Peningamál - 01.03.2006, Blaðsíða 73
Peningastefnan og stjórntæki hennar
Breyting Vextir
Vextir Síðast (pró- fyrir
Viðskiptaform nú (%) breytt sentur) ári (%)
Viðskiptareikningar
Daglán
Innstæðubréf til 90 daga
Bindiskylda
Endurhverf viðskipti (ávöxtun)
Innstæðubréf til 7 daga (ávöxtun)
9,25 1. febrúar 2006 0,50 6,75
12,25 1. febrúar 2006 0,50 10,75
10,25 1. febrúar 2006 0,50 8,25
10,00 1. febrúar 2006 0,50 7,75
10,75 31. janúar 2006 0,50 8,75
10,60 31. janúar 2006 0,50 .
Yfirlit vaxta Seðlabankans 16. mars 2006
Markmið peningastefnunnar
Markmið stefnunnar í peningamálum er stöðugt verðlag. Hinn 27.
mars 2001 var tekið upp formlegt verðbólgumarkmið sem hér segir:
• Seðlabankinn stefnir að því að árleg verðbólga, reiknuð sem árleg
hækkun vísitölu neysluverðs á 12 mánuðum, verði að jafnaði sem
næst 2½%.
• Víki verðbólga meira en ±1½% frá settu marki ber bankanum að
gera ríkisstjórninni grein fyrir ástæðu fráviksins, hvernig bankinn
hyggst bregðast við og hvenær hann telur að verðbólgumarkmið-
inu verði náð að nýju. Greinargerðina skal birta opinberlega.
• Seðlabankinn gerir verðbólguspár þar sem spáð er a.m.k. tvö ár
fram í tímann. Spárnar eru birtar í riti bankans Peningamálum.
Þar kemur einnig fram mat bankans á helstu óvissuþáttum tengd-
um spánni. Jafnframt gerir bankinn grein fyrir mati sínu á stöðu og
horfum í efnahagsmálum.
Með peningastefnunni er miðað að því að halda verðlagi stöðugu og
því verður henni ekki beitt til þess að ná öðrum efnahagslegum mark-
miðum, svo sem jöfnuði í viðskiptum við útlönd eða mikilli atvinnu,
nema að því marki sem slíkt samrýmist verðbólgumarkmiði bankans.
Helstu stjórntæki peningastefnunnar
Seðlabankinn framfylgir peningastefnunni einkum með því að stýra
vöxtum á peningamarkaði, fyrst og fremst með ákvörðun ávöxt-
unar í endurhverfum viðskiptum sínum við lánastofnanir. Ávöxtun á
peningamarkaði hefur sterk áhrif á gjaldeyrisstrauma og þar með á
gengi krónunnar og til lengdar innlenda eftirspurn. Viðskiptum við
lánastofnanir má í grófum dráttum skipta í föst viðskiptaform annars
vegar og markaðsaðgerðir hins vegar.
Föst viðskiptaform:
• Viðskiptareikningar geyma óráðstafað fé lánastofnana. Þeir eru
uppgjörsreikningar vegna greiðslujöfnunar milli innlánsstofnana
og millibankaviðskipta, þar á meðal viðskipta við Seðlabankann.
Vextir þessara reikninga mynda gólf fyrir daglánavexti á millibanka-
markaði.
• Daglán eru veitt að ósk lánastofnana og tryggð með sömu verð-