Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1945, Side 71

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1945, Side 71
GÍSLI BRYNJ ÓLFSSON 251 alla meðalmennsku, er eldlegur ákafi og spámannleg andagift þess manns, sem boðar nýja kenningu, flytur frelsis- og gleðiboðskap. Gísli hafði hrifizt af frelsishreyfingunum meðal þjóðanna, eins og hann orðaði það sjálfur. En þar var uin að ræða tvenns konar hreyfingar, og þó margvíslega samslungnar víða: Baráttu kúgaðra stétta, sem haldið var í spennitreyju örbirgðar og allsleysis, og baráttu undirokaðra þjóða, sem stórveldi höfðu þrúgað undir sig og kreistu í helgreipum. Skilningur Gísla á þessu tvennu var ljós og glöggur þessi árin. Þess vegna lofsöng hann frelsið í kvæðum sínum, en risti níð afturhaldi og harðstjórn. jafnt í bundnu máli og lausu. 4 Æviferill Gísla Brynjólfssonar er ljóst dæmi þess, hversu hæfi- leikamenn, sem miklar vonir standa til, geta einangrazt og forpok- azt, ef þeir slitna með öllu úr tengslum við þjóð sína og lífsbáráttu hennar. Hér er ekki rúm til að rekja sögu Gísla eða gera grein fyrir skáldska]) hans í heild. Þó er ekki hægt að ljúka orðum þessum, án þess að drepa á fátt eitt. til fyllra skilnings á manninum og lífs- viðhorfi hans. Að norrænunámi loknu, — en Gísli lauk aldrei prófi — tók hann að fást við fornfræðarannsóknir og dvaldist jafnan í Kaupmanna- höfn. Embættislaus var hann lengi fram eftir ævi, og mun hafa búið við fremur þröngan kost. Kosinn var Gísli þingmaður Skag- firðinga árið 1859, og var það til 1863. Orð er á því gert, að hann hafi verið allra manna mælskastur og snjallastur í ræðustóli. Sveinn Skúlason, samþingsmaður hans, segir svo frá, að þegar von var á að Gísli héldi ræðu, fylltust áheyrendasætin óðara af fólki, sem annars lét aldrei sjá sig í þingsölum. Komu þá jafnvel ýmsar frúr og yngismeyjar bæjarins, ekki af áhuga á stjórnmálum, heldur til að hlýða snjöllum málflutningi sér til skemmtunar. Eitt er það frá þingmannsárum Gísla, sem vel má á loft halda. Það er afstaða hans til bænaskrár nokkurra Þingeyinga um full- komið trúbragðafrelsi. Um nrál þetta urðu mjög harðar deilur, og töldu margir þingmenn, að bænaskrá þessi væri hinn ógurlegasti vottur um spillingu aldarfarsins, og að allt væri á hraðri leið norður
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.