Tímarit Máls og menningar - 01.04.1989, Qupperneq 5

Gunnar Karlsson
Ádrepur
Eigum við ekki að leggja niður
hjálenduviðhorfið, Islendingar?
Okkur íslendingum er tjáö að Atlantshafsbandalagið hafi áhuga á að leggja hér
á landi nýjan flugvöll fyrir eina tíu milljarða króna. Það er álíka mikið fé og
tvöföld ársútgjöld íslenska ríkisins til allra samgöngumála samkvæmt fjárlaga-
frumvarpi fyrir árið í ár. Ef flugvöllurinn yrði lagður á tveimur árum yrðu það
semsé álíka mikil eða heldur meiri umsvif en allar síma-, vega-, hafna- og flug-
vallaframkvæmdir þjóðarinnar. Og það er auðvitað ekki nóg að leggja völlinn.
Samkvæmt upplýsingum Morgunblaðsins 23. febrúar síðastliðinn mun það
kosta að minnsta kosti 75-100 milljónir króna á ári að starfrækja hann, líklega
mun meira. En þó að við höldum okkur bara við 100 milljónir er það álíka
mikið og rekstur Áburðarverksmiðjunnar í Gufunesi kostar á ári. Af því má
kannski gera sér örlitla hugmynd um hvers konar fjarstæða það er að slíkt
mannvirki rúmaðist á bakka Laxár í Aðaldal án þess að valda þar óbætanlegum
spjöllum. Við erum einmitt nú að súpa seyðið af þeirri skammsýni að setja þá
verksmiðju niður í jaðri höfuðborgarinnar.
En okkur íslendingum er ekki ætlað að standa undir rekstrarkostnaði flug-
vallarins. Ekki samkvæmt því sem Morgunblaðið segir 23. febrúar. Þar er það
haft eftir utanríkisráðherra að hann vilji ná samningum við Bandaríkjamenn
um að þeir sjái um það.
Umræður um þetta mál hafa þróast svo undarlega upp á síðkastið að þær
hafa snúist mest um hvort flugvöllurinn yrði hernaðarmannvirki eða ekki. Eg á
að vísu erfitt með að skilja hvernig hann getur orðið nokkuð annað. Eg óttast
að flugvöllurinn sé liður í aukinni vígvæðingu Atlantshafsbandalagsins á Norð-
ur-Atlantshafi. Hún hlýtur aftur að kalla á aukinn vígbúnað Sovétmanna á
þessum slóðum. Og það er allt annað en við þurfum mest á að halda hér í
Norðurhöfum. Hvort sem við trúum því að aukin vígvæðing auki hættuna á
ófriði eða ekki, þá fer ekki hjá því að fleiri kjarnorkuvopn á svæðinu auki hætt-
una á kjarnorkuslysi. Það gæti orðið á fiskimiðum okkar, og - við verðum að
horfast í augu við það þó að það sé sárt - það gæti valdið geislun sem eyði-
131