Morgunblaðið - 31.03.2016, Qupperneq 58

58 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. MARS 2016
Í örstuttri grein
Helga Hjörvar undir
yfirskriftinni „Þegar
skorið var undan Al-
þingi“ tekst honum að
hnoða saman mein-
fýsi, rætni og hæpnum
fullyrðingum eins og
honum einum er lagið.
Helga hlotnaðist sá
heiður 1986 að vera
kosinn ræðumaður
kvöldsins í Morfís, þar sem fram-
haldsskólakrakkar keppast um að
heilla aðra framhaldsskólakrakka
með sniðugheitum úr ræðustól, og
þar sem ræðumaður fær ekki einu
sinni að ráða því hvort hann tali fyr-
ir eða á móti viðfangsefninu. Af
þessu uppveðraðist Helgi fyrir 30
árum, lifir á því enn og hefur ekkert
þroskast síðan.
Í umræddri grein er aðal-
viðfangsefni Helga að ata forsætis-
ráðherra auri. Fyrst er fullyrt að
forsætisráðherra „láti“ landsmenn
ræða staðsetningu Landspítala með
það að augnamiði að afvegaleiða
umræðuna. Það hvarflar ekki að
Helga að forsætisráðherra gæti haft
raunverulegan áhuga á að spítalinn
rísi á ódýrari og hagkvæmari hátt
þar sem hann ætti oln-
bogarými til framtíðar.
Með gamalli dæmisögu
af byggingarferli Al-
þingishússins reynir
Helgi af lævísi nöðr-
unnar að koma inn
þeirri hugsun að for-
sætisráðherra eigi
hagsmuna að gæta
varðandi staðarval
Landspítala.
Ekki er nóg með að
grein Helga sé rætinn
og lævís undirróður
gegn forsætisráðherra, heldur er
hún líka gersneydd allri mál-
efnalegri tengingu og það eina sem
gæti talist sniðugt á Morfís vísu er
„smjörklíputrixið“ en það er reynd-
ar stolið frá Davíð Oddssyni.
Sérfræðingur í að
sá fræjum óvildar
Eftir Árna
Árnason
Árni Árnason
»… reynir Helgi af
lævísi nöðrunnar að
koma inn þeirri hugsun
að forsætisráðherra eigi
hagsmuna að gæta varð-
andi staðarval Land-
spítala.
Höfundur er vélstjóri.
Mig langar að reyna
að ná til ráðherra
sjávarútvegsmála með
þessum skrifum mín-
um og reyndar til ann-
arra er málin varða.
Sigurður Ingi hefur
í mörgum málum sýnt
einræðistilburði og
tekið margar mjög svo
sérstakar ákvarðanir í
tíð sinni sem ráðherra.
Oft hefur maður það á tilfinning-
unni að ráðherra hafi í raun engan
skilning á því hvað hann er að fyr-
irskipa, eða samþykkja frá sínum
mönnum í ráðuneytinu sem ég tel
að séu í raun vanhæfir til þess að
skrifa undir reglugerðir er lúta að
sjávarútvegi eftir þau orð sem Jó-
hann Guðmundsson lét falla á fundi
með LS, Landssambandi smábáta-
eiganda, en þar lét hann þau orð
falla að það ætti ekki að láta smá-
báta hafa aflaheimildir því þeir
væru allir reknir með tapi, það ætti
að úthluta öllum kvóta til þessara
stóru sem skili mestum hagnaði.
Undir þetta tekur Jón Gunnarsson,
formaður atvinnuveganefndar.
Ég spyr nú á móti, hvort það
verði ekki dálítið dýrt og talsvert
dýrara en sem nemur skatti af
hagnaði þessara stóru, að halda
uppi og borga undir öll þau sjáv-
arpláss um land allt þar sem smá-
bátaútgerð er, ef það er vilji þess-
ara manna að banna ætti
smábátaútgerð.
En aftur að ráðherra, nú ætla ég
að reyna að ná til hans með smá
leikriti þar sem hann er þátttak-
andi.
Leikarar eru: Bóndinn (útgerð-
armaður), Sigurður Ingi Jóhanns-
son, hesturinn (útgerðarfélagið),
ráðherrann (sjárvarútvegs-
ráðherra), Þórður Birgisson, leigu-
sali, (kvótaeigandi) KS á Sauð-
árkróki, Skattmann
(veiðileyfagjald) Jón Gunnarsson.
