Peningamál - 01.03.2006, Blaðsíða 51
ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L
2
0
0
6
•
1
51
álítur að lággildi vaxta næstu tveggja ára sé einmitt nú og að vextir
verði hæstir að ári.
... og minni hækkunum eignaverðs en oft áður
Hinn 15. mars sl. stóð úrvalsvísitalan í tæpum 6.154 stigum sem er
um 18% hækkun frá því um miðjan nóvember þegar sérfræðingar
á fjármálamarkaði spáðu síðast fyrir um efnahagsframvindu. Ekki
sýnist þeim að sá hækkunartaktur geti haldist og gera þeir ráð fyrir
að hægi á. Skoðanir eru þó afar skiptar. Einn spámannanna telur
t.d. að hlutabréf muni lækka í verði hvort sem litið er til eins árs eða
tveggja.
Loks bjuggust svarendur við minni hækkun fasteignaverðs
á næstu tveimur árum en nokkru sinni áður sem er í samræmi við
framvinduna á fasteignamarki. Þó á enginn von á lækkun á verði
fasteigna.
Yfirlit yfir spár sérfræðinga á fjármálamarkaði1
2005 2006
Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi
Verðbólga (yfir árið) 6,1 5,2 7,0 4,1 3,2 5,1
Verðbólga (milli ársmeðaltala) 5,4 4,7 5,8 4,6 2,9 5,6
Hagvöxtur 4,6 4,0 5,1 2,5 0,8 3,5
Eitt ár fram í tímann Tvö ár fram í tímann
Verðbólga 5,8 5,1 6,7 3,9 2,9 5,0
Gengisvísitala erlendra gjaldmiðla 123,4 120,0 127,5 122,8 116,0 125,0
Stýrivextir Seðlabankans 12,1 10,8 14,5 8,7 7,0 12,0
Langtímanafnvextir2 8,1 7,0 9,5 7,4 6,4 8,5
Langtímaraunvextir3 4,1 3,6 5,2 3,8 3,4 4,6
Úrvalsvísitala aðallista 6.594 5.500 7.066 7.154 5.200 8.295
Breyting fasteignaverðs 5,5 2,0 10,0 6,6 4,0 10,0
1. Taflan sýnir breytingu milli tímabila í % nema að því er varðar gengi, vexti og úrvalsvísitölu. Sýnd eru þau gildi sem spáð er fyrir vexti (%), gengisvísitölu erlendra gjaldmiðla
(stig) og úrvalsvísitölu aðallista (stig). Þátttakendur í könnuninni eru greiningardeildir Glitnis hf., KB banka hf., Landsbanka Íslands hf. og Ráðgjöf og efnahagsspár ehf.
2. Ávöxtunarkrafa í tilboðum viðskiptavaka í ríkisbréf (RIKB 13 0517). 3. Ávöxtunarkrafa í tilboðum viðskiptavaka í húsnæðisbréf (HFF 15 0644).
Heimild: Seðlabanki Íslands.
verður lítillega minni í fráviksspánni fram undir mitt næsta ár en þá er
aðhaldsstig peningastefnunnar orðið minna og leiðir til þess að sam-
drátturinn í fráviksspánni verður minni undir lok spátímans.
Verðbólguhorfur í báðum spánum eru því svipaðar framan af en
draga fer í sundur þegar líður á næsta ár. Verðbólgan hjaðnar heldur
hægar í fráviksspánni, enda gengi krónunnar lægra og framleiðslu-
spenna meiri, þrátt fyrir heldur hærri stýrivexti framan af. Samkvæmt
fráviksspánni verður verðbólga u.þ.b. 6% eftir tvö ár, eða um ½
prósentu meiri en í grunnspánni. Slæmar verðbólguhorfur staðfestast
því enn frekar í fráviksspánni.
Útlit er fyrir að stýrivextir þurfi að hækka meira en
greiningaraðilar gera ráð fyrir
Bæði grunn- og fráviksspá gefa til kynna að stýrivextir þurfi að hækka
töluvert frá því sem nú er eigi að ná verðbólgumarkmiðinu á spá-
tímanum. Samkvæmt grunnspánni verður verðbólga töluvert yfir
verðbólgumarkmiðinu jafnvel að því gefnu að gengi krónunnar lækki
ekki frekar frá því sem orðið er. Allir greiningaraðilar gera hins vegar
ráð fyrir því að gengi krónunnar lækki áfram á næstunni. Fráviksspáin
3
4
5
6
7
Fráviksspá með breytilegum vöxtum og gengi
Grunnspá
200720062005
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
%
Mynd VIII-11
Mismunandi verðbólguferlar
Spátímabil: 1. ársfj. 2006 - 1. ársfj. 2008