Peningamál - 01.03.2004, Blaðsíða 65
bankarnir hraktir af fyrri stefnu af markaðsöflum
(Brasilía, Bretland, Svíþjóð og Tékkland). Í sjö ríkj-
um gætti vaxandi óánægju með fyrri stefnu og
vandamál voru til staðar vegna ósamræmis milli end-
anlegs markmiðs um verðstöðugleika og yfirlýsts
akkeris peningastefnunnar (Ísland, Ísrael, Kólumbía,
Mexíkó, Nýja-Sjáland, Sviss og Ungverjaland). Að
lokum má segja að í tíu tilvikum hafi upptaka verð-
bólgumarkmiðs verið eðlileg endalok mislangs þró-
unarferlis peningastefnunnar eða formfesting þeirrar
stefnu sem í raun var fylgt (Ástralía, Chíle, Filipps-
eyjar, Kanada, Noregur, Perú, Pólland, Suður-Afríka,
Suður-Kórea og Taíland).13
3.2. Uppbygging og stærð verðbólgumarkmiðsríkja
Eins og sjá má út frá töflu 1 eru þau ríki sem tekið
hafa upp verðbólgumarkmið ýmist vel auðug iðnríki
í Vestur-Evrópu, Norður-Ameríku og Eyjaálfu, um-
breytingaríki í Austur-Evrópu eða þróunar- og
nýmarkaðsríki í Afríku, Asíu og Suður-Ameríku.
Samtals gerir þetta rúmlega 10% af aðildarríkjum
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og standa þau að baki rétt
tæplega 20% heimsframleiðslunnar.
Eins og kemur fram í töflu 2 eru verðbólgumark-
miðsríkin yfirleitt lítil eða meðalstór iðnríki og meðal-
stór eða stór þróunar- og nýmarkaðsríki. Verðbólgu-
markmiðsríkin virðast að jafnaði vera opnari fyrir
64 PENINGAMÁL 2004/1
Tafla 2 Verðbólgumarkmiðsríki: uppbygging og stærð
Mannfjöldi VLF í VLF á mann Vægi utan- Velta á hluta- Vergar skuldir
Ríki (milljónir) ma. US$ í þús. US$ ríkisviðskipta1 bréfamarkaði2 ríkissjóðs2
Ástralía . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19,4 369 19,0 44,4 65,3 15,4
Brasilía . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172,4 509 3,0 27,4 12,8 99,7
Bretland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58,8 1.424 24,2 56,4 131,4 49,5
Chíle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15,4 66 4,3 67,3 6,4 15,6
Filippseyjar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78,3 71 0,9 95,5 4,4 65,5
Ísland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0,3 8 27,3 81,4 17,6 38,7
Ísrael . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6,4 110 17,3 86,9 21,2 97,8
Kanada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31,1 694 22,3 82,5 66,5 58,5
Kólumbía . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43,0 82 1,9 38,4 0,4 29,8
Mexíkó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99,4 624 6,3 57,0 6,4 23,2
Noregur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4,5 166 36,8 74,2 31,5 20,5
Nýja-Sjáland . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3,8 50 13,1 69,1 16,7 31,0
Perú . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26,3 54 2,1 33,0 1,6 43,8
Pólland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38,6 183 4,7 59,8 4,1 38,9
Suður-Afríka . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43,2 114 2,6 52,7 61,0 46,8
Suður-Kórea . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47,3 427 9,0 82,2 164,8 10,4
Sviss . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7,2 247 34,2 86,6 121,8 26,7
Svíþjóð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8,9 210 23,6 87,0 143,7 45,9
Taíland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61,2 115 1,9 125,7 31,0 29,8
Tékkland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10,2 57 5,6 143,7 5,9 16,7
Ungverjaland . . . . . . . . . . . . . . . . . 10,2 52 5,1 123,3 9,3 53,1
Miðgildi alls . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26,3 115 6,3 74,2 17,6 38,7
Þar af iðnríki . . . . . . . . . . . . . . . . 8,1 228 23,9 77,8 65,9 34,8
Þar af önnur ríki . . . . . . . . . . . . . 43,0 110 4,3 67,3 6,4 38,9
Önnur iðnríki3 . . . . . . . . . . . . . . . . 10,6 230 23,2 72,0 44,1 55,3
G3-ríkin4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285,3 6.094 32,6 26,2 73,1 60,9
Önnur þróunar-
og nýmarkaðsríki5 . . . . . . . . . . . . . 29,2 88 1,7 65,8 5,7 66,3
Miðað við upplýsingar 2001 nema fyrir skuldir ríkissjóðs þar sem notast er við nýjustu fáanlegu gögn (tímabilið 1997-2001).
1. Vægi utanríkisviðskipta er skilgreint sem inn- og útflutningur í hlutfalli af VLF (%). 2. Í hlutfalli af VLF (%). 3. Miðgildi 15 iðnríkja sem ekki eru á verð-
bólgumarkmiði. 4. Miðgildi fyrir Bandaríkin, evrusvæðið og Japan. 5. Miðgildi 19 þróunar- og nýmarkaðsríkja sem ekki eru á verðbólgumarkmiði.
Heimildir: EcoWin, Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn (IMF/IFS) og Alþjóðabankinn (World Development Indicators).