Tímarit Máls og menningar - 01.11.1964, Qupperneq 16

Tímarit Máls og menningar
barði það, sló sponsið úr víntunnum og rak prestinn á fætur fyrir dögun tii
tíðagjörðar. Fjöldi fólks ærðist, aðrir urðu dumba, margir dóu úr skelfingu.
Loks var hann grafinn og brytjaður í spað með miklum særingum.
Franskur jesúíti, Frangois Richard að nafni, var um þær mundir í eynni
til að turna eyjarskeggjum til rómversks siðar. Hann hefur samið skilmerki-
lega bók um þessa atburði sem hann kallar Frásögu af því sem eftirtakan-
legast hefur gerzt í ey Sant-Erini frá því er feður Jesú Félags settu helgisetur
í eynni (Relation de ce qui s’est passé de plus remarquable á Sant-Erini Isle
de l’Archipel, depuis l’établissement des Péres de la Compagnie de Jesus en
icelle); hún kom út í París 1654 og má þar mikinn fróðleik finna. Þar er
greint á milli tvenns konar drauga, venjulegra vampíra eða vrýkolaka sem
ekki rotna í gröfum sínum, og hins vegar bumbudrauga eða dúpí sem svo
eru kallaðir; það er líklega mállýzka fyrir lúmbí eða tympanon sem er
bumba; þeir bólgna upp í gröfinni og eru eins og miklir belgir í laginu; og
drynur í þeim sé þeim velt við.
Santoríní er einna líkust hálfmána að lögun, og veit bugurinn móti vestri;
í buktinni liggja þrjár smáeyjar sem öllum hefur skotið upp í jarðeldum
siðan sögur hófust, kallaðar Gamlibruni, Litlibruni og Nýibruni. Fyrir botni
er lítið lendingarpláss fyrir báta; þaðan liggja sneiðingar upp þverhnípt
standbergið, 350—400 metra hátt, upp í Fíru, stærsta þorpið í eynni, ógengir
öðrum en ösnum og múldýrum. Húsin standa fram á snösinni eða ramba
utan í hamrinum, sumstaðar ekki annað en skútar eða holur í berginu; víða
standa tóttabrot og rústir síðan í jarðskjálftunum fyrir 7 eða 8 árum, hálf-
hruninn kastali efst í kaupstaðnum, latnesk dómkirkja og nunnusetur.
Þegar upp kemur tekur við breiðfelld slétta vaxin vínviði, og hallar austur
af; og í rauninni er landið ekki annað en einn víngarður, en annar nytja-
gróður víðast fásýnn svo að varla er strá til að stinga upp í múldýrin, enda
eru þau alin á vínviðarteinungum. Þeir sem vit þykjast hafa segja að vín-
viður dafni í vikurbornum jarðvegi, en þó aldrei betur en í eldgosum þegar
brennisteinsfallið kæfir annars allt kvikt. Hér eru nefndar 70 tegundir af
drúfum, sumar að vísu ekki hafðar til annars en matar; flestir drekka þó
hvunndagsvín sem kallað er, to hino krasí, ekki ólíkt rínarvíni; næturvín,
tís nýktas, er gert af vínberjum sem lesin eru rétt fyrir dögun, og ber af
öðrum drykk.
Dampurinn kemur inn á leguna í sólarupprás, farþegar eru sóttir úr landi.
Síðan hefst í stiganum þessi venjulega orusta milli þeirra sem koma um borð
222