Tímarit Máls og menningar - 01.07.1980, Qupperneq 61

Eins og dýr í búri
um. Aður en við er litið stöndum við frammi fyrir nýrri lífsreynslu, dagar okkar
taka á sig nýja og mjög einhæfa mynd, allt í einu gerum við ekki annað en vinna
og sofa til skiptis, vinna og sofa í endalausri síbylju. Við komumst að raun um,
að þetta ergjaldið sem við verðum að greiða fyrir forvitnina, en það verður ekki
aftur snúið þótt einhver vilji fara aftur heim. Samningurinn er gerður til átta
mánaða og það hefur enginn efni á að borga farið sitt heim aftur, eins og við
verðum að gera ef við förum áður en tíminn er útrunninn. Vinnudagurinn er
svo langur að við höfum engan tíma til að velta því fýrir okkur hvernig er búið
að okkur. Okkur er troðið inn í agnarlítil herbergi eins og sardínum í dós, en við
kærum okkur kollótt — fýrstu vikurnar. Það eru engin húsgögn í herbergjun-
um, engir skápar, engin borð eða stólar — alls ekki neitt nema rúm, og þau taka
helst til mikið pláss. Við vitum ekki þegar við flytjum þangað inn að það verður
annað en gaman þegar fram í sækir að ganga á fötum og eigum hver annarrar.
Það finnst kannski einhverjum skritið, að maður geti verið einmana í
mannfjölda en flestir geta eflaust skilið hvað er erfitt að fá að vera i næði með
sjálfum sér í yfirfullu húsi. Mér dettur í hug samlíking — dýragarður — dýr í
litlum búrum. Þau eiga ekkert val, engan kost á að sleppa frá rannsakandi
augnaráði manns, hvenær sem manni dettur í hug að glápa á þau, en þau geta
hvorki falið sig né flúið burtu. Við getum það ekki heldur. Þetta er ókeypis
húsnceðið sem okkur var lofað á ráðningarskrifstofunni i London, við fengum
það. Og við ættum ekkert að vera að kvarta, það er ókeypis — þess vegna er
þetta allt í lagi! Og enginn kvartar.
„Hús-búr“ fullt af ,,mann-dýrum“ (við erum dýr, er það ekki?) herbergi með
engum húsgögnum. Ein sturta, eitt klósett og einn vaskur, allt í sama her-
berginu fyrir allt húsið. Engin undankomuleið. Því hvert ætti hún að liggja og
hvernig ættum við að komast eftir henni? Við erum helvítis útlendingar i þessu
litla plássi! Er einhver til sem vill tala við okkur? Og ef hann er til, því ætti hann
að vera að ómaka sig með því, þar sem við tölum ekki sama tungumál?
Hvað eigum við að geraP
Það er ein hlið á því hvað það er gaman að búa í svona ,,hús-búri“. Þegar timar
liðu fram, komumst við að raun um hvað það var erfitt að vera lokaður frá lífinu
fyrir utan. Það reyndist raunar nærri því banvænt að vera svona læstur inni með
litlum hóp. Hvað verður um dýrin ef maður tekur nokkur dýr af ólíkum
tegundum —eins og við vorum ólík að uppruna, þjóðerni og eðliseinkennum
(því við erum ekki öll eins, er það?) — og læsir þau inni i sama búrinu? Dýrin
183