Són - 01.01.2003, Page 66

ÞÓRÐUR HELGASON66
2.5 Runhenda
Runhendi hátturinn fer enga sérstaka sigurför með nýjum skáldum
19. og 20 aldar. Slíks var raunar ekki von. Hátturinn er svo sem engin
sérstök nýjung á tímum ljóðstafa og ríms. Samt sem áður má oft sjá
hann í ljóðum skáldanna, ekki síst þeim sem fjölluðu um forn efni eða
efni eða hátíðleg. Dæmi slíks er „Konungsdrápa. Við heimför
Stephans G. Stephanssonar 1917“ eftir Guttorm J. Guttormsson.
Stephan G. er hér vissulega konungurinn — og það er síst af öllu háð
hjá „Gutta“. Þetta er fyrsta erindið:69
Ljóð fram ég ber
fyrir lofðungs her.
Yfir megin mar
það sé mitt far.
Þess varð ég var,
á vegum hvar
liggja lét sín spor
lofðungur vor.
Líklega telst rímröðin aabbbbcc nokkuð sérstök hjá Guttormi — en
Halldór Laxness brýtur örugglega blað með sínu rími í runhendunni
„Stóð ég við Öxará“, sem hann yrkir árið 1944, ríminu aaaaaabb:70
Stóð ég við Öxará
hvar ymur foss í gjá;
góðhesti úngum á
Arason reið þar hjá,
hjálmfagurt herðum frá
höfuð eg uppreist sá;
hér gerði stuttan stans,
stefndi til Norðurlands.
Það er vel við hæfi að „Kveldúlfs-minni“ Stephans G. Stephanssonar
skuli vera undir runhendum hætti. Skáldið gerir þó nokkrar breyt-
ingar á hættinum, fyrst með sérstakri útfærslu í fjórðu línu háttarins:71
69 Guttormur J. Guttormsson (1947:104).
70 Halldór Laxness (1956:139).
71 Stephan G. Stephansson (1954 289).