Jökull


Jökull - 01.12.1985, Síða 33

Jökull - 01.12.1985, Síða 33
Geomorphology of Fljótsdalshérað, Eastern Iceland, and its Implications IAN ASHWELL Dept. of Geography, University of Salford, Salford, Lancs., M5 4WT, England abstract Field examination of the Fljótsdalur area, with an associated part of Jökuldalur, aided by air photographs and the mechanical analysis of samples of deposits, indicates that the features found, mainly rock-cut chann- els and shelves and water-deposited eskers, (Malarásar), can be explained by a comparatively simple model. Within a thick overall ice cover, an original ice move- ment down valley towards the NE was diverted to the N and even a little W by large amounts of ice flowing from a centre above the E side of the area and by local folding and a closely-spaced pattern of dykes. Many of the crosional and depositional features ofthe whole area can be interpreted in terms of subglacial or englacial water flow from geothermal centres S of the area, associated with the building ofthe Móberg formation during Glacial times. The associated jökulhlaups would have tended to remove any stadial moraines from the valleys during deglaciation, accounting for the absence of such features °f appropriate size from these valleys, and suggesting that glaciofluvial, rather than glacial, deposition is the key to the subsoil in the lowlands, and that evidence for deglaciation timescales is more likely to be found higher up. INTRODUCTION Structure and process are both vital components in the geomorphological development of landscapes, and an attempt is made to integrate them in this paper. No overall geological map in the Iceland 1:250000 series was available for the area, (Fig. 1), although useful published sources exist. The other important aim was to try to establish the processes involved in landscape sculpture without any preconceptions. STRUCTURE Fljótsdalur lies near the boundary between Tertiary and more recent rock systems, but the location and nature of the actual boundary is a matter of some discussion. However Walker (1982) has summarised the situation in terms of erosion surfaces on bedrock varying in age from about 12 m.y. in the northeast to less than 5 m.y. in the southwest of the area, where building of volcanic structures has continued into the present, with migration in that direction of the locus of volcanic activity and the imposition of the Glacial ice cover. The rocks of Fljótsdalur are mainly Tertiary volca- nics, with greater or smaller intercalations, such as the so-called „red partings“ dipping gradually, on average, towards the WSW. The more recent rocks towards the southwest tend to include increasing amounts of glacial deposit, while outside the immediate area the large structures of the Móberg formation, such as the Snaefell massif, rising to 1833 m and of Glacial age, lie to the south and west. The normal pattern of the Tertiary basalt plateau is, however, interrupted in the Fljótsdalur area by the existence of the Thingmúli central volcano core imme- diately to the E and the associated Lagarfljót flexure zome stretching to the NW and a corresponding high intensity of dyke formation, (Walker 1974), as shown in Fig. 2, enlarged from a rather small original. The flex- ure zone shows maximum values of dip, about 25° under Lagarfljót itself, decreasing gradually both to SSW and NE. The general direction and intensity of dykes is shown in Fig. 3, from the same source, with maximum intensity closest to the volcano core. Walker (1982) shows the area to the W of Fljótsdalur as an erosion surface at about 650 m but the more mountainous area to the E, including the relics of the Thingmúli volcano, as part of a much higher surface at 1100 m. The initial construction of both these upland surfaces, however, pre-dated the onset of the Glacial period and thus the higher plateau surface shows many signs of glacial activity, especially the central area of the volcano core, where even today permanent snow and ice remain on the peaks and plateaus rising to 1200 m. JÖKULL 35. ÁR 31
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.