Morgunblaðið - 23.01.2016, Qupperneq 37

mamma mikið aftur í tímann og
dvaldi þá hugur hennar í
Hnausum í Þingi. Norður vildi
hún komast sem allra fyrst.
Þrátt fyrir vaxandi minnisglöp
mundi hún enn nöfnin á öllum
fjöllum, bæjum, ám og vötnum í
Þingi og Vatnsdal. Hún lýsti því
hvernig hún vakti yfir túninu á
vornóttum með vinkonu sinni.
Ég sé hana fyrir mér, gullfal-
lega, tígulega stúlku með sítt
glóbjart hárið fallega fléttað.
Hún situr á litlum hól við
Hnausatjörn, horfir á
Jörundarfellið á Vatnsdalsfjalli,
með nestisboxið sitt fullt af
bakkelsi sem mamma hennar
hefur bakað. Hún er dálítið al-
vörugefin en glöð í bragði og
með vökul og greindarleg augu.
Nú er hún komin heim.
Svanfríður S. Óskarsdóttir.
Ég kynntist henni Guðrúnu,
Nunnu tengdamóður minni,
fyrst þegar við Kristín konan
mín fórum að draga okkur sam-
an. Ég var þá í námi í Reykja-
vík, á öðru ári í Tækniskólan-
um. Við Kristín bjuggum svo í
þrjú ár í kjallaranum hjá þeim
tengdaforeldrum mínum í
Skeiðarvogi 81 í góðu yfirlæti.
Nunna tók mér strax vel. Það
var alltaf gaman að koma til
hennar og þiggja veitingar og
spjalla um sameiginleg áhuga-
mál. Eftir að við fluttum upp á
Akranes gistum við alltaf hjá
þeim þegar við komum í bæinn
og þurftum að gista. Ævinlega
var vel tekið á móti okkur.
Tengdamóður minni þótti af-
ar vænt um sveitina sína og
hugur hennar var oft fyrir
norðan, þar sem hún ólst upp í
Hnausum. Hún var vel greind
og fróð um marga hluti. Hún
lærði meðal annars góða und-
irstöðu í ensku í Menntaskól-
anum á Akureyri, sem nýttist
henni vel þegar hún fór að
vinna við símann, fyrst á
Blönduósi, en á þessum tíma
þurfti meðal annars að afgreiða
breska hermenn með símtöl
sem þar voru. Þá voru fáir sem
töluðu ensku í dreifbýlinu.
Guðrún hafði sérstakan
áhuga á ættfræði og átti gott
með að rekja tengsl manna
langt aftur í ættir. Hún átti
margar ættfræðibækur og
hjálpaði mörgum að rekja sínar
ættir. Hún var lengi í byggða-
safnsnefnd Húnvetningafélags-
ins og tók þátt í að safna mun-
um fyrir Byggðasafn
Húnvetninga og Strandamanna.
Þau Dýrmundur eignuðust
lítinn sumarbústað í nágrenni
við Vesturhóp í V-Húnavatns-
sýslu. Þar voru þau oftast í
sumarfríum seinni árin. Þar
voru frekar frumstæðar að-
stæður en alltaf var gott að
heimsækja þau þangað. Við
hliðina á bústaðnum rann lækur
sem þurfti að fara yfir og var
hann ákveðinn farartálmi. Yfir
hann var byggð brú, sem þurfti
að taka upp á haustin, annars
flaut hún upp þegar flóð kom í
lækinn (sem breyttist stundum
í vatnsmikla á). Ég hafði gaman
af að glíma við brúna með Dýr-
mundi. Einnig hjálpaði ég þeim
að hressa upp á bústaðinn, sem
í upphafi var dálítill vinnuskúr,
byggður af vanefnum, en leit
þokkalega út fyrir rest, með dá-
lítilli grasflöt í kring.