Bóndi einn er að reyna að koma
undir sig fótunum í kornrækt og
notar til þess hest einn ágætan hest
sem kallaður er Doddi, saman
reyna þeir að yrkja sitt land og
rækta það sem til þarf. Sigurður
bóndi er eins og svo margir sem
vilja byrja sinn rekst-
ur í þeim sporum að
þurfa að leigja land til
þess að geta byrjað
sinn búskap, til eins
árs í senn, því ekki
fær hann lán hjá
banka á þeim kjörum
sem viðráðanleg eru.
Sigurður hafði gert
rekstraráætlun sem
gekk upp, en reyndar
með mikilli vinnu og
fórnfýsi, er byggðist
að hluta til á byggða-
styrk sem miðaðist við afurð unna í
heimabyggð.
Byrjaði þetta bara ágætlega og
horfur voru þokkalegar miðað við
óbreytt ástand, en þá, eins og
skrattinn úr sauðarleggnum, kemur
ráðherra í heimsókn og keyrir á
vinstri afturfótinn á hestinum þann-
ig að hann fótbrotnar. Sigurður
bóndi stendur hugsi hjá og er að
spá hvort hann eigi að bregða búi
eða gera eins og ráðherra vor var
nýbúinn að tala um, að láta lífríkið
njóta vafans. Sigurður tekur þá
ákvörðun að hjúkra hesti sínum og
reyna að koma honum á fætur. Með
þrautseigju kemst Doddi aftur á
fætur, en er pínu haltur. Land-
spilda sú er bóndinn hafði tekið á
leigu af KS hafði nú farið í smá
órækt þar sem hesturinn Doddi gat
ekki sinnt sinni vinnu. Sigurður
neyðist til að leigja frá sér þann
hluta sem hann gat ekki nýtt, á
verði sem er langt undir því sem
hann þurfti að leigja af KS þar sem
kornmarkaðurinn var að klárast, en
nýtt ár byrjar 1. sept ár hvert og
ekki má hann landlaus flytja rétt
sinn milli ára eins og þeir sem land-
ið eiga.
Sigurður byrjar nýtt kornár og
gerir eins og áður að leigja sama
landið af KS á sama háa verðinu og
áður sem samt var þannig að dæm-
ið ætti að ganga upp og hann ætti
að hafa tekjur af fyrir sig og sína.
Enn á ný kemur ráðherra og viti
menn, ráðherrann keyrir aftur á
hestinn en nú hægri fótinn. Sig-
urður og Doddi komast enn og aft-
ur á lappir og sama sagan end-
urtekur sig, Sigurður neyðist til að
leigja frá sér hluta landsins á sama
lága verðinu. Ráðherra var að koma
í heimsókn til að tilkynna Sigurði
bónda að hann hefði ákveðið að nú
yrði byggðastyrkurinn tekinn af,
því það ætti að byggja stóriðju í
sveitarfélaginu, og bændur þyrftu
enga ölmusu frá ríkinu. Enn og aft-
ur byrja þeir félagar nýtt ár, nú
hefur skattmann komið inn nýjum
reglum er varða auðlindagjald, nú
skulu allir sem eiga land og líka
þeir sem nota land greiða skatt til
ríkisins. Gjaldið er reiknað fyr-
irfram, tengt því hvað fékkst fyrir
kornið árið áður. KS tekur þá
ákvörðun að leigja 8-9% af því landi
sem þeir eiga og er þá búið að fá
fyrir sínum skatti og getur notað
91-92% af sínu landi áfram og
sleppur í raun við skattinn, lætur
Sigurð sjá um það fyrir sig. Vinur
ráðherra sem sér um utanríkismál
tók svo þá ákvörðun ásamt óvinum
sínum, að skamma Pútín Rússa-
forseta. Pútín svaraði með því að
hætta að kaupa korn frá Íslandi og
verð á korni hríðféll en skatturinn
er sá sami.
Sigurður er nú kominn í þá stöðu
að vera með draghaltan og verð-
lausan hest, enga von um að dæmið
gangi upp. Smávon er samt í
aukabúgrein sem tengd er eggja-
tínslu og með því ætti dæmið að
ganga upp. Eggin þarf að tína fyrir
1. júní annars verða þau orðin
stropuð. En viti menn, kemur ekki
herra ráðherra með reglugerð-
arbreytingu, undirritaða af Jóhanni
Guðmundssyni, æviráðnum starfs-
manni ráðuneytisins, um að ekki
megi byrja að tína egg fyrr en eftir
1. júní. Rökin eru að náttúran eigi
að njóta vafans og vargfuglinn gæti
orðið fyrir skaða.
