Morgunblaðið - 25.04.2015, Síða 4

Morgunblaðið - 25.04.2015, Síða 4
4 FRÉTTIRInnlent MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. APRÍL 2015 Verð frá659.900 kr.* og 12.500 Vildarpunktar *Verð án Vildarpunkta 669.900 kr. Fararstjóri er Jón Karl Einarsson VITA - Skógarhlíð 12 - Sími 570 4444Flogið með Icelandair Sigling umAsíu 3. - 25. október PEKING-S.KÓREA- JAPAN-VIETNAM-SINGAPORE Ómar Friðriksson omfr@mbl.is Nær ein af hverjum sex fjölskyldum í landinu greiðir engan beinan skatt eftir að tekið hefur verið tillit til bóta, frádráttarliða o.fl. Á árinu 2013 greiddu 18% tekjulægstu fjölskyldn- anna engan skatt en hlutfallið var 19% á árinu 2012. Þetta kemur fram í nýrri úttekt á skattbyrði fjöl- skyldna í Tíund, fréttariti Ríkis- skattstjóra. „Íslendingar búa við stighækk- andi skatt. Hvort sem litið er til krónutölu eða til- tölu greiða tekju- lágir lægri skatta en þeir sem hafa meira umleikis. Stór hluti lands- manna greiðir enga beina skatta en á móti vegur að lítill hluti landsmanna greiðir stóran hluta þeirra skatta sem lagðir eru á einstaklinga á hverju ári,“ segir í grein Páls Kol- beins, rekstrarhagfræðings hjá Rík- isskattstjóra, í Tíund. Bendir hann á að tekjuhæsta tíund fjölskyldna hér á landi var með 32,8% heildartekna allra einstaklinga í landinu á árinu 2013. Þessar fjöl- skyldur greiddu 44,7% samanlagðra skatta á árinu. Næsthæsta tíund tekjuhæstu fjölskyldnanna var með 18% heildartekna allra fjölskyldna í landinu og skattgreiðslur þessa hóps voru 20,1% af heildarskattgreiðslum. „Árið 2013 voru 10% fjölskyldna með meira en 13.009.131 kr. í tekjur. Samanlagt voru þessar fjölskyldur með 372,8 milljarða í heildartekjur. Þessi 18.531 fjölskylda var með tæp- an þriðjung tekna einstaklinga í landinu og greiddi 117,5 milljarða í tekju- og eignarskatta sem var um 44,7% álagðra skatta,“ segir í grein- inni. Bent er á að lítil breyting hafi orðið á þessu milli áranna 2012 og 2013. „Eitt prósent fjölskyldna var með meira en 27.542.360 kr. í tekjur. Þessar 1.853 fjölskyldur voru með 7,6% tekna og greiddu 11,5% skatta í landinu,“ segir í greininni í Tíund. Fram kemur að á hinn bóginn voru 92.700 fjölskyldur með minna en 4.311.627 kr. í tekjur á ári. „Þessar fjölskyldur voru með tæpa 202,5 milljarða í tekjur og greiddu 20,7 milljarða í skatta. Helmingur fjöl- skyldna var með 17,8% tekna og greiddi 7,9% skatta. Árið 2012 var helmingur landsmanna með sama hlutfall tekna en þá greiddi þessi helmingur um 7,6% beinna skatta í landinu.“ Heildartekjur í neðri helmingi tekjustigans hækkuðu um 5,7 millj- arða, eða um 2,9% að raungildi, á milli áranna 2012 og 2013. Skattarnir hækkuðu um 1,6 milljarða. Tekjur í efri helmingi skattstigans jukust um tæpan 25,1 milljarð eða 2,8% að raun- gildi og skattarnir um 9,9 milljarða, eða 4,3%. Sé litið yfir lengra tímabil og öllum fjölskyldum í landinu raðað í vaxandi röð eftir tekjum og skattur hvers og eins reiknaður kemur fram að þeir sem eru með lágar tekjur greiða lægra hlutfall tekna í skatta en þeir sem eru með háar tekjur en á síðustu tveimur áratugum hefur skattbyrði flestra tekjuhópa í þjóðfélaginu þyngst. „Skattbyrði þeirra sem voru lægstir í tekjuröðuninni jókst nokk- uð á 10. áratugnum þegar tekjur juk- ust í þjóðfélaginu og gildi afslátta og bóta minnkaði. Skattbyrði tekju- hæstu fjölskyldnanna jókst í upphafi annars áratugar þessarar aldar þeg- ar fjármagnstekjur minnkuðu á sama tíma og fjármagnstekjuskattur var hækkaður,“ segir í greininni. Ólík