Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Síða 75

Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Síða 75
SKÁLDSKAPARAFMÆLI Þegar ég var komin í allan skrúðann var ég reglulega snotur, þó ég segi sjálf frá. En hvorki kjóllinn né silki- hettan höfðu minnstu áhrif á Peter Nansen. Hann rétti mér handritið áður en mér gafst almennilega tími til að heilsa honum og sagðist ekki skilja hvernig ungri nútímakonu gæti dottið í hug að vera að skrifa það, sem hann helzt vildi kalla „norrænan“ stíl ... „Ef þér viljið endilega vera að skrifa,“ sagði hann, „þá reynið eitt- hvað nútímalegt, til að mynda bók um ungar stúlkur. En verið ekki að spreyta yður á miðaldaskáldsögum; þér munuð aldrei hafa neina ánægju af því, vegna þess að þér eruð ekki færar um það.“ Ég var mjög gröm þegar ég hélt heimleiðis, heldur frú Undset áfram, og ég byrjaði þegar að skrifa „Frú Mörtu Oulie“, sem ég hélt að hlyti að vera nógu nútímaleg. Og fyrsta hand- ritið af „Ólafi Auðunssyni“ brenndi ég strax og ég kom heim frá Peter Nansen.“ Marta Oulie á að velja milli þess að finna „hamingjuna“ fyrir sjálfa sig eða eyða lífi sínu í þágu annarrar mannveru. Sigríður Undset leit ekki á ástina sem fortakslaust verðmæti í sjálfu sér. Hún átti að beygja sig fyrir umhyggjunni til handa eiginmanni og börnum. Þessa skoðun hafði hún þegar á unga aldri, og ef við berum saman fyrstu skáldsögu hennar frá 1907 við allra síðustu ummæli hennar sem birt hafa verið á prenti er sjáan- legt að þráðurinn í skáldverkum hennar hefur aldrei slitnað, jafn margþættur og hann var. í lok grein- ar í „Samtiden“, 3. hefti 1949, sem nefnist „Kristindómur og kynlíf“ standa þessi orð: „Enginn maður get- ur lifað lífi sínu betur á annan hátt en þann að fylgja köllun þess. En hún er, hvað flestum viðvíkur, að verja hinu bezta í sér til heilla maka og börnum.“ Marta Oulie hafði verið manni sín- um ótrú, hún staðfestir það greini- lega, í dagbók sinni um liðna daga, þegar á upphafsorðunum, og sagan sýnir, svo ekki verður um villzt, hve illa fer fyrir konum sem slíta sig laus- ar frá því samlífi sem þær hafa skuld- bundið sig til að lifa. Því athæfi fylgir aldrei nein hamingja. Þegar Marta Oulie kynntist manni sínum, Otto Oulie, varð hún ástfang- in. „Nýjar lindir spruttu upp í eðli mínu,“ segir hún í dagbókinni. Otto Oulie er venjulegur starfsamur mað- ur með ábyrgðartilfinningu andspæn- is lífinu. Þau eignast fjögur börn, en frú Oulie leiðist í hjónabandinu. Hún þráir viðburðaríkt líf og fyrirlítur hið hversdagslega, en Otto skilur ekki að það geti verið „leiðinlegt að gæta sinna eigin barna“. Svo fer hún að hafa mök við vin manns síns og kaup- sýslufélaga og „sekkur ofan í eigin síngirni, undirdjúp sem loka hana úti frá lífinu. En að lokum opnast augu hennar þegar maður hennar verður 153
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.