Sigurður getur nú ekkert annað
gert en að reka hestinn sinn til
fjalla og láta náttúruna um að sjá
fyrir honum á meðan Sigurður fer á
Litla Hraun í skuldafangelsi og tek-
ur út sína refsingu þar.
Herra Sigurður bóndi
Eftir Þórð
Birgisson » Oft hefur maður það
á tilfinningunni að
ráðherra hafi í raun
engan skilning á því
hvað hann er að fyr-
irskipa...
Þórður Birgisson
Höfundur er trillukarl.
Við þurfum að inn-
leiða mannréttindi hér
á landi, svo skrýtið
sem það nú er. NPA
(notendastýrð per-
sónuleg aðstoð) er
einn þáttur í því. Á Ís-
landi býr fullorðið
fatlað fólk upp til
hópa ekki við þau
sjálfsögðu mannrétt-
indi að vera stjórn-
andi í eigin lífi, ráða
hvenær það fer í bað, að sofa, í bíó
o.s.frv. Vandamálið er að á meðan
notendastýrð persónuleg aðstoð er
ekki lögfest hér á landi, er þetta
verkfæri NPA merkingarlaust fyrir
fatlað fólk. Frá árinu 2012 hafa
sveitarfélög haft tækifæri til að inn-
leiða NPA-verkefnið. Fæst þeirra
hafa verið svo framsýn að hafa inn-
leitt það, fæst ákváðu að nýta tím-
ann til að kynna sér þetta fyr-
irkomulag eða prufukeyra það.
Sveitarfélagið Skagafjörður er eitt
fárra sveitarfélaga sem prufu-
keyrðu NPA og komst að því að
þetta fyrirkomulag er ekki dýrara,
heldur jafnvel ódýrara fyrir sveitar-
félagið heldur en gamla fyr-
irkomulagið. Það sem
sjaldnast er spurt um
er hversu mikið græðir
sveitarfélagið og sam-
félagið allt í raun á að
fatlaður einstaklingur
ráði sínu lífi sjálfur.
Það sem gerist er að
sveitarfélagið auðgast,
það eignast einstakling
sem hugsanlega
menntar sig, eða hefur
nú með þessu úrræði
tækifæri til að taka
þátt í samfélaginu.
Með NPA er einstaklingnum gert
kleift að lifa sómasamlegu lífi, hann
getur t.d. stjórnað því við hvað
hann vinnur og hvað hann lærir.
Fólk fær tækifæri til að skila til
baka til samfélagsins í stað þess að
einangrast í pínulitlu lífi á annarra
valdi. Að auki er NPA atvinnuskap-
andi, fullt af fólki hefur atvinnu af
NPA og borgar skatta af sinni
vinnu. Það skiptir engu máli hversu
mikla eða litla aðstoð fólk þarf,
NPA er virðisaukandi fyrir ein-
staklinginn og fyrir þjóðfélagið. Svo
hvað er málið, þið sem valdið hafið?
NPA er
virðisaukandi fyrir
einstaklinginn og
þjóðfélagið
Eftir Þuríði Hörpu
Sigurðardóttur
Þuríður Harpa
Sigurðardóttir
» Fólk fær tækifæri til
að skila til baka til
samfélagsins í stað þess
að einangrast í pínulitlu
lífi á annarra valdi.
Höfundur er formaður Sjálfsbjargar í
Skagafirði og framkvæmdastjóri Ný-
prents ehf.
mbl.is
alltaf - allstaðar
Þarftu að
framkvæma?
Við eigum pallana fyrir þig
Kvarnatengi
fyrir zetur og
sakkaborð
Nýt
t
Stærðir eru:
12 S, 15 S, 18 S, 20 S,
25 S og 12 B, 15 B,
18 B, 20 B, 25 B
www.kvarnir.is
20 ÁRA
1996
2016
Kvarnir/Brimrás/Pallar ehf | Álfhellu 9 | 221 Hafnarfirði
sími 564 6070 | kvarnir@kvarnir.is | www.kvarnir.is | www.pallar.is
70 kr. stk.
Vertu upplýstur!
blattafram.is
Á HVERJUM DEGI
STUÐLUM VIÐ MÖRG
AÐ KYNFERÐISOFBELDI
MEÐ ÞVÍ AÐ LÍTA
Í HINA ÁTTINA.
Í HVAÐA ÁTT HORFIRU?