Þjóðmál - 01.03.2014, Blaðsíða 75
74 Þjóðmál voR 2014
Þrátt fyrir staðnað hagkerfi Evrópu upp
lýsti ráðgjafarfyrirtækið Wood Mackenzie
um 0,3% notkunaraukningu áls í Evrópu
árið 2013 og spáir 0,6% aukningu 2014,
og að álnotkun þar verði þá 8 Mt . Ál eftir
spurnin í Kína er talin munu vaxa um
tæp 10% árið 2014 og verða þá allt að
28 Mt .
Vandamál álframleiðenda á heimsmark
aði er hins vegar, að framleiðslugeta kín
verska áliðnaðarins hefur vaxið meira en
eftirspurnin . Þetta er algerlega ósjálfbær
þró un í Kína, því að megnið af rafmagninu
til áliðnaðarins í Kína kemur frá kola kynt
um orkuverum . Loftmengun, jarð vegs
mengun, vatnsmengun og vatns þurrð er
að verða óbærileg í Kína vegna fyrir hyggju
lausrar auðlindanýtingar, og heilsu spill
andi umhverfi er tekið að valda uppþot
um . Frumstæðustu og mest mengandi ál
ver unum og raforkuverunum verður þess
vegna líklega senn lokað í Kína og ekki
seinna en 2020 . Strax og sá vendipunktur
rennur upp fyrir markaðinum, mun
álverðið taka vel við sér .
Þjóðhagsleg áhrif álframleiðslu
Nýleg rannsókn á vegum ráð gjafarfyrirtækisins John Dunham &
Associates sýndi fram á vaxandi mikilvægi
áliðnaðarins fyrir hagkerfi Bandaríkjanna .
Þetta er afar athyglivert og gefur til kynna,
að bandaríska hagkerfið, sem reist er á
meiri tækniþekkingu en um getur annars
staðar, sé á leið frá ofuráherzlu á þjónustu
til aukinnar vegsemdar vöruframleiðslu
í anda þýzka hagkerfisins . Í bandaríska
áliðnaðinum starfa nú 155 .000 manns, sem
hlutfallslega9 er innan við 10% af starfs
mannafjöldanum í íslenzka áliðnað in um,
og verðmæti framleiðslunnar nemur USD
65 milljörðum í öllum 50 ríkjunum . Hlut
falls lega10 er það innan við 5% af bein um
framleiðsluverðmætum íslenzka áliðnaðar
ins, sem vissulega gefur til kynna, að hann
fái gott verð fyrir sína framleiðslu . Meðal
árstekjur þessara bandarísku starfsmanna
eru USD 60 .000, sem er 40% hærra en
meðaltekjur Bandaríkjamanna, sem eru um
USD 43 .000 . Áróður andstæðinga málm
iðnaðar á Íslandi hefur stundum hnigið í
þá áttina, að hann væri á hverfanda hveli,
eins og risaeðlurnar forðum, en þessar
tölur sýna svart á hvítu, að áróðurinn um
láglaunastarfsemi í málmiðnaði, sem þess
vegna mundi flytjast til þriðja heimsins
svo kallaða, er gjörsamlega úr lausu lofti
gripinn .
Til samanburðar við Bandaríkin (BNA)
vinna um 2100 manns hjá íslenzka áliðnað
inum um þessar mundir, og fram leiðslu
verðmætin námu um ISK 222 milljörðum
eða tæplega USD 2 milljörðum árið 2012 .
Ál útflutningur nam 30% alls vöruútflutn
ings landsmanna árið 2012, sem jafngilti
13% af VLF . Sé dregið dám af útreikn ing
um,11 sem gerðir hafa verið fyrir sjávar út
veginn, má telja líklegt, að framlag málm
Á róður andstæðinga málmiðnaðar á Íslandi
hefur stundum hnigið í þá
áttina, að hann væri á hverfanda
hveli, eins og risaeðlurnar
forðum, en þessar tölur sýna
svart á hvítu, að áróðurinn um
láglaunastarfsemi í málmiðnaði,
sem þess vegna mundi flytjast
til þriðja heimsins svokallaða,
er gjörsamlega úr lausu lofti
gripinn .