Jökull


Jökull - 01.12.1985, Blaðsíða 144

Jökull - 01.12.1985, Blaðsíða 144
Trausti með Leifi Ásgeirssyni á öðru námsári í Gött- ingen. íslendingar hafa gengið og klifrað jafn víða um landið og hann. Trausti Einarsson lést í Reykjavík 26. júlí 1984 eftir langvarandi veikindi. Eftirlifandi kona hans er Nína Þórðardóttir (f. 27. janúar 1915), dóttir Þórðar Sveins- sonar yfirlæknis og prófessors og konu hans Ellen Jo- hanne Kaaber. Trausti og Nína gengu í hjónaband 20. janúar 1951 og eignuðust eitt barn, Kristínu Höllu (f. 7. júlí 1951), sem er líffræðingur og gift Jóni Ingimarssyni verkfræðingi. KENNARI Kennsla, fyrst á menntaskólastigi og síðar á háskóla- stigi, var alla tíð aðalstarf Trausta Einarssonar. Þegar hann hóf kennslu við stærðfræðideild Menntaskólans á Akureyri kenndi hann 30 stundir á viku í stærðfræði, eðlisfræði og stjörnufræði. Eins og svo algengt er um kennara fer tvennum sögum af kennslu Trausta: sumum féll hún afbragðs vel, öðrum miður. Ljóst er að hann var mjög kröfuharður við nemendur sína og strangur, en hann var enn kröfuharðari við sjálfan sig. Það er erfitt að vera áhugavekjandi, fræðandi og skemmtilegur til lengdar í 30 tíma menntaskólakennslu, enda hefur Trausti vart talið það skyldu sína, a.m.k. ekki skemmtilegheitin. Hins vegar fundu þeir sem raun- verulegan áhuga höfðu á náttúruvísindum strax í menntaskólakennslunni þá rannsóknarástríðu og áhuga á eigin verkefnum sem alla tíð einkenndu Trausta. Eins og aðrir sem haldnir eru rannsóknarástríðu hefur Trausti örugglega oft óskað þess að vera laus við kennsluna og getað helgað sig rannsóknunum óskiptur. En þegar hann leit yfir farinn veg eftir áratuga kennslu og rannsóknir segist hann hafa fundið jákvætt gildi kennslunnar sem hvatningu til þekkingaröflunar, sem tilbreytingu frá erfiðum rannsóknarstörfum, og sem hugmyndagjafa í rannsóknum. Trausti taldi að menntaskólar og aðrir framhalds- skólar ættu að vera ein af þeim leiðum sem ungir kennarar gætu farið eftir upp í æðri rannsóknarstofnanir eins og Háskólann. Hann áleit menntaskólana ágæta þroskabraut fyrir verðandi háskólakennara og mikil- vægt að leið menntaskólakennara til Háskólans væri haldið opinni og menn örvaðir til rannsókna innan menntaskólanna. Sjálfur fór Trausti þessa leið, byggir því á reynslu sinni, og er talandi dæmi um ágæti þeirrar leiðar. Ég kynntist Trausta fyrst verulega er ég sótti tíma hjá honum í kúrs um innri gerð jarðar á vorönn 1976. Kennsla Trausta í þessum kúrs var afburðagóð og kennslustundirnar í heild ógleymanlegar. Kom þar margt til en einkum þó brennandi og smitandi áhugi Trausta á viðfangsefninu. Að auki voru allar aðstæður og umhverfi eins og best verður á kosið: kennslustund- irnar voru haldnar á notalegu heimili Trausta og Nínu, og milli umræðnanna bar Nína fram kaffi og meðlæti. Þessi umbúnaður ásamt þeirri tilfinningu að verið væri að fást við þau verkefni sem máli skiptu, og af sannri vísindaástríðu, gerðu fyrirlestra þessa einstaka í röð þeirra sem ég sótti við Háskóla íslands. Trausti var óhræddur við stóru vandamálin: uppruni sólkerfisins, uppruni basaltkvikunnar, eðlisástand möttulsins undir íslandi, eru sýnishorn af þeim verkefnum sem tekin voru fyrir. Að baki fyrirlestrunum lá augljóslega geysi- mikil vinna. Til dæmis fengu nemendur ljósrit af á þriðja hundrað handskrifuðum blaðsíðum. Ánægja Trausta af snörpum rökræðum naut sín vel í fyrirlestrunum. Til þess að mynda sér skynsamlega skoðun á vísindakenningum og tilgátum, sem og öðrum málum, verða menn að kynna sér bæði meðrök og mótrök. Að öðrum kosti þekkja menn ekki þá kenningu sem þeir fylgja. Trausti var óþreytandi að tíunda mót- rök gegn ýmsum viðteknum kenningum og skoðunum í jarðfræði, og þó einkum þeim er snertu jarðfræði ís- lands. Landreks- eða plötukenninguna, en fyrir and- stöðu sína við hana var Trausti kunnastur síðustu árin, bar þó aðeins einu sinni eða tvisvar stuttlega á góma. I ljósi meðraka og mótraka var það nemendanna að vega 142 JÖKULL 35. ÁR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.