Morgunblaðið - 31.03.2016, Blaðsíða 83
MENNING 83
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. MARS 2016
aðist marglaga snilldin á OK
Computer inn í kerfið. „Exit Music“,
„Airbag“ og „Lucky“ voru lögin sem
ég tengdi mest við en „Karma Po-
lice“ og „No Surprises“ pössuðu bet-
ur á playlista útvarpsstöðvanna.
Platan er nú orðin klassík í poppsög-
unni og er undantekningarlítið of-
arlega á lista þegar bestu plötur sög-
unnar eru teknar saman.
Blanda sem ætti varla að virka
Þótt meðlimir sveitarinnar taki
fyrir að um „konsept-plötu“ sé að
ræða má finna þemu sem hnýta hana
saman – en það sama mætti raunar
segja um flest sem Radiohead hefur
gert. Útilokun, einangrun, efasemd-
ir um þróun samfélagsins og neyslu-
mynstur nútímafólks ásamt tor-
tryggni gagnvart valdi eru stef sem
hægt er að finna í textagerð Yorkes
þótt samhengið sé oft sundurslitið.
Enn hafði hljóðheimurinn tekið
mikið stökk og nú var hlutverk God-
richs orðið stærra. Þrátt fyrir að
mikið hafi verið látið með að minni
spámenn eins og Travis eða
Coldplay hafi fylgt í kjölfarið á vel-
gengni plötunnar er það í raun ein-
földun þar sem Radiohead var að
gera flóknari og tilraunakenndari
hluti en þær myndu nokkurn tíma
fara út í. Falsettusöngurinn er lík-
lega það sem gefur þessari mýtu líf.
Á plötunni voru óvenjulegar og
krefjandi talningar, uppbygging
laga var óhefðbundin og hljóðfæra-
leikurinn er kapítuli út af fyrir sig.
Feitar bassalínur sem myndu sóma
sér vel í kolsvartri sálartónlist, spa-
gettívestralegir strengjasynthar og
slagverk sem brasilískir bossanova-
taktsmiðir væru stoltir af. Oft furðu-
legur bakgrunnur fyrir skeptíkerinn
Yorke. Gítarsurgið fékk líka að vera
ljótara: í ætt við My Bloody Valent-
ine og Sonic Youth. Ofan á öllu sam-
an flýtur svo auðkennandi gítar-
leikur Greenwoods, sem er einn af
þessum gítarguðum sem rétt þarf að
snerta gítarinn til að maður átti sig á
hver sé að spila. Orð geta verið vill-
andi þegar kemur að músík og lík-
lega væri líka hægt að skrifa undir
að platan væri blanda af Pink Floyd,
Neil Young og Sex Pistols. Í öllu falli
var hún eitthvað alveg nýtt og það
undirstrikar hæfileika Godrichs
hversu sterka heild þessi furðulegi
bræðingur skapar.
Ok tölvur, en hvað svo?
Biðin eftir næstu plötu var löng og
líklega hefur verið beðið eftir fáum
plötum af jafn mikilli eftirvæntingu
og Kid A. Kvikmyndin „Meeting
people is easy“ (1998) sýndi sveitina
þegar hún fylgdi plötunni eftir en
gerði lítið fyrir mig sem þyrsti í að
sjá sveitina á tónleikum eða heyra
nýtt efni. Langdregnar senur með
furðulegum spurningum blaða-
manna og baksviðsefni þar sem fólk
beindi dónaskap að sveitinni eða
Yorke var ekki Radiohead-myndin
sem mig langaði til að sjá enda var
maður að fikta í hljóðfærum og vildi
sjá hvernig galdurinn var framinn.
Myndin sýnir þó vel að sveitin var
með hálfgert óbragð í munni eftir að
hafa skyndilega orðið ein stærsta
rokkhljómsveit í heimi, enda ekki
hefðbundnar rokkstjörnur þar á ferð
sem rústa hótelherbergjum í kókaín-
rússi til að takast á við vandamálin.
Næsta plata, Kid A (2000), ber keim
af því; augljóst var að ætlunin var
ekki að gera OK Computer nr. 2,
halla sér aftur og telja seðlana. Í
stað gítardrifinna laga sem fjöldinn
á Glastonbury gæti sungið með er
elektróník í aðalhlutverki.
Jæja strákar, hvað er í gangi?
