Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2010, Page 18

¹4C ALDURSGREININGAR OG NÁKVÆM TÍMASETNING FORNLEIFA 17
Hér að neðan eru tekin þrjú dæmi um áhrif sjávarfangs á 14C aldurs-
greiningar á íslenskum beinum og þær röngu ályktanir sem dregnar
eru af niðurstöðum ef þær eru ekki leiðréttar vegna sjávarættaðrar fæðu
einstaklinganna (Árný E. Sveinbjörnsdóttir og f leiri, 2010). Fylgt var
sömu aðferðafræði við sjávarleiðréttingar á beinum og lýst er hér að framan
við rannsóknir á beinum norrænna manna á Grænlandi.
4.2.2 Bátskuml við Vatnsdal
Sem dæmi um áhrif fæðu á 14C aldursgreiningar má taka niðurstöður
mæl inga á beinum úr bátskumli við Vatnsdal. Tekin voru sýni úr sjö
einstaklingum og sýndu allar mælingar að fæða þeirra hafði verið að
miklu leyti ættuð úr sjó, eða milli 36 og 54% (taf la 1). Af töf lu 1 má ráða
að séu 14C aldursgreiningar ekki leiðréttar vegna þessa verður 14C aldur
beinanna milli 140 og 220 árum of hár. Svo stór frávik hafa veruleg áhrif
á túlkun niðurstaðna, sérstaklega þegar reynt er að ákvarða nákvæmlega
atburði nálægt okkur í tíma, eins og t.d. landnám Íslands.
Tafla 1. Niðurstöður δ13C mælinga og 14C aldursgreininga beina úr bátskumli við Vatnsdal.
δ13C mælingarnar sýna að 36 til 54% af fæðu einstaklinganna hafa verið ættuð úr sjó. Það
veldur því að beinin mælast 144 til 216 árum of gömul og verður að leiðrétta fyrir því áður
en 14C mælingin er umreiknuð í raunaldur.
Kuml í Vatnsdal í Patreksfirði
AAR δ13C Tækjaaldur Hlutfall sjávar- Leiðrétt aldursbil
no [‰ VPDB] 14C ár [BP] ættaðrar fæðu 68 % líkindi
(%, ár í sviga) (IntCal/Marine04)
5865 -16.76 1330±42 50 (200) 870-990
5866 -16.37 1320±30 54 (216) 900-985
5867 -16.55 1263±28 52 (208) 976-1022
5868 -17.39 1289±37 42 (168) 890-975
5869 -17.98 1308±30 36 (144) 810-940
5870 -17.72 1259±26 39 (156) 895-985