tekjuskipting og misþung skattbyrði  92.700 fjölskyldur með minna en 4.311.627 kr. í tekjur á ári  1.853 voru tekjuhæstar með yfir 27,5 milljónir í árstekjur Morgunblaðið/Kristinn Laun og skattar Í Tíund, fréttablaði Ríkisskattstjóra, er bent á að flókið samspil tekna, frádráttar, ívilnana, skatt- hlutfalls, afslátta og bóta hefur áhrif á hversu stóran hluta tekna hver einstaklingur og fjölskylda greiða í skatt. Tekjur og skattar fjölskyldna 2013 Fjöldi fjölskyldna Heildartekjur Skattar samtals 100% 80% 60% 40% 20% 0% Heimild: Tíund fréttablað Ríkisskattstjóra Óveruleg breyting varð á tekjuskiptingu og skattbyrði á milli áranna 2012 og 2013. Tekjuhæsta tíund fjölskyldna var með 32,8% heildartekna einstaklinga í landinu árið 2013. Hlutur samsvarandi tíundar árið 2012 var 32,5%. Tíundin greiddi 44,7% í skatta árið 2013, saman borið við 44,9% árið 2012. Hlutur þessarar tíundar í tekjum var 0,3% meiri en hlutur hennar í sköttum var 0,2% minni. Hlutur tekjuhæsta fimmtungs fjölskyldna í heildartekjum jókst hins vegar um 0,1% en hlutur þeirra í sköttum minnkaði um 0,5%. 11-20 31-40 51-60 71-80 91-1001-10 21-30 41-50 61-70 81-90 10% 32,8% 47,7% 20,1% 12,9% 10% 18,0% 13,3% 10% Páll Kolbeins Góður árangur hefur verið af heim- ild ríkisskattstjóra til að stöðva ólöglegan atvinnurekstur með at- beina lögreglu á grundvelli stað- greiðslu- og virðisaukaskattslaga. Embættið hefur haft þessa heimild í tvö ár og nú sinna tveir til þrír starfsmenn þessu verkefni. Þetta kemur fram í grein Sigurðar Jens- sonar, sviðsstjóra eftirlitssviðs rík- isskattstjóra, í Tíund, fréttablaði embættisins. „Á árunum 2013 og 2014 voru skrifuð um 470 leiðbeinandi tilmæli til rekstraraðila. Þar af sinntu um 70 aðilar í fyrstu ekki tilmælunum í fyrstu skrefunum og hófst þá lok- unarferli gagnvart þeim. Þegar upp var staðið voru einungis fimm tilvik þar sem kom til þess að starfsstöð við- komandi var inn- sigluð með at- beina lögreglu. Þetta sýnir í hnotskurn þann árangur sem úr- ræði sem þessi skila, en á þess- um árum var ein- ungis horft til launaþátta því úr- ræðin tóku einvörðungu til þessa. Með nýjum úrræðum í virðisauka- skattslögunum verður hægt að taka mun fleiri atriði í skattskilum rekstraraðila fastari tökum en áð- ur,“ segir í greininni. Komið hefur í ljós ákveðið ójafn- vægi á milli þeirra sem hafa fastar starfsstöðvar og atvinnurekstrar þar sem engin föst starfsstöð er fyr- irliggjandi. Bendir Sigurður á að til að hægt sé að sinna þeim aðilum með sambærilegum hætti sem ekki hafa fasta starfsstöð hefur ríkis- skattstjóri, í samstarfi við lögreglu, kannað möguleika þess að stöðva slíkan atvinnurekstur. Fyrir liggi drög að verklagsreglum sem fljót- lega verði farið að vinna eftir. Fel- ur það m.a. í sér að launamönnum og verktökum sem starfa fyrir þann rekstraraðila sem stöðvun at- vinnurekstrar beinist að sé óheimilt að starfa fyrir hann á grundvelli fyrirmæla lögreglu að viðlögðum sektum. Jafnframt er lögreglu heimilt að innsigla tæki og tól og eftir atvikum efni sem tilheyrir við- komandi. omfr@mbl.is Fimm fyrirtæki innsigluð með atbeina lögreglu Ómar Friðriksson omfr@mbl.is „Það er athyglisvert að 9.436 af 31.961 fyrirtæki, sem búið var að skila skattframtali um miðjan mars- mánuð, voru ekki með neinar rekstrartekjur. Það er tæpur þriðj- ungur félaga,“ segir í nýrri grein í Tíund, fréttablaði Ríkisskattstjóra, þar sem farið er ítarlega yfir fram- töl og niðurstöður álagningar á fyr- irtæki og aðra lögaðila. Páll