Ég þakka þér, Guðrún, inni-
lega fyrir allar góðar minningar
og skemmtilegar samveru-
stundir sem við höfum átt sam-
an í gegnum tíðina. Ég kveð þig
með söknuði og óska þér góðrar
ferðar í Sumarlandið.
Þinn tengdasonur,
Bjarni Oddgeir
Vestmann Þóroddsson.
Guðrún tengdamóðir mín,
sem fæddist í torfbæ árið 1917,
upplifði ótrúlegar breytingar á
íslensku samfélagi. Hún var
bráðger sem barn, fróðleiksfús
og gekk vel að læra. Hún lauk
barnaskólaprófi frá skólanum í
sveitinni en þráði að læra
meira. Í þann tíð þótti ekki
sjálfsagt líkt og nú til dags að
stúlkur sæktu langskólanám og
þurfti hún að leggja þó nokkuð
á sig til að draumurinn gæti
ræst. Hún vann á búi foreldra
sinna, sótti launahækkun til
föður síns, með þeim rökum að
hennar vinna væri jafn verð-
mæt og aðkeyptu vinnumann-
anna. Hún lagði fyrir og sparaði
svo að draumurinn mætti verða
að veruleika. Til Akureyrar
komst hún í menntaskólann og
stundaði þar nám í tvö ár, sem
lauk með gagnfræðaprófi þess
tíma. Þá var formlegu námi
Guðrúnar lokið því sjóðurinn
var búinn og engan fjárstuðn-
ing að hafa til frekara náms. En
Guðrún nýtti þessa undirstöðu
vel í lífi og starfi.
Meðal annars má geta þess
að hún reið um Vatnsdalinn
sem túlkur fyrir breska ferða-
menn og starfaði lengi sem tal-
símakona þar sem kunnátta í
erlendum málum kom sér vel.
Guðrún vissi að aukin menntun
og fróðleiksleit opnaði huga
fólks og jók tækifærin og hvatti
afkomendur sína alla tíð til
dáða í námi.
Þá ferðaðist hún þó nokkuð
erlendis þegar tækifæri gáfust
seinna á lífsleiðinni og bjó að
þeirri reynslu.
Þó að tengdamóðir mín hafi
aldrei kallað sig kvenréttinda-
konu í mín eyru, hvað þá fem-
ínista, var hún jafnréttissinni í
hjarta sínu og lifði lífinu þann-
ig. Ég held að henni hafi bara
þótt jafnrétti svo sjálfsagt að
það þyrfti ekki að ræða það sér-
staklega. Hún giftist einstökum
öðlingi, Dýrmundi Ólafssyni, og
samhent ráku þau heimili og
ólu önn fyrir sínum börnum.
Jafnræði var með þeim hjónum,
Guðrún vann alla tíð utan heim-
ilis og sinntu þau heimilishaldi
til jafns hvort við annað, sem
var nokkuð sérstakt fyrir fólk
fætt á öðrum áratug síðustu
aldar.
Tengdaforeldrar mínir voru
samhentir um að hlúa að öllu
sínu fólki og var greiðvikni
þeirra, elskusemi og gestrisni
við brugðið. Börnunum mínum
fjórum reyndust þau einstak-
lega góð og blíð og eiga þau
ekkert nema fallegar minningar
um ömmu og afa. Mér reyndist
Guðrún alla tíð vel, hún fylgdist
vel með því sem ég tók mér fyr-
ir hendur og studdi með ráðum
og dáð.
Guðrún bjó öll sín fullorð-
insár í höfuðborginni og hún
naut og nýtti sér þau tækifæri
sem höfuðborgin bauð. En
sveitin var aldrei tekin úr henni
né Dýrmundi og ræktuðu þau
alla tíð vel tengslin við vina- og
frændgarð á æskuslóðum
beggja. Síðasta ferðin norður
verður að Þingeyrum þar sem
hún verður jarðsett við hlið eig-
inmannsins, þaðan sem sér
heim að æskustöðvum þeirra
beggja, Hnausum og Stóru-
borg.
