Morgunblaðið - 23.01.2016, Síða 12
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Meðalafurðir á árskú jukust óvana-
lega mikið á síðasta ári eða um 130
kíló. „Árið einkenndist af því að
menn eru að keppast við að fram-
leiða sem mest. Það er greitt fullt
verð fyrir alla mjólk. Heygæðin í
fyrra voru mjög slök og því er keyrt
á miklu kjarnfóðri. Árangurinn er
samt mjög góður,“ segir Guð-
mundur Jóhannesson, ábyrgð-
armaður í nautgriparækt hjá
Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins,
RML.
Samkvæmt niðurstöðum skýrslu-
halds nautgriparæktarfélaganna,
sem RML birti í gær, var af-
urðahæsta kúabúið hjá Pétri Frið-
rikssyni, bónda á Gautsstöðum á
Svalbarðsströnd. Kýr hans skiluðu
að meðaltali 8.308 kg mjólkur. Hjó
hann nærri Íslandsmeti Ólafs
Helgasonar í Hraunkoti sem fram-
leiddi að meðaltali 8.340 kg á árinu
2011.
Pétur hefur náð mjög góðum ár-
angri í búskapnum. Frá því hann
tók við búinu fyrir sex árum hefur
hann stækkað mikið og aukið fram-
leiðsluna og meðalafurðir jafnframt
aukist stórkostlega. Kýrnar mjólka
að meðatali 2.700 lítrum meira á ári
en þær gerðu þegar hann tók við. Í
fjósi hans eru margar mjög góðar
kýr. Til dæmis eru tólf þeirra á lista
yfir kýr sem mjólkuðu yfir 10 þús-
und kíló á síðasta ári.
Hægt að hækka meðaltalið
Meðalafurðir kúnna í skýrslu-
haldinu voru 5.851 kg, 130 kg meira
en á árinu á undan sem var metár.
Meðalafurðirnar eru að nálgast
6.000 kg mjólkur og með sama
áframhaldi næst það mark á fyrri
hluta næsta árs.
Afurðir allra bestu búanna eru
komnar vel yfir 8.000 kg. „Það eru
sífellt fleiri bú rekin af fagmennsku
og mörg með yfir 7.000 kg meðalaf-
urðir sem þótti óhugsandi fyrir 25
árum. Nú er fjöldi bænda í þeim
sporum. Á sama tíma er bilið á milli
þeirra lökustu og bestu ekki að
minnka, því miður. Hluti bænda sit-
ur svolítið eftir. Það er fyrst og
fremst fóðrunarþátturinn sem ekki
er í lagi,“ segir Guðmundur. Hann
segir að þessar staðreyndir sýni að
hægt sé að auka mjög meðalafurðir
á næstu árum. Með því að ná neðri
hlutanum upp sé hægt að komast
lengra.
Guðmudur telur að íslenska kýrin
hafi enn svigrúm til aukinnar fram-
leiðslu. Bendir hann á að fjöldi kúa
sé að mjólka 8.000 kg og meira. „Við
höfum stóraukið afurðagetuna og
breytt kúnni töluvert með kynbót-
um. Þá eigum við töluvert inni í
bættu uppeldi og betri fóðrun al-
mennt,“ segir Guðmundur.
Uggandi yfir framtíðinni
Eins og fram kemur hjá Guð-
mundi keppast bændur við að fram-
leiða sem mest, vegna hvatningar
frá mjólkuriðnaðinum. Hefur það
leitt til offramleiðslu á mjólk og
birgðasöfnunar. Guðmundur telur
að lítið eða ekkert hafi slaknað á því,
enda fái menn enn greitt fullt verð
fyrir alla mjólk.
