Tímarit Máls og menningar - 01.04.1941, Blaðsíða 73

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
67
um er búin af dvöl hins erlenda herliðs hér, með hugs-
anlegum árásum andstæðingahersins á það. Ef til þessa
kæmi, gæti það orðið oss mjög sárt og tilfinnanlegt og
örðugt i bili, en yfir það mundi gróa og fvrnast á nokkr-
um árum eða áratugum, svo að aðeins vrði eftir end-
urminningar kvalanna, eins og eftir fullgróið sár. —
2) Sú hætta, sem sumum einstaklingum þjóðarinnar,
og þá langhelzt konum, er liúin af tjóni á siðferði sínu
og sæmd, sjálfsvirðingu og lífsliamingju, vegna skipla
við hið erlenda setulið. Um þetta tjón er sama að segja
og hitt, að það er tímabundið, — getur verið þvngra
böl en tárum taki í bili, en nær litið lengra en til þeirr-
ai kynslóðar, sem fyrir því verður. Og þó eitthvað
lengra, gegn um erfðir og einkum uppeldi. — 3) Sjálf-
stæði voru er hætta búin, bæði af afskiptum hernáms-
þjóðarinnar af oss, og svo af íhlutun andstæð-
inga hennar i mál vor og kjör, ef þeir skyldu
sigra. Óséð er, hve langært höl sú liætta getur færl
yfir þjóð vora. Og það er höl, sem alda reynsla
liefur kennt oss að vanmeta ekki. — 4) Þjóðerni
voru og þjóðmenningu er hætta búin. Er þar kom-
ið að sjálfu þjóðarhjarta voru, því að tunga vor, sú
menning, sem á henni hvílir og við liana er tengd, og
önnur þjóðmenning vor„ er það, sem markar þjóðar-
sérstöðu vora og veitir oss rétt til sjálfstæðis og viður-
kenningu og virðingu meðal þjóða. Það tjón er óhæt-
anlegt í hráð og lengd, ef þessi lífsverðmæti þjóðar
vorrar skerðast eða spillast til nokkurs dráttar.
Það liggur í augum uppi, að oss ríður á að gera
meira en að vita það sem fjarlæg og óhlutræn sann-
indi, að þessi liætta er til ískjrggilega nærri oss, og að
hún er jafnvel meira en aðeins hætta — að hún er
veruleiki, sem er nú þegar að skaða oss og tæra oss, á
hverri stundu og hverjum degi, sem líður, hægt og liægt,
án þess vér finnum verulega til þess. Verkar á þjóðar-
beild vora eins og eitur, sem spillir likama, án þess að