Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1984, Page 122

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1984, Page 122
Tímarit Máls og menningar sem hrannast upp af miklum hraða, eru rammaðir inn með löngum og hægum málsgreinum. Dæmin eru mörg, t. d. á bls. 165: Þó Kiddi sjómaður sé búinn að koma víða við og hafi margsinnis vaknað skelþunnur sokka- og veskis- laus úti á ballarhafi eftir langa og áhættusama leiðangra gegnum borgir og bæi, þá hefur hann alltaf passað myndirnar sem Jón átti að fá líkt og þær væru gimsteinar. Kidda þykir jafn vænt um Jón og Adam um alla syni sína sjö. Hann kemur strax auga á hann í götunni þar sem Jón situr í ermavíðu peys- unni á einu grindverkinu. Af gleði hoppar Jón líka hæð sína upp um hálsinn á Kidda. Um leið hrynur fjöldinn allur af leikaramynd- um niðrúr ermavíðri peysunni. I götunni stoppar allt. Leikaramyndir hverfa oní vasana. Það er gert hlé á púkkspili. Dúfna- viðskipti stöðvast. Við allir strákarn- ir í götunni hópumst í kringum Kidda. Kiddi sýnir okkur hvernig hann getur látið kvenmannsbrjóstin á eiturslöngunni ganga í bylgjum. Holótt gatan er eitt auga. Já slíkan fögnuð vakti tattóveringin á vöðva- stæltum handlegg Kidda að strax eft- ir að hann var horfinn burt með Jón á háhesti var einhver strákanna send- ur inn eftir blekpenna og áður en dagur leið voru allir í götunni búnir að teikna á handleggi sína eitur- slöngu með kvenmannsbrjóst. Höfundum sem skrifa ljóðrænan stíl er einatt vandi á höndum að halda at- hygli lesanda sem vill að alltaf sé eitt- hvað að gerast. En lesendur Einars Más þurfa ekki að kvarta yfir atburðaleysi; æsilegir atburðir reka hver annan. en sá leikur er honum að sumu leyti auðveld- ari af því að hann stendur öðrum fæti í heimi barnsins. Vængjasláttur í þakrennum hefur e. t. v. ekki eins mikil áhrif á mann við fyrsta lestur og Riddarar hringstigans með sínum dramatíska endi. Það kostar mann dálítið átak að skynja tragík í dúfnastríðinu. Það er vitaskuld sorg- legra þegar lítill drengur deyr af slys- förum en þó hverfi sé hreinsað af dúf- um. En slys eru einmitt sorgleg en ekki tragísk og því vandmeðfarin í sögum. Dúfnastríðið er auðvitað ekki tragískt heldur tragíkómískt. Samfélagsöflin, sem fara með sigur af hólmi, líkjast vissulega örlögum fornra harmleikja að því leyti að frá sjónarhóli hinna bernsku sögupersóna eru þau nánast órætt og yfirskilvitlegt afl. En jafnframt eru þau einmitt samfélagsöfl og því söguleg og hverful og þess vegna blandast hið trag- íska og kómíska á sannfærandi hátt und- ir írónísku sjónarhorni sögumanns og lesanda. Að lokum má spyrja hvaða erindi þessi saga eigi við lesendur sína, ef það skyldi hafa komið óskýrt fram í því sem þegar er sagt. Slíkt er erfitt að draga saman í fáum og einföldum orðum, en þó virðist mér að nokkur meginatriði séu augljós. Höfundur leggur aðal- áherslu á gildi skapandi lífsnautnar. Hann er varla fjarri því að taka undir þá skoðun að lífið sé sköpun. Þessi skap- andi lífsnautn er manninum meðfædd eins og sjá má á því að hún er augljósust í heimi barnsins. En samfélag fullorð- inna leggur á hana bönd, reynir að deyða hana. Til að bjarga lífsnautninni er þörf á stöðugri byltingu. Mér virðist Einar Már ekki gera lítið úr mætti þeirra afla sem ógna lífsnautninni og þar með 592
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.