Þetta var ekki það sem ég hafði gert
mér vonir um, þetta er bara ekki
nógu gott. Ekkert rokk, ekkert ról
og ekkert fútt, hugsaði ég. Andskot-
inn hafi það og þið sem voruð besta
hljómsveit í heimi!
Nú tók það verulega langan tíma
að taka nýjustu afurðina í sátt. Í ein-
hvern tíma hlustaði ég bara lítið á
hana, en komst svo að því að lagið
„How To Disappear Completely“
væri mögulega bara eitt albesta lag
sem sveitin hefði gert, eitthvað sem
má reyndar segja um einstök lög á
öllum plötum sveitarinnar. Smám
saman fór þetta svo að smella. Nýjar
víddir í tónlistinni opnuðust, ofan á
lagasmíðarnar og öll blæbrigðin sem
hún hafði á valdi sínu bættust
strengja- og brassútsetningar, takt-
smíðar, effektanotkun og ekki síst
hugmyndin um að minna geti verið
meira. Þegar um fimm manna rokk-
hljómsveit er að ræða er það afrek
sem síst ætti að gera lítið úr. Auðvit-
að er þetta ekki í fyrsta skipti sem
hljómsveit tekur harkalega u-beygju
í sinni sköpun en fáum hefur tekist
það með jafn góðum árangri og í
þessu tilfelli. Hvað sem fólki finnst
um lista um bestu plötur einhvers
tímabils verður því ekki neitað að
þeir eru yfirleitt settir saman af fólki
sem hefur ástríðu fyrir tónlist og er
tilbúið að rökstyðja valið og þegar
tónlistarvefurinn Pitchfork.com tók
saman bestu plötur fyrsta áratugar
aldarinnar var Kid A þar í efsta sæti.
21. aldar tónlist
Á sama tíma og hrátt rokk náði
aftur hylli almennings hljómaði Kid
A eins og 21. aldar tónlist þar sem
tækninýjungum var beitt í bland við
alla aðra hæfileika sem búa í sveit-
inni. Yfirleitt er hlýja og tilfinning
eitt það fyrsta sem tapast í tónlist
þegar fólk færir sig út í notkun á
hljóðgervlum, hljóðsmölum og
AFP
Skilaboðin Myndmál sveitarinnar vinnur Yorke í samvinnu við Stanley Donwood en þeir kynntust í listaskóla.
Séní Jonny Greenwood er frábær gítarleikari en einnig lunkinn útsetjari og
hefur samið töluvert af kvikmyndatónlist í seinni tíð.
FRAMHALD Á BLS. 84
»Ekkert rokk, ekkertról og ekkert fútt,
hugsaði ég. Andskotinn
hafi það og þið sem vor-
uð besta hljómsveit í
heimi!
5511200 | Hverfisgata 19 | leikhusid.is | midasala@leikhusid.is
DAVID FARR
Í hjarta Hróa hattar (Stóra sviðið)
Fim 31/3 kl. 19:30 62.sýn Lau 9/4 kl. 19:30 65.sýn Sun 24/4 kl. 15:00 68.sýn
Fös 1/4 kl. 19:30 63.sýn Fim 14/4 kl. 19:30 66.sýn Fim 28/4 kl. 19:30 69.sýn
Lau 9/4 kl. 15:00 64.sýn Fös 15/4 kl. 19:30 67.sýn Fös 29/4 kl. 19:30 70.sýn
Eldfjörug fjölskyldusýning, uppfull af leikhústöfrum í anda Vesturports!
Sporvagninn Girnd (Stóra sviðið)
Sun 10/4 kl. 19:30 Lokasýn
"Sýningin er sigur leikhópsins alls og leikstjórans..."
Hleyptu þeim rétta inn (Stóra sviðið)
Lau 2/4 kl. 19:30 8.sýn Lau 16/4 kl. 19:30 11.sýn
Fös 8/4 kl. 19:30 10.sýn Lau 23/4 kl. 19:30 13.sýn
Hrífandi verk um einelti, einsemd og óvenjulega vináttu.
Um það bil (Kassinn)
Sun 3/4 kl. 19:30 21.sýn Sun 10/4 kl. 19:30 23.sýn
Fim 7/4 kl. 19:30 22.sýn Mið 13/4 kl. 19:30 24.sýn
Síðustu sýningar!
Umhverfis jörðina á 80 dögum (Stóra sviðið)
Sun 3