Kolbeins, rekstrarhagfræð- ingur og höfundur greinarinnar, bendir á í skýringu á þessu að á undanförnum árum hafi fjárfestingarfélögum eða eign- arhaldsfélögum fjölgað mikið og þessi félög hafi flest hver aðallega tekjur af vöxtum, arði eða geng- isbreytingum. „Af 31.961 fyrirtæki sem hafði skilað skattframtali vegna rekstr- arársins 2013 um miðjan mars sl. er athyglisvert að rúmur helmingur, eða 16.420 fyrirtæki, greiddi hvorki laun né launatengd gjöld á árinu en 7.213 þeirra voru þó með rekstrar- tekjur. Tekjurnar hafa þá bersýni- lega orðið til af sjálfu sér, sem er nýlunda,“ segir m.a. í greininni. 15.223 fyrirtæki með hagnað Rekstrarhagnaður fyrirtækja minnkaði skv. framtölum talsvert milli áranna 2012 og 2013 og rekstr- artap jókst. Árið 2013 var hagnaður af rekstri 15.223 félaga. Saman- lagður hagnaður þessara félaga var tæpir 598 milljarðar. Á hinn bóginn var tap af rekstri 14.492 félaga og 2.209 félög voru rekin á núlli. Það var því hagnaður af rekstri tæps helmings eða 48% félaga,“ segir í grein Páls. Á árinu 2012 var rekstrarhagn- aður 1.186 milljarðar kr. og minnk- aði hann um 588 milljarða á milli ára, eða um 49,6%. Á sama tíma jókst rekstartap félaga um 70 millj- arða að raunvirði að því er fram kemur og fór úr 153 milljörðum í 224 milljarða en minnt er á að árið 2012 var óvenjulegt fyrir þær sakir að þá varð stór hluti rekstrartekna til vegna leiðréttinga nokkurra fjár- málafyrirtækja m.t.t. ársreikninga. Í umfjöllun um skuldir fyrirtækja og eigið fé segir meðal annars að frá árinu 2000 og til 2007 jókst eigið fé fyrirtækja um 10.034 milljarða en þessi eign þurrkaðist út þegar eign- ir féllu í verði á sama tíma og skuld- ir hækkuðu. „Árið 2009 voru skuldir 4.416 milljörðum hærri en eignirnar en síðan þá hefur gengið saman með eignum og skuldum um 2.988 millj- arða. Skuldir eru enn 1.432 millj- örðum meiri en eignirnar,“ segir í úttektinni í Tíund. Eignir og skuldir falla í verði Yfirlitið sýnir þá miklu breytingu sem orðið hefur frá því kreppan reið yfir. Frá árinu 2008 hafa eignir og skuldir fallið í verði ár frá ári. Fram til ársins 2010 féllu eignir um 9.520 milljarða á sama tíma og skuldirnar minnkuðu um 6.671 milljarð. Skuld- ir voru þá 4.262 milljörðum hærri en eignir. Á árunum 2010 til 2013 lækk- uðu skuldir svo hraðar en eignirnar, eignirnar um 5.029 milljarða á sama tíma og skuldir hafa lækkað um 7.854 milljarða. Efnahagsreikningur fyrirtækj- anna hefur því dregist mikið saman á umliðnum árum. Úttektin í Tíund leiðir í ljós að þau fyrirtæki sem áttu fyrir skuldum áttu samtals 5.157 milljarða í eigið fé í árslok árið 2013. „Þau fyrirtæki sem skulduðu meira en þau áttu skulduðu 6.595 milljarða umfram eignir árið 2013,“ segir í greininni. Tæpur helmingur félaga með hagnað Þróun eigna og skulda fyrirtækja 1997 20052001 20091999 20072003 20111998 20062002 20102000 20082004 2012 2013 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 Eignir Skuldir Heimild: Tíund fréttablað Ríkisskattstjóra Skuldir jukust eins og eignir en þó ívið meira en þær. Frá árinu 2001 til 2007 rúmlega sexfölduðust eignir og skuldir fyrirtækja. Árið 2008 féllu eignir í verði um 13,1% á sama tíma og skuldir jukust um þriðjung, en frá þeim tíma hafa eignir og skuldir fallið. Fyrst féllu eignir mun hraðar en skuldir en síðustu þrjú árin hafa skuldir lækkað hraðar en eignir og neikvætt eigið fé hefur minnkað.  14.492 fyrirtæki í tapi árið 2013
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.