Elskuleg tengdamóðir mín
lifði löngu og góðu lífi og var á
nítugasta og níunda aldursári
þegar hún kvaddi. Síðustu árin
sótti Elli kerling hart að henni
og eflaust hefur hún orðið
hvíldinni fegin. Guðrún var viss
um að þegar þessari jarðvist
lyki myndi hún hitta fyrir ást-
vini sem á undan eru gengnir.
Vonandi hafa orðið þeir fagn-
aðarfundir. Ég kveð Guðrúnu
tengdamóður mína með virð-
ingu og þökk.
Anna Sigríður Guðnadóttir.
Þegar við hugsum um ömmu
Guðrúnu, eða „ömmu í Reykja-
vík“ eins og við kölluðum hana
oft, kemur fljótt upp í hugann
dæmigerð heimsókn til hennar
og afa á okkar yngri árum. Þeg-
ar við heilsuðum ömmu tók hún
höndina okkar að sér, bretti
upp ermina löturhægt, beit
laust í framhandlegginn á okk-
ur og hló. Ekki vitum við hvers
vegna hún lét svona en hugs-
anlega hefur þetta verið hennar
leið til að sýna hve henni þótti
vænt um okkur þó að okkur
litlu saklausu drengjunum hafi
ekkert litist á blikuna. Eftir að
amma og afi höfðu boðið okkur
inn fyrir var okkur bent á að
kíkja undir rúmið í dótakassann
sem kallaðist „púltið“ á milli
þess sem afi gaukaði að okkur
ópal, þá helst bláum.
Amma Guðrún var ekki þessi
dæmigerða amma. Hún var
með skemmtilegan húmor, en
var einnig mjög hreinskilin og
fannst ekkert að því að segja
sína skoðun umbúðalaust ef
henni fannst eitthvað undarlegt
í fari manns. Henni þótti mjög
vænt um barnabörnin sín og
yngstu fjölskyldumeðlimina
kallaði hún „blómin sín“.
Amma og afi komu stundum í
heimsókn upp á Skaga, en þau
töluðu oft um að þar liði þeim
vel, þó að stundum hafi brimið
á Langasandinum haldið fyrir
ömmu vöku. Þegar þau óku svo
af stað úr hlaðinu heim á leið
klikkaði vörumerki ömmu á
þeim tíma aldrei, vinkið aftur á
bak.
Þegar við urðum eldri og
komum í heimsókn til Reykja-
víkur hellti hún upp á sterkt
kaffi, bauð upp á bakkelsi
ásamt heimabökuðu heilhveiti-
brauði og fræddi okkur um ætt-
ir okkar. Amma var nefnilega
mjög fróðleiksfús og vel að sér í
ættfræði. Segja má að hún hafi
verið boðberi menntunar, og
væri örugglega í doktorsnámi í
dag hefði hún verið af annarri
kynslóð, en til að sýna stuðning
sinn við menntun barna-
barnanna sá hún um að borga
stúdentshúfurnar fyrir þau öll.
Á síðari árum kom vel fram
hve ömmu var annt um heima-
hagana og spurði hún oft „hef-
urðu komið á Hnausa, keyrt um
Vatnsdalinn og séð Vatnsdals-
hólana?“. Við svöruðum játandi
og í kjölfarið fylgdi iðulega
saga frá gömlu tímunum þegar
amma var ung og tímarnir aðr-
ir.
Með ástarkveðju og þakk-
læti,
Þóroddur, Rúnar Dýr-
mundur, Freyr, Valur Odd-
geir og fjölskyldur.
Í dag kveðjum við elsku
ömmu okkar og margs er minn-
ast, því að heimsókn til ömmu
og afa fól ætíð í sér loforð um
ljúfar stundir. Amma sagði okk-
ur oft sögur frá æskuárunum
og hún og afi kenndu okkur
heilmargt um gamla siði og
venjur, hjá þeim lærðum við
m.a. að kemba og spinna ull á
snældu. Í svefnherberginu
þeirra var lítil baðstofa undir
súð þar sem ýmsa gamla muni
var að finna og bárum við syst-
ur óttablandna virðingu fyrir
þeim en höfðum samt gaman af.
