Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2011, Qupperneq 92

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2011, Qupperneq 92
92 HELGA KRESS gangsorðum að Kvæðum Jónasar Hallgrímssonar í eiginhandarriti rekur Einar Ólafur Sveinsson vorboðann til málhreinsunarstefnu Konráðs sem hafi þótt söngvarinn of danskur. Um athugasemdirnar í bréfi Brynjólfs til Jónasar frá 10. apríl 1844 segir Einar Ólafur, reyndar án þess að geta heimildar: Frá Konráði fær hann tvær athugasemdir, og hann tekur báðar upp. Önnur er um orðið „söngvarinn“; þykir Konráði það of slitið í dönskum kvæðum samtímans? Nokkuð er, hann vill ekki hafa það, hann stingur upp á orðinu „vorboðinn“. Jónas þarf ekki að hugsa sig um, orðið er rétt, fullkomið í kvæðinu.18 Samkvæmt þessu þarf Jónas ekki einu sinni að hugsa sig um en hlýðir Konráði sem eins og yrkir í gegnum hann og hefur fundið hið rétta, fullkomna orð. Í eiginhandarritinu flýgur farfuglinn hátt um vegarleysu, þ.e. um veg sem ekki er til (vegurinn er í eintölu, einn vegur, ein leið, en í „vegaleysu“ prentuðu gerðarinnar eru þeir komnir í fleirtölu og því um marga að velja) og kemur niður „í lágan dal“. Þessar andstæður hátt: lágt koma oft fyrir í kvæðum Jónasar, ekki síst í landslagi sem liggur lágt milli hárra fjalla og er á einhvern hátt eftirsóknarvert, ef ekki heilagt. „En lágum hlífir hulinn verndarkraftur / hólmanum, þar sem Gunnar sneri aftur“, segir í „Gunnars- hólma“ þar sem hólminn er jafnframt táknmynd fyrir Ísland allt. 19 Svipaðrar sönnu merkingu. Í grein sinni „The Music of Poetry“ fjallar T.S. Eliot um það sem hann kallar „a musical poem“ og felur í sér tvo óaðskiljanlega þætti í kvæðinu, annars vegar hrynjandinnar/hljómsins og hins vegar myndmálsins/merkingaraukans. Hann segir: „[. . .] a ‘musical poem’ is a poem which has a musical pattern of sound and a musical pattern of the secondary meanings of the words which compose it, and that these two patterns are indissoluble and one.“ Sbr. T.S. Eliot, „The Music of Poetry“ (1942), On Poetry and Poets, London: Faber and Faber, 6. útgáfa, 1971, bls. 26–39, hér bls. 33. 18 Einar Ól. Sveinsson, „Inngangsorð“, Kvæði Jónasar Hallgrímssonar í eiginhandarriti, bls. viij–xiv, hér bls. xiij. Engin heimild er til fyrir því að það hafi verið Konráð sem stakk upp á orðinu „vorboðinn“ þótt svo megi vel vera. Þá gleymir Einar Ólafur að nefna hina athugasemdina sem hann segir að Jónas hafi fengið frá Konráði og farið eftir. 19 „Gunnarshólmi“, Ritverk Jónasar Hallgrímssonar I (Ljóð og lausamál), ritstj. Haukur Hannesson, Páll Valsson og Sveinn Yngvi Egilsson, Reykjavík: Svart á hvítu, 1989, bls. 79. Um átök þess lóðrétta og lárétta í verkum Jónasar, sjá grein mína, „Sáuð þið hana systur mína? Grasaferð Jónasar Hallgrímssonar og upphaf íslenskrar sagnagerð- ar“, Skírnir, 2/1989, bls. 261–292, einkum bls. 267–268 , 278–279 og nmgr. 48, bls. 291; endurpr. í Helga Kress, Speglanir. Konur í íslenskri bókmenntahefð og bókmenntasögu og Undir Hraundranga. Úrval ritgerða um Jónas Hallgrímsson, ritstj. Sveinn Yngvi Egilsson, Reykjavík: Hið íslenska bókmenntafélag, 2007.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224
Qupperneq 225
Qupperneq 226
Qupperneq 227
Qupperneq 228
Qupperneq 229
Qupperneq 230
Qupperneq 231
Qupperneq 232

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.