40% af öllu „söltu snarli“
sem selt er í heiminum (kartöflu
flögur og snakk). Undanfarin
ár hefur fyrirtækið undir stjórn
Nooyi einbeitt sér að hollari
valkostum. Sala þessara hollari
valkosta skilar nú um tíu milljón
um Bandaríkjadala árlega og
er áætlað að sú upphæð muni
þrefaldast fyrir árið 2020.
Gengur um berfætt og hefur
gaman af því að syngja
Þótt Nooyi taki starf sitt alvar lega
og geri miklar kröfur til sam starfs
fólks síns er hún sögð mjög hlý og
umhyggjusöm. Hún veigrar sér
ekki við að taka á mjög erfiðum
málum og veita fólki neikvæða
endurgjöf en hefur lag á að
gera það á glettinn hátt. Hún
á það til að ganga um berfætt
í höfuðstöðvum PepsiCo og
söngelska hennar er alþekkt.
Hún hefur ótal sinnum troðið
upp með karókígræjuna sína á
innanhússskemmtunum fyrir tæk
isins. Þegar hún fór til Banda
ríkj anna til náms var um það
talað að möguleikar hennar til
að giftast í heimalandinu yrðu
að engu. Hún er engu að síður
gift samlanda sínum og á með
honum tvær dætur. Yngri dóttur
sína tekur hún gjarnan með sér
í vinnuna.
R B R ú m
D a l s h R a u n i 8 h a f n a R f i R ð i s í m i 5 5 5 - 0 3 9 7 R u m @ R B R u m . i s w w w . R B R u m . i s