Frjáls verslun - 01.10.2010, Page 35

F R J Á L S V E R S L U N • 1 0 . T B L . 2 0 1 0 35
og til hve langs tíma erlend orkufyrirtækju mættu leigja afnot af
auðlindinni.
Sérstök nefnd skoðaði þetta mál fyrir ríkisstjórnina og hún komst
að því sl. sumar að erlendir fjárfestar af EES­svæðinu – Magma í
þessu tilviki – mættu samkvæmt lögum fjárfesta í orkugeiranum.
Ekki væri hægt að stöðva samninginn við Magma.
En þá komu hins vegar yfirlýsingar bæði frá Vinstri grænum innan
ríkisstjórnar og úr þingliði þeirra að þá fyndu menn bara aðrar
ástæður til að koma í veg fyrir fjárfestinguna.
Þannig sagði Guðfríður Lilja Grétarsdóttir að grípa yrði til ein beittra
aðgerða til að stöðva söluna á hlut í HS Orku til Magma Energy og
koma í veg fyrir að orkuauðlindir „lendi í prívatvösum alþjóð legra bis­
ness manna og braskara“, eins og haft var eftir henni í Morgunblaðinu.
Þetta kom fólki fyrir sjónir sem klúður ríkisstjórnarinnar. Stein­
grímur J. fjármálaráðherra tók málið til sín um tíma og ætl aði að
bregðast við. Hvað sem það merkti. Svandís Svavarsdóttir um ­
hverfisráðherra boðaði lagabreytingar en ekki komu þær. Þrýst var á
Gylfa Magnússon viðskiptaráðherra að endurskoða lög um erlenda
fjárfestingu sem hann gerði ekki.
Um tíma snerist umræðan um það Magma væri kanadískt fyrirtæki
og virtist það skipta meira máli en væri það sænskt, þýskt, franskt
eða enskt – eða annars staðar af EES­svæðinu. Lögin eru skýr
varð andi EES­samninginn en umræðan fór engu að síður út á þær
brautir að það væri ekki sama Jón og séra Jón, Kanadamaður eða
Evrópumaður.
Varðandi Helguvík þá hefur það komið skýrt fram hjá forstjóra
Norðuráls, sem verður með álverið í Helguvík, að honum finnist
stjórn völd daga lappirnar í málinu. Engu að síður á eftir að semja
um verðið á orkunni. Orkufyrirtækin eru skuldug og þurfa að auka
tekjur sínar – og ekki eins til í að selja á lágu verði og áður.
Arftaki úr Alþýðubandalaginu
Svandís er tíu árum eldri en Katrín. Svandís var á mótunarárum sín­
um einmitt þegar Alþýðubandalagið stóð hvað sterkast. Hún varð
stúdent 1983. Þá var Svavar Gestsson, faðir hennar, formaður Alþýðu­
bandalagsins og ráðherra.
Tengsl Katrínar við Alþýðubandalagið voru aldrei svo náin og per­
sónuleg. Stjórnmálaþátttaka hennar hófst þegar farið var að fjara
undan flokknum. Katrín kom úr róttæku deild inni í stúdenta póli­
tík inni, Röskvu, en ekki úr innsta kjarna Alþýðu banda lagsins. Þegar
Katrín mætir til leiks eru hugmyndafræðileg skil milli hægri og vinstri
ekki eins skýr og áður.
Það má líka einfalda málið með því að benda á að framkvæmdir eru á
verkefnalista allra iðnaðarráðherra, verndun hjá umhverfisráðherrum.
Samábyrgð
Þarna er munur og þegar kemur að verkefnalista ríkisstjórnarinnar í
atvinnumálum eru viðhorfin ólík. Þetta á við um virkjanir, stóriðju
og erlenda fjárfestingu.
Svandís hvatti nýlega í blaðagrein (Fréttablaðið 20.10. 2010) til að
Ís lendingar viðurkenndu sem aðrir ábyrgð sína á framtíð jarðar og
hættu að leggja mælikvarða hagvaxtar á lífgæðin eins og fyrir hrun.
Ný stóriðja þýðir að losun eiturefna eykst á Íslandi meðan aðrar
þjóð ir fórna miklu til að draga úr losun.
Katrín hefur ekki eytt miklum tíma í að skýra þetta stóra samhengi hlut­
anna. Viðmælendur okkar telja ekki að átökin standi á milli Katrínar og
Svandísar þótt þau kristallist í þeim.
Grundvallarágreiningur
„Það er grundvallarágreiningur í atvinnumálum milli Vinstri grænna
og allra hinna,“ segir Ragnheiður Elín Árnadóttir, þingkona Sjálf­
stæðisflokks í Suðurkjördæmi. „Átökin birtast í þessum tveimur ráð­
herrum en deilan er ekki á milli þeirra. Vinstri græn eru bara á móti
öllu sem á að gera.“
Og það má halda því fram að ágreiningur um nýtingu orkulinda sé
erfiðasta óleysta verkefni ríkisstjórnarinnar. Flest annað er háð því að
það takist að fjölga störfum og auka veltuna í efnahagslífinu – sjálfan
hagvöxtinn.
„Vinstri græn eru bara á móti öllu sem
á að gera.“ Ragnheiður Elín Árnadóttir,
Sjálfstæðisflokki.
Benda má á að framkvæmdir eru á verkefnalista allra iðnaðarráðherra en
verndun hjá umhverfisráðherrum.