„Bændur eru hins vegar svolítið
uggandi yfir framhaldinu. Það er
laus búvörusamningur frá næstu
áramótum og greinin stendur
frammi fyrir gríðarlegum fjárfest-
ingum vegna krafna um velferð
dýra. Skotið hefur verið á að það
kosti fjárfestingu upp á 18-20 millj-
arða og ekki verður ráist í það á
stuttum tíma. Það er þó mikill fram-
kvæmdahugur í mönnum, út af
þessu.“
Meðalafurðir jukust um 130 kg
Afurðahæsta kúabú landsins er á Gautsstöðum á Svalbarðsströnd Meðalnytin hefur aukist um
2.700 kg eftir að Pétur Friðriksson tók við Ráðunautur segir hægt að hækka meðaltalið verulega
Kýr Kg mjólkur Bú
1. 0317 Milla 12.511 Hvammur
2. 1229 Urður 12.489 Hvanneyri
3. 0738 Emma 12.477 Keldudalur
4. 1237 12.457 Bjóla 2
5. 825 12.114 Stóra-Mörk 3
6. 0816 Gefjun 12.089 Gunnbjarnarholt
7. 0306 Ausa 12.022 Garðakot
8. 0624 Aþena 11.955 Laxárholt 2
9. 0501 Ljóna 11.912 Smjördalir
10. 1345101-
1044 Hulda
11.838 Hamar
Afurðahæstu kýrnar 2015
Meðalafurðir á árskú
Heimild: rml.is
kg
Afurðahæstu kúabúin 2015
Meðaltal eftir hverja árskú
6.000
5.800
5.600
5.400
5.200
5.000
2008 2010 2012 20142009 2011 2013 2015
Bú Skýrsluhaldarar Árskýr Kg mjólkur
1. Gautsstaðir Pétur Friðriksson 81,3 8.308
2. Garðakot Pálmi Ragnarsson 67,2 7.994
3. Stóru-Tjarnir Stóru-Tjarnir ehf. 51,6 7.860
4. Engihlíð Félagsheimilið Engihlíð 55,7 7.834
5. Brúsastaðir Brúsi ehf. 51,2 7.816
6. Lyngbrekka Sigurður og Bára 46,1 7.757
7. Reykjahlíð Sveinn Ingvarsson 75,4 7.680
8. Efri-Brúnavellir 2 Félagsbúið 18,5 7.677
9. Gunnbjarnarholt Arnar Bjarni og Berglind 128,7 7.611
10. Hvanneyri Hvanneyrarbúið ehf. 68 7.593
11. Reykir Birna og Rúnar 68,1 7.577
12. Núpur Björgvin Rúnar Gunnarsson 75,2 7.553
13. Kúskerpi Kúskerpi 64,3 7.520
14. Syðri-Grund Félagsbúið Syðri-Grund 56,5 7.478
15. Kirkjulækur 2 Eggert, Jóna, Páll, Kristín 56,9 7.460
16. Steinnýjarstaðir Kristján S. Kristjánsson 42,2 7.434
17. Moldhaugar Þröstur Þorsteinsson 61,4 7.425
18. Hallland Félagsbúið Halllandi ehf. 70,2 7.373
19. Hrifla Hriflubú sf. 29,9 7.370
20. Hríshóll Guðmundur og Elmar 61,6 7.342
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Kúabóndi Pétur Friðriksson á Gautsstöðum hefur náð mjög góðum árangri
í kúabúskapnum. Bú hans er með hæstu meðalafurðir allra búa landsins.
Íslandsmetin
» Ólafur Magnússon í Hraun-
koti í Landbroti á Íslandsmetið
í meðalafurðum búa. Kýr hans
mjólkuðu 8.340 kg að meðal-
tali á árinu 2011.
» Sú kýr sem mjólkað hefur
mest á einu ári er Blúnda 468
á Helluvaði á Rangárvöllum.
Hún mjólkaði 13.327 kg árið
2006.
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JANÚAR 2016
Verið velkomin í
glæsilega verslun okkar
Laugaveg 99 - S. 777 2281
(gengið inn frá Snorrabraut)
Útsala
20-40% afsláttur
af völdum vörum
10% afsláttur af
öðrum vörum meðan
á útsölu stendur
Concept
aff.is
skref
ganga
hækkun
skokk
hreyfing
Ögurhvarfi 2, 203 Kópavogur, sími 577 6000, garmin.is
Garmin heilsu- og snjallúr
með innbyggðum púlsmæli.
toppaðu
gærdaginn