Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Page 113

Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Page 113
Áskorun frá prófessor Frederic Joliot-Curie ótt mikið hafi áunnizt að undanfömu til eflingar friði, og við höfum leyfi til að vænta okkur mikils góðs af þeirri baráttu, þá er erfitt að gleyma hinni hryllilegu eyðileggingu, sem kjarnorkusprengjur ollu í Hiroshima og Nagasaki, né afleiðingum tilrauna með vetnissprengju, sem er þúsund sinnum sterkari. Enginn ætti að unna sér hvíldar fyrr en þessi vopn hafa verið bönnuð með öllu. Það er hrein brjálsemi af stór- veldunum að halda áfram framleiðslu kjarnorkuvopna. Vísindamenn eru ekki „óraunsæir einfeldningar", sem skilja ekki, hve erfitt er að finna lausn þeirrar hættulegu togstreitu, sem nú ríkir í alþjóðamálum. Til þess að hægt sé að ná samkomulagi um útrýmingu kjarnorkuvopna — og á því ríður framtíð alls mannkyns — verður tafarlaust að hætta öllum tilraunum með þessi múgmorðstæki. Mikilsmetnir vísindamenn hafa morgoft varað við hættunni. Frá því að fyrsta spreng- ingin var gerð, hef ég talið það skyldu sína sem sérfræðings að nota hvert tækifæri til að vekja almenning til umhugsunar um þessi mál. Nú þekkja menn þá miklu hættu, sem stafar af geislavirkum efnum, er myndast við kjarnorkusprengingu og eitra andrúmsloft og jarðveg. Magn þessara geislavirku efna svo sem Strontium 90, hefur verið mælt víðsvegar um heim. Nú þegar liggja fyrir skýrsl- ur um dreifingu þess á jörðu. Meðalaldur Strontium 90 er um 30 ár. Það myndast hvert sinn er kjamorku- eða vetnissprengja springur og stígur upp í gufuhvolfið. Það fellur jafnt og þétt til jarðar með ryki og regni og sezt á gróður. Strontium frá fyrstu kjarnorkusprengingum á enn eftir að falla. Það mun taka nokkur ár. Menn og skepnur neyta jurtafæðu og eiturefnið berst þannig inn í líkamann. Mjólk verður einnig geislavirk. Verði tilraunum ekki hætt, eykst Strontiummagnið óhjákvœmilega, einkum hjá börn- um og unglingum á vaxtarskeiði, og veldur beinkrabba og hvítblæði í stórum stíl. Af geislavirku Strontium og öðrum efnum, einkum geislavirku Caesium stafar sívax- andi hætta fyrir mannkynið og komandi kynslóðir. ViS erum einnig í hættu á friðartímum Margir kæra sig kollótta, af því að þeir halda, að áhrif tilraunasprenginganna nái ekki til sín, ef þeir séu nógu langt frá tilraunastöðvunum. En þar skjátlast mönnum! Almenningi berast stöðugt nýjar og knýjandi viðvaranir frá sérfróðum vísindamönn- um, sem reyna að fá stjómir allra landa til að fallast á afnám kjarnorkusprenginga þegar í stað, og algera útrýmingu slíkra vopna. 191
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.