Tímarit Máls og menningar - 01.02.1960, Page 45

UPPSKERA LYGINNAR
Þá tekur Bessi hendurnar frá andlitinu og gýtur augunum upp á mig og
segir í hlakkandi róm: „Eg er enginn sósíalisti lengur.“
„Ertu nú húinn að svíkja sósíalismann líka? Og hvenær gekkstu af trúnni?“
„Ég fékk vitið þegar ég byrjaði sjálfstæðan atvinnurekstur fyrir tólf árum.
Sósíalisminn hentar ekki mönnum, sem taka þátt í lífinu.“
„Og svei attan! Þið farið sona, þessir piltar. Fyrst svíkið þið mestu mann-
úðarhugsjón mannkynsins. Þá tekur Djöfullinn við uppeldi ykkar og þið
svíkið vini ykkar, og endirinn verður sá, að þið svíkið sjálfa ykkur bókstaf-
lega í snörur Þess Gamla.“ Við sjálfan mig: Þessa síðustu setningu hefði ég
ekki átt að segja og flýti mér að breiða yfir hana með nýrri spurningu í mild-
ari tón: „Er mér þá óhætt að trúa því, að það hafi ekki verið viský í flöskunni
og að Kristjón hafi aldrei drukkið? Ef þú hefur logið að mér áður, lýgurðu
þá ekki eins nú?“
„Ég er búinn að segja þér það,“ svarar Bessi.
„Jæja Bessi! Þá hef ég ekki meira við þig að hjala. En ef þér finnst það
skipta þig nokkru máli, að þú fáir afborið slög samvizku þinnar á þeirri
stundu, sem þú átt eftir að lifa alvarlegasta, þá skaltu þegar gera þér það ljóst,
að það ert þú, sem komið hefur af stað óþverranum um Kristjón, að það ert
þú sem ert fyrsti mótor í að eyðileggja líf hans og að það ert þú fyrst og
fremst, sem hefur lagt konu hans í rúmið. Og ég vara þig við: Beittu ekki
slíkum brellum oftar, hvorki vini þína né óvini. Annars mun ennþá ver fara.“
Að*svo mæltu vatt ég mér út úr herberginu án þess að kasta kveðju á lygarann,
sem húkti eftir á dívaninum eins og samanfallið gamalmenni.
Eldhúsdyrnar stóðu opnar og kona Bessa stellaði við matseld þar inni fyrir.
Hún hefur víst séð mig skunda fram ganginn, því að hún tók viðbragð á eftir
mér og hóf upp háværa dælu, þegar hún kom fram í dyrnar: „Þér eruð búinn
að fara þokkalega með manninn minn. Þér eruð meira svínið. Hafið hlaupið
út um allan bæ með andstyggilegustu lygasögur, sem þér berið hann fyrir, og
hann hefur verið frá verki í margar vikur út af því að vera borinn fyrir þessu
svínaríi, sem hafi eyðilagt líf bezta vinar hans og lagt konuna hans í rúmið
kannski fyrir lífstíð. Sona þorparar eins og þér ættu ekki að ganga lausir í
mannfélaginu ...“
Ég svaraði engu, leit ekki einu sinni um öxl. Móðurinn í húsfreyjunni var
ekki þesslegur, að hún væri líkleg til að hlusta á rök staðreyndanna.
Ennþá liðu nokkrar vikur. Þá hentu mig óvart þau leiðindi að hlusta á
jarðafarartilkynningar í útvarpinu. Þær voru þrjár þennan dag, og þessi var
síðust:
35