Tímarit Máls og menningar - 01.11.1964, Side 18

Tírnarit Máls ug mcnningar
hún hertekin af víkingum og flutt til Smýrnu og seld mansali Meóni Lýð-
verjakonungi, en hann tók hana sér fyrir konu. Þar ólst nú Hómer upp á
bökkum Melesfljóts, og gekk konungur honum í föðurstað. En þegar Hómer
var kominn á gamalsaldur og frægur af skáldskap sínum í mörgum löndum,
gerði hann ferð sína vestur í heim til Aþenuborgar til að skemmta þar fólki
með kvæðum og fróðleik. Hann kom á leiðinni til Ioss og leitaði þar hafnar
næturlangt; en í þann tíð var ekki siglt nema á daginn, en skipi lagt í var að
kvöldi. Og varð sú ferð ekki lengri, því hér tók liann sótt og andaðist fám
dögum síðar og var grafinn. Tafla var siðan sett á gröfina og letur á.
Árið 1770 sendi Katrín Rússadrottning Orlof aðinírál sinn á skipum vestur
um Hellusund til landvinninga við strendur Grikklandshafs, og taldi hann sér
síðan forræði yfir 18 eyjum, en Tyrkjasoldán lét sér að vísu fátt um finnast.
Þar var á einu skipi hollenzkur greifi sem Pasch von Krienen hét, kaptugi yfir
skipinu, vel grískulærður maður eins og flest réttskapað fólk var í þá daga,
og er nú alllangt síðan. Hér norðan til i eynni þar sem heitir Psaropýrgos —
það geta þeir kallað Grálurn sem þurfa að láta þýða allt fyrir sig, ef það þýð-
ir þá ekki Fiskihjallur — þar þóttist greifinn hafa fundið gröf þar sem eng-
inn gæti legið nema Hómer sjálfur, en allskammt þaðan letraða töflu þvílíka
sem bækur hermdu að hefði verið á gröf Ilómers. Hann fór siðan vestur í
lönd og setti saman bók um afrek sín og lét mikið yfir sér, enda þótti flestum
hann segja ekki alllitil tíðindi; hitt líkaði þó sumum verr að hann kvaðst
hafa orðið að skilja löfluna eftir í Naxcy, og réð þó yfir heilu herskipi, og
hefur hún síðan dulizt dauðlegum augum.
Nú trúir enginn sögu greifans frainar, nema vera kynni essrekarnir sem
reiða ferðafólk á ösnuin og múldýruin að Gröf Hómers fyrir 15 drökmur.
En það er að vísu ekki hagnaðarsamur atvinnuvegur, því þeir eru skjóttaldir
sem muna hvað manni hann var.
íos komsl undir stjórn Naxeyjarhertoga skömmu eftir 1204, er latneskir
krossfarar tóku Miklagarð herskildi, laut síðan ýmsum landhlaupurum af
vestrænu kyni og þóltu fæstir sveitarbót; enn má sjá tóttirnar af pólútum
þeirra í hamrinum fyrir ofan kaupstaðinn; Tyrkir hertóku eyna árið 1550.
Höfundar eru uin það á einu máli að eyjarskeggjar séu hergjarnir og grimm-
lyndir; þeir stunduðu sjórán meðan þeir máttu, enda höfn óvíða betri; Tyrk-
ir kölluðu eyna LiRumöltu. Víkingar eyddu byggð í eynni árið 1558, en síðan
voru fluttir hingað Albanir frá Pelopsey. Þeir eru nú því miður fyrir löngu
224