Jökull


Jökull - 01.12.1985, Blaðsíða 33

Jökull - 01.12.1985, Blaðsíða 33
Geomorphology of Fljótsdalshérað, Eastern Iceland, and its Implications IAN ASHWELL Dept. of Geography, University of Salford, Salford, Lancs., M5 4WT, England abstract Field examination of the Fljótsdalur area, with an associated part of Jökuldalur, aided by air photographs and the mechanical analysis of samples of deposits, indicates that the features found, mainly rock-cut chann- els and shelves and water-deposited eskers, (Malarásar), can be explained by a comparatively simple model. Within a thick overall ice cover, an original ice move- ment down valley towards the NE was diverted to the N and even a little W by large amounts of ice flowing from a centre above the E side of the area and by local folding and a closely-spaced pattern of dykes. Many of the crosional and depositional features ofthe whole area can be interpreted in terms of subglacial or englacial water flow from geothermal centres S of the area, associated with the building ofthe Móberg formation during Glacial times. The associated jökulhlaups would have tended to remove any stadial moraines from the valleys during deglaciation, accounting for the absence of such features °f appropriate size from these valleys, and suggesting that glaciofluvial, rather than glacial, deposition is the key to the subsoil in the lowlands, and that evidence for deglaciation timescales is more likely to be found higher up. INTRODUCTION Structure and process are both vital components in the geomorphological development of landscapes, and an attempt is made to integrate them in this paper. No overall geological map in the Iceland 1:250000 series was available for the area, (Fig. 1), although useful published sources exist. The other important aim was to try to establish the processes involved in landscape sculpture without any preconceptions. STRUCTURE Fljótsdalur lies near the boundary between Tertiary and more recent rock systems, but the location and nature of the actual boundary is a matter of some discussion. However Walker (1982) has summarised the situation in terms of erosion surfaces on bedrock varying in age from about 12 m.y. in the northeast to less than 5 m.y. in the southwest of the area, where building of volcanic structures has continued into the present, with migration in that direction of the locus of volcanic activity and the imposition of the Glacial ice cover. The rocks of Fljótsdalur are mainly Tertiary volca- nics, with greater or smaller intercalations, such as the so-called „red partings“ dipping gradually, on average, towards the WSW. The more recent rocks towards the southwest tend to include increasing amounts of glacial deposit, while outside the immediate area the large structures of the Móberg formation, such as the Snaefell massif, rising to 1833 m and of Glacial age, lie to the south and west. The normal pattern of the Tertiary basalt plateau is, however, interrupted in the Fljótsdalur area by the existence of the Thingmúli central volcano core imme- diately to the E and the associated Lagarfljót flexure zome stretching to the NW and a corresponding high intensity of dyke formation, (Walker 1974), as shown in Fig. 2, enlarged from a rather small original. The flex- ure zone shows maximum values of dip, about 25° under Lagarfljót itself, decreasing gradually both to SSW and NE. The general direction and intensity of dykes is shown in Fig. 3, from the same source, with maximum intensity closest to the volcano core. Walker (1982) shows the area to the W of Fljótsdalur as an erosion surface at about 650 m but the more mountainous area to the E, including the relics of the Thingmúli volcano, as part of a much higher surface at 1100 m. The initial construction of both these upland surfaces, however, pre-dated the onset of the Glacial period and thus the higher plateau surface shows many signs of glacial activity, especially the central area of the volcano core, where even today permanent snow and ice remain on the peaks and plateaus rising to 1200 m. JÖKULL 35. ÁR 31
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.