Jökull


Jökull - 01.12.1984, Síða 108

Jökull - 01.12.1984, Síða 108
dykes which acted as barriers to the regional flow of hot water through the basalt lava pile from the highlands in east. Einarsson (1942) proposed that the thermal water of the low temperature systems was of meteoric origin; precipitation which has fallen on the highlands. The water percolates deep into the bedrock where it is heated by regional heat flow, before it ascends to the sur- face. This model was later strongly supported by the deuterium studies of Árnason (1976). Thorkelsson (1940) measured the radon con- tent of the thermal waters in the Reykholtsdalur valley. The radon content increases from west to east culminating in the hot springs at Reykholt. He concluded that the Reykholt hot springs were close to the main upflow of hot water but the decreasing content of radon away from Reykholt could be explained by longer flow distances from the main upflow. In the year 1964 a systematic mapping of the hot spring distribution and geology was initiated at the National Energy Authority (NEA). First the thermal manifestations and the main geologi- cal features were mapped and later geophysical and chemical studies were carried out (Saemundsson et al. 1966, Sigvaldason 1966) Additional detailed geological mapping has been conducted almost continuously since 1971 under the supervision of Kristján Saemundsson at NEA, partly summarized by Saemundsson and Noll 1974, Jóhannesson 1975 and Franzson 1978. Geophysical and chemical studies have been car- ried out since 1975, both on a regional scale (Gunnlaugsson 1980, Jóhannesson et al. 1980) and detailed studies on individual thermal fields and systems (Georgsson et al. 1978, 1981a and 1981b, Jóhannesson et al. 1979). A considerable part of the data accumulated is still unpublished. In this paper we present an overview of the Reykholt thermal system based on both the results of regional studies and detailed studies of individual thermal fields. THE GEOLOGY OF THE BORGARFJÖRDUR REGION The basement of the Borgarfjördur region con- sists of Late Tertiary basaltic lava flows. The axis of the Borgarnes anticline (Saemundsson 1977) runs NE-SW and marks the western margin of geothermal manifestations (Fig. 1). East of the anticline axis the lavas dip 6-10°SE, towards the active Reykjanes-Langjökull rift zone. The anti- cline axis plunges towards the northeast and disappears underneath the Hredavatn uncon- formity north of lake Hredavatn. The Hreda- vatn unconformity represents a major gap in the lava succession. The flows below the uncon- formity are believed to be as old as 13 million years and have been extruded within the former Snaefellsnes rift zone (Jóhannesson 1980). These older lavas were tilted and denuded before being covered by the Hredavatn sediments which sub- sequently were covered by younger lava flows extruded within the Reykjanes-Langjökull rift zone. The oldest flows above the Hredavatn sedi- ments have been dated 6.5-7.0 m.y. old (McDougall et al. 1977). The flows become gra- dually younger on approaching the rift zone. There is a great variety of faults and joints in the Borgarfjördur region. Jóhannesson (1980) suggested that they are of two different origins. Firstly are NE-SW trending fault swarms corres- ponding to the fissure swarms of the active rift zone which are believed to have formed by crus- tal tension inside the rift zone. The fault swarms are accompanied by dyke swarms. Secondly, there are faults formed in a stress field character- ized by lateral shear forces. They belong to the Snaefellsnes Fracture Zone which stretches from the Snaefellsnes peninsula in the west to the Borgarfjördur region in the east. The faults of the fracture zone can be divided into 3 groups, based on their trend and age: NW-SE, N-S and NE-SW. The fracture zone was active at about 8-13 m.y. ago, but minor movements have con- tinued up to Postglacial times. The dykes and faults are usually subvertical and those oriented parallel to the strike of the lavas usually transect the lavas at right angles. THE DISTRIBUTION OF HOT SPRINGS The Reykholt thermal system comprises the following major thermal fields: Klettur-Runnar, Deildartunga-Kleppjárnsreykir, Hurdarbak- Sídumúli, Vellir (including Sturlu-Reykir), Sudda, Reykholt-Kópareykir, Haegindi, Nordur- reykir-Háafell, Úlfsstadir, Stóriás, Brúarreykir, Lundar and Helgavatn. The total natural dis- charge has been measured to be about 425 1/s, with thermal output equivalent to about 400 1/s of boiling water. The total natural discharge of all low tempera- 106 JÖKULL 34. ÁR
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.