Tímarit Máls og menningar - 01.10.1979, Page 117

andi verður þess megnugt að hrista upp
í honum:
Undanfarna daga hafði hann
hugsað mikið um Onnu Dóru. Auð-
vitað hafði hjónaband þeirra ekki
verið sem best upp á síðkastið; það
var orðið lángt síðan þau höfðu get-
að setið ein saman og talast við án
þess að fara að rífast. Kannski var
það að miklu leyti hans sök, það
vissi hann . . . en hún átti líka sinn
þátt í því. Hún hafði breyst mikið
frá því í gamla daga, og það var
ekki honum að kenna. Hún fékk
alla þá penínga sem hún þurfti að
nota . . . hann hafði lagt metnað
sinn í það að láta hana aldrei vanta
penínga. Og aldrei hafði hann fund-
ið að því þótt hún keypti hitt eða
þetta, sem kannski var ekki brýn
nauðsyn á. Það var frekar að hann
væri stoltur yfir því að geta leyft
henni að nota þá penínga sem hann
þénaði. En hún virtist ekki leingur
hafa gaman af neinu, einmitt núna
þegar krakkarnir voru farnir að
heiman og hún gat algjörlega ráðið
sér sjálf (127—8).
Áður var talað um Fanneyju sem ör-
lagavald og er það varla ofsagt sé a.m.k.
horft til fleiri persóna, en höldum okk-
ur í bili við hana og Onnu Dóru. Sam-
band þeirra verður innilegt og mér
finnst eftir lestur sögunnar það verameð
því fallegasta í lýsingu á samskiptum
persóna í sögunni, enda auðsæilega eitt
af því sem höfundur leggur sig fram
um að koma á framfæri. Það þarf ekki
að fara um það neinum orðum að allt
áf þessu taginu er ákaflega viðkvæmt
og giöggur lesandi hefði sjálfsagt líka
komist af með færri áminningar um
Umsagnir um bcskur
hlýjuna milli þeirra stallsystra. Einnig
er augljóst að út af fyrir sig hollar préd-
ikanir og áminningar um þjóðfélags-
veruleikann á borð við eftirfarandi hefðu
betur verið skornar niður eða verið kom-
ið fyrir annars staðar í sögunni en t.d.
á meðan Fanney og Anna Dóra liggja
saman á hótelherbergi á Egilsstöðum.
Fyrst:
Anna Dóra virti fyrir sér nakinn
líkama Fanneyjar um leið og hún
strauk brjóst hennar með mjúkri
hendi sinni. Hún var ekki leingur
feimin við að koma við hana.
Mikið er þetta ótrúlegt, sagði hún
lágt.
Fanney opnaði augun og brosti.
Hvað?
Allt . . . að við skulum liggja
hérna saman og koma við hvor aðra,
að tvær konur skuli geta elskað hvor
aðra, . . . (136—7).
En svo kemur:
„Jú, konurnar fá yfirleitt þá vinnu
sem karlarnir líta ekki við, þær ýta
undir framleiðsluna og smðla að
meiri gróða, sem auðvitað fer í vasa
þeirra sem eiga atvinnutækin, og
þannig koll af kolli. Við leysum eng-
in vandamál með því að hleypa
húsmæðrum út í atvinnulífið, nema
að þær séu stéttvísar og vinni að því
að verkalýðurinn nái völdum yfir
framleiðslutækjunum (137—8).
Hér er kannski komið að aðalvand-
anum við að búa til góða en a.m.k. til-
tölulega stutta sögu á borð við Eldhús-
mellur. Eg ætla aðeins að minna á
grundvallaratriðin: Sé saga stutt en boð-
skapurinn mikill, merkilegur eða marg-
363