Þjóðmál - 01.03.2014, Blaðsíða 72

Þjóðmál voR 2014 71
1250 USD/t . Framleiðslugeta í heiminum
fer enn vaxandi, og enn er nokkuð í
farvatninu, t .d . í Kína og við Persaflóa, þó
að reynt sé að stemma stigu við henni .
Kína framleiðir langmest, framleiddi árið
2013 um 26 milljónir tonna og jók þar með
framleiðslu sína um 9,4% frá fyrra ári, og er
sjálfu sér nægt um ál nú og á næstu árum .
Persaflóalöndin framleiddu árið 2013 um
3,8 Mt og juku þau framleiðslu sína um
6,4% . Á árinu 2014 munu Persaflóalöndin
skjóta Norður­Ameríku aftur fyrir sig, hvað
framleiðslugetu varðar, og verða næstmesta
álframleiðslusvæði heims, næst á eftir Kína .
Vestur­Evrópa má muna sinn fífil fegri á
mörgum sviðum, og þar dróst álframleiðsla
saman árið 2013 um tæp 3% og fór í 3,5
Mt .
Vegna aukinnar hlutdeildar áls í bíla­
fram leiðslunni fer eftirspurn áls í Vestur­
Evrópu þó vaxandi . Til að mæta henni er
búizt við aukinni sölu á umbræddu áli til
bílaframleiðenda . Innan bílaiðnaðarins
voru áður fyrr efasemdaraddir um gæði
um brædds áls, en nú er öldin önnur, og
bíla iðnaður inn fær ekki allt það umbrædda
ál, sem hann óskar eftir . Vegna þarfar fram­
leið enda samgöngugeirans í lofti, á láði og
á legi er ekki talið, að frumvinnsla áls með
raf greiningu á meginlandi Evrópu vestan
Rúss lands muni leggjast af á næstunni, þó
að hún eigi undir högg að sækja, eins og
útskýrt verður í þessari grein .
Verðmyndun á áli
Markaðsverð áls er næmt fyrir birgða­stöðu áls í heiminum, sem sýnir, að
um kaupendamarkað hefur verið að ræða á
meðan álið hefur rutt sér til rúms og leyst
af hólmi önnur efni, eftir því sem þróun
þess sem smíðaefnis hefur undið fram . Á
ára bilinu 2006–2008 var meðalverðið á
LME7um 2700 USD/t, sem skilar flest um
ál ver um ágætri framlegð (tekjum að frá­
dregn um breytilegum kostnaði), og fram­
leiðslu kostn aður nánast allra álvera í heim­
inum er lægri en þetta .
Á þessu tímabili voru birgðir á LME tæp­
lega 1 Mt/Al . Seinni part árs 2008 jukust
birgðir á LME upp í 4,5 Mt, og verðið
lækkaði strax niður í 1250 USD/t, þ .e .
verðið lækkaði um u .þ .b . USD 400 fyrir
hver milljón t (Mt) í aukningu á állager
LME .
Það verður að hafa í huga, að ástand
mark aða var afar óvenjulegt á síðari hluta
Í þessari grein er upphaf áliðnaðarins reifað og þróun
hans rakin í stórum dráttum .
Útskýrt er hvernig hagsmunir
Íslands og áliðnaðarins fara
saman . Varpað er ljósi á,
hvers vegna áliðnaðurinn
hefur valdið flokkadráttum á
Íslandi . Reynt er að skyggnast í
kristalskúluna varðandi þróun
álnotkunar í heiminum og
horfur áliðnaðarins á Íslandi .
Gerð er grein fyrir þjóðhagslegu
mikilvægi málmiðnaðarins á
Íslandi, slegið upp sviðsmynd af
raunhæfri framleiðslu aukningu
á áli, og sá kostur borinn
saman við fjarstæðukenndar
hugmyndir um að selja hluta
orkuauðlindarinnar úr landi um
sæstreng .