Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1964, Blaðsíða 4

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1964, Blaðsíða 4
Tímaril Máls og menningar koinin í Danmörku, með' þjóð sem talar aðra lungu. Alkunnar sögulegar aðstæður lágu til þess að handritum Islendinga var á sínum tíma sópað til Kaupmannahafnar, ekki einu og einu, svo sem oft gerist með þjóðum, heldur skinnhandritunum eins og þau leggja sig, öllunt handritaauði Islendinga, þar sem skráðar eru þær fornu kókmenntir scnt bera uppi sögulegan orðstír Islands. Og síðan er liálf þriðja öld, og eftir alla þróun sem orðið hefur í viðskiptum þjóðanna, sjá danskir fræðiinenn ekkert óeðlilegt við það að liand- ritin voru slitin upp úr jarðvegi sínum á Islandi og líta ekki á með hvaða hætti það gerð- ist og státa af lítilli sanngirni yfir varðvcizlu Dana á þeim. Hefur þó allt borið með sér að þau voru í framandi umhverfi, rótslitin, og iengst af lítið um þau sinnt og illa húið að' þeim þar til breyting varð' fyrir nokkrum árum, ætlu'ð sem mótleikur við kröfum Islend- inga til handritanna. Danskir prófessorar snúa að þessu öllu blindu auga og vilja ekki sjá efni þessa máls og livar handritin eiga að réttu lagi heima en kalla í þess stað nent- endur sína á vettvang til að gera hróp sem mundu drukkna á vörum þeirra ef þeir sæju það hál sent þau tendra í ákæru á þá sjálfa. Hinir sömu standa að' þjóðarvakningu sem her þati einkenni a'ð hún er litblind og villist á þjóðernum, sýnist eins og forðum daga það vera danskt sem er íslenzkt, hefur sér það ekki til ágætis að hefja tungu og þjóðerni Dana og vekja metna'ð' og ást á því sem er danskt, heldur er af gantla taginu að ásælast og helga sér það sem er annarra og ber sér á brjóst sem sú heilaga háa þjó'ðerniskennd sem ekki ntegi særa: hrein og klár ásælni danskra málfræðinga. Og víst er eitthva'ð' sárt í þessu öllu, eins og andi íslenzkra hókmennta liafi á einhvern hátt sigrað þá og yfirbug- að' svo að danskt hverfur í skuggann og nú er svo sköpum skipt a'ð þeim finnst sem allur sinn auð'ur sé frá íslandi runninn og land þeirra formyrkvast ef ísland fær handrit sín lieim, og nú er sein þeir vilji gleypa sólina. En hverfunt aftur út í heiðskíra veröld þar sem sjónarniið nútímans ráð'a og þjóðirnar lcitast við að liafa verðmæti hver annarrar í heiðri. Þeir sem viðurkenna að hver þjó'ð eigi sjálf a'ð' ástunda sína menningu sjá a'ð íslenzku handritin eiga ekki neinn jarðveg nema á Íslandi. Þau eru á íslenzkri tungu og öllunt þáttum ofin íslenzkri sögu og þjóðlífi og íslenzkri náttúru, eiga sér þar allar rætur, og verð'a ekki skilin og þeirra ckki notið' nema mcðal íslendinga og á íslandi. Þeir sjá hver fjarstæða það er og langt úr vegi að leggja stund á þau í Kaupmannahöfn. Fræðimenn hvaðanæva úr löndum kjósa að koma til Is- lands til að' stunda tungu og hókmcnntir Íslendinga á santa hátt og til að rannsaka nátt- úru landsins. Þeir eru of seint á ferð sem vilja gleypa sólina. Það' er ekki hægt að' fela fyrir heiminum a'ð íslenzkar bókmenntir séu íslenzkar. Einmitt undanfarin ár hafa bókmenntir Íslands verið að' vinna ný lönd, bæði austan hafs og vestan, fornhókmenntir vorar koma nú út í miljóna upplögum í hinum enskumæl- andi heimi og nútíma bókmenntirnar vekja á þeim aukna athygli. 011 þessi nýja endur- reisn beinir auðvitað' htiga erlendra fræðimanna til íslands og brýnir skyldur íslendinga og það' verð'ur æ augljósara hve ankannalegt það er að Ieita uppi íslenzk handrit í Dan- mörku, víðsfjarri þeim sta'ð' þar sem eðlilegt er að kynna sér þau. Kr. E. A. 210
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.