Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1950, Síða 153

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1950, Síða 153
UMSAGNIR UM BÆKUR 143 Stefán Jónsson: Margt getur skemmtilegt skeð. Utgef.: Isafoldarprentsmiðja. Reykjavík 1949. Engir eru varnarlausari gegn lestrarefni því sem þeim er fengið í hendur en böm og unglingar. Ausið er á hinn árlega markað kynstrum af bókum handa börnum í trausti þess að þau séu alltaf öruggir kaupendur, einn árgangur taki við af öðrum. Varla er spurt að gæðum þessarar framleiðslu, enda er hún mis- jöfn eftir því. En er að réttu lagi ástæða til að vanda eins til nokkurrar bókar og þeirrar sem ætluð er börnum? Er ekki einmitt mest í húfi þar að bók gegni hlutverki sínu, að um leið og hún er til skemmtunar sé hún einnig til mennt- unar, frjóvgi hugmyndalíf barnsins og veki skilning þess á sjálfu sér og um- hverfinu? Fullorðnum virðist einkar gjarnt er þeir skilja við bamæskuna að skella hurðum í Iás á eftir sér og hugsa um hana upp frá því sem óskylda veröld og 'taka upp tæpitungu í hvert sinn sem þeir mæla við börn. Sú stefna var fyrir nokkrum áratugum tekin upp að gera •svo einnig í skrifum fyrir böm, líta á heim þeirra sem gagnólíkan samfélagi hinna fullorðnu og gera sér upp ein- feldnislega hugsun í viðræðum við börn á prenti og tilgert málfar. Ofboðslegra er þó hið algera hirðuleysi um efni og efnismeðferð, ekki sízt í þýðingum, eða sú tilhneiging öllu fremur að hafa barna- bækur sem mesta þynnku, með einskis- nýtum vaðli eða í reyfarastíl með rugl- ingslegum hugmyndum, siðspillandi •væmni og sem allra fjarst því að glæða skilning og hugsun, jafnvel eins og til þess gerðar að dylja fyrir börnum þann heim sem þau og við lifum í eða sljóvga dómgreind þeirra á honum. Fjarri er því reyndar að allir sem við barnabækur fást eigi hér sömu sök. Ymsir kennarar og vinir barna hafa reynt að halda uppi annarri stefnu. Sig- urbjörn Sveinsson hafði einstakan hæfi- leika til að skrifa af vekjandi hug- kvæmni fyrir böm, jafnframt því að stíll hans og mál ber snilldar einkenni. Sigurður Thorlacíus skólastjóri hafði mikinn hug á að bæta í hverju einu að- stöðu bama og unglinga. Hin lifandi menningarþrá hans snerist ekki sízt að því að vilja stofna til vandaðri útgáfu barnabóka, og færði hann oft í tal að Mál og menning kæmi upp sérdeild, bókmenntafélagi handa börnum og ung- lingum með ákveðnu árstillagi, þar sem úrvalsbækur frumsamdar og þýddar væru gefnar út, og myndi hugmynd þessi vera komin í framkvæmd, ef hans hefði notið lengur við. Sigurður tók sér sjálfur tíma bæði til að fmmsemja og þýða bækur handa ungum lesendum þar sem hann setti hæst menningargildi og uppeldissjónarmið. Einn af þeirn kennurum og rithöf- undum sem nú halda bezt á loft þess- ari stefnu er Stefán Jónsson. Hann fór af stað sem smásagnahöfundur en hefur upp á síðkastið snúið sér eingöngu að því að semja skáldsögur við hæfi barna og unglinga. Með Sögu Hjalta litla náði hann mikilli og verðskuldaðri hylli lesenda. Hann heldur áfram á sömu braut og hefur gefið út nýja skáld- sögu sem hann nefnir Margt getur skemmtilegt skeð. Sögur Stefáns bera augsýnilega með sér að hann hefur þá stefnu að þær eigi ekki síður að vera til menntunar
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.