Næturgagnið sem geymt var
undir rúmi litum við þó horn-
auga, en þegar við gistum í
Skeiðarvogi átti amma það til
að benda okkur á koppinn góða
þegar klósettráp okkar systra
hélt fyrir henni vöku.
Hjá ömmu og afa lærðum við
líka að borða og meta þjóðlegan
mat og vorum við sérstaklega
gráðugar í slátur, velling, flat-
brauð sem þau steiktu sjálf á
hellu, heimagerða kæfu, randa-
línur, afakleinur, lummur, parta
og ömmubrauð. Við fengum líka
stundum að smakka eitt og ann-
að sem súrsað hafði verið ofan í
tunnur í kjallaranum og supum
gjarnan á mysu, þó að okkur
hafi nú þótt mjólkin betri.
Amma var líka dugleg að leyfa
okkur að bragða á nýjum rétt-
um og óhætt er að segja að hún
hafi verið áhugasöm um að
prófa nýjungar í matargerð í
bland við gamlar hefðir.
Amma fylgdist alltaf með því
hvort við þrifumst ekki örugg-
lega nógu vel og allar heim-
sóknir hófust á því að hún
bretti upp ermarnar okkar,
nartaði laust upp eftir hand-
leggnum og sönglaði „amm“ á
meðan. Svo klappaði hún okkur
og kyssti og sagði „eeelgan
ennar ömmu“ með sinni blíð-
legu röddu og kallaði okkur
blómin sín.
Amma ræddi reglulega við
okkur um gildi þess að fara
sparlega með peninga, fara vel
með hluti, borða hollan mat og
forðast sælgæti, tóbak og
áfengi.
Hún hvatti okkur óspart til
náms enda var hún sjálf góður
námsmaður og vandaði til allra
verka. Amma vissi sínu viti og
sagði okkur snemma að ekkert
þýddi að reyna að segja sér
ósatt, því hún hefði litla fugla
með sér í liði sem hvísluðu að
henni hlutum.
Okkur leiddist aldrei í bíltúr
með ömmu og afa, en amma var
dugleg að leiðbeina afa í um-
ferðinni og hófst tilsögnin
gjarnan á orðunum „almáttugur
Dýrmundur“.
Á unglingsárunum höfðum
við sérstaklega gaman af þessu,
enda átti hún það til að orða
hlutina mjög skemmtilega. Sem
dæmi var afi einu sinni stopp
við biðskyldumerki þegar
amma sagði ákveðið: „Almátt-
ugur Dýrmundur, varaðu þig.
Þeir koma hér á fleygiferð og
hika ekki við að keyra okkur
niður.“ Seinna meir urðu þessi
orð hennar ömmu „almáttugur
Dýrmundur“ eðlilegur hluti af
samskiptum okkar systra og
eru það enn.
Amma kenndi börnunum
okkar að kalla sig „ammí“, hún
var þeim ætíð góð og fram á
síðasta dag benti hún okkur
systrum á hættur í umhverfinu
til að tryggja að blómin hennar
færu sér ekki að voða.
Elsku amma, takk fyrir allt
sem þú hefur gefið okkur. Við
munum minnast þín með hlý-
hug og þakklæti í hjarta alla
tíð.
Guðrún og Erla Helga
Sveinbjörnsdætur.
MINNINGAR 37
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JANÚAR 2016
á Hótel Borg
Hlý og persónuleg þjónusta
Hótel Borg | Pósthússtræti 11| Sími 578-2020
Elsku mamma okkar, tengdamamma,
amma og langamma,
RAGNHEIÐUR ÁRNADÓTTIR,
Hringbraut 50, Reykjavík,
lést 19. janúar. Útförin fer fram frá
Dómkirkjunni þriðjudaginn 26. janúar
klukkan 15. Þeim sem vilja minnast hennar er bent á að láta
Grund dvalar- og hjúkrunarheimili njóta þess.
