Tímarit Máls og menningar - 01.04.1989, Blaðsíða 138

Tímarit Máls og menningar
alpersónan er ákaflega daufleg mann-
gerð sem vekur hvorki samúð né við-
bjóð. Það er eins og sambandið milli
söguhöfundar og sögumanns sé hálf-
óljóst, en það hefur í för með sér að les-
andinn fær aldrei verulegan áhuga á
þeim síðarnefnda. En þar sem sagan er
nú fyrst og fremst um tilvistarleg
vandamál Friðriks hlýtur þetta að rýra
áhrifamátt hennar. Aðrar persónulýs-
ingar bókarinnar eru líka sumar heldur
rýrar í roðinu. Sjónarhornið er tak-
markað við Friðrik, en veiklyndi, óör-
yggi og mannfyrirlitning glepja honum
sýn og lesandinn kemst aldrei nálægt
því fólki sem við sögu kemur. Eigin-
kona Friðriks (sem aldrei er nefnd með
nafni) er t.d. afar ógreinileg mannlýs-
ing. Valdimar er reyndar ekki illa gerð
persóna, en hann verður lesanda hvorki
nákominn né eftirminnilegur. Gandí er
aftur á móti hinar öfgarnar, gróteskur
karakter sem stingur í stúf við raunsæis-
blæ frásagnarinnar að öðru leyti.
Það er merkilegt að persónur skuli
vera svo veigalitlar því að víða tekst
höfundi vel að skapa andrúmsloft með
litlum, ljóslifandi myndum úr umhverf-
inu. Það bætir heldur ekki úr skák að
allar persónurnar hafa sama tungutak,
hvort sem um er að ræða börn eða gam-
almenni og almennt má um stílinn á
bókinni segja að hann sé full gamaldags
og bókmálslegur.
Spennusagan er ekki nógu spennandi.
Lesandanum er nokk sama hvort Frið-
rik bjargast úr klípu sinni eða ekki því
að honum er hvort sem er ekki við
bjargandi. Hann er holur maður. Og
það er spurning hvort hægt er að skrifa
spennusögu um slíkan mann sem sögu-
hetju. Kannski er höfundur að reyna að
sameina eitthvað sem er í eðli sínu
ósamrýmanlegt, að fjalla um lífsvanda
nútímans frá sjónarhóli kristinnar trúar
og skemmta lesendum. En þetta er engu
að síður metnaðarfullt og margslungið
verk.
Árni Óskarsson
Leiðrétting
Leiðinleg prentvilla varð í síðasta hefti í ljóði Jóns Halls Stefánssonar,
Tangó með fingrum og glugga. Næstsíðasta línan á ekki að hefjast á orðinu
„og“ heldur „er“ og eru lesendur beðnir að færa leiðréttinguna inn í ljóðið.
264