.
Guðrún O. Einarsdóttir Steingrímur Jónsson
Sigurður Einarsson Valgerður M. Magnúsdóttir
Ragnheiður S. Einarsdóttir Gunnar Jónsson
Ragnheiður, Árni, Einar Benedikt,
Magnús Benedikt, Andreas
og barnabarnabörn.
Móðir okkar,
RAGNHILDUR JÓNSDÓTTIR
frá Hveragerði,
lést á hjúkrunarheimilinu Grund 14. janúar.
Útförin fer fram frá Fossvogskirkju
mánudaginn 25. janúar klukkan 15.
Fyrir hönd aðstandenda,
.
Sigurður og Arnfríður Þráinsbörn.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir og
amma,
GUÐMUNDÍNA ODDBJÖRG
MAGNÚSDÓTTIR,
Melgerði 33,
Kópavogi,
lést á Landspítalanum við Hringbraut
16. janúar. Útförin fer fram frá Kópavogskirkju
miðvikudaginn 27. janúar klukkan 13.
.
Davíð Áskelsson, Ella Kristín Geirsdóttir,
Helena Margrét Áskelsd., Guðmundur H. Ingimarsson
og barnabörn.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma,
langamma, langalangamma og
langalangalangamma,
SIGRÍÐUR HANNESDÓTTIR,
Mávahlíð 20,
Reykjavík,
lést á Landspítalanum í Fossvogi
miðvikudaginn 20. janúar.
.
Garðar Erlendsson, Hrafnhildur Kristjánsdóttir,
Ólafur Erlendsson,
Sævar Erlendsson, Helga Hannesdóttir,
Þuríður Erlendsdóttir, Guðjón Jónsson,
Hannes Erlendsson, Ingibjörg Bjarnadóttir,
Erlendur Erlendsson, Anna Karlsdóttir,
Guðjón Erlendsson, Kristín Jónsdóttir,
Ragnheiður Erlendsdóttir, Davíð Steinþórsson,
Jóhanna Erlendsdóttir, Jóhann G. Gunnarsson,
Sigurrós Erlendsdóttir, Kristján Jóhannsson,
barnabörn, barnabarnabörn og barnabarnabarnabörn.
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
LILJA JÓNSDÓTTIR
frá Litla-Hvammi,
Eyjafjarðarsveit,
lést á hjúkrunarheimilinu Lögmannshlíð
18. janúar síðastliðinn. Útför hennar
verður gerð frá Akureyrarkirkju
þriðjudaginn 26. janúar klukkan 13.30.
.
Kristín Hallgrímsdóttir, Grétar Sigurbergsson,
Hólmgeir Gunnar Hallgrímsson, Lovísa Gestsdóttir,
Helga Hallgrímsdóttir, Hörður Snorrason,
Sigrún Klara Hannesdóttir,
Sólveig Guðmundsdóttir,
barnabörn og fjölskyldur þeirra.
Hjartkær móðir okkar, tengdamóðir og
amma,
RÓSA BERGSTEINSDÓTTIR,
Miðvangi 6,
Egilsstöðum,
lést á hjúkrunarheimilinu Dyngju
sunnudaginn 17. janúar. Útför hennar
fer fram frá Egilsstaðakirkju laugardaginn 30. janúar klukkan 14.
Blóm eru vinsamlega afbeðin en þeim sem vildu minnast
hennar er bent á Hollvinasamtök heilbrigðisþjónustu á
Fljótsdalshéraði.
.
Guttormur Metúsalemsson N. Snædís Jóhannsd.,
Óli Grétar Metúsalemsson Ragnheiður Kristjánsd.,
Bergsteinn H. Metúsalemsson Rannveig Sigurjónsd.,
ömmu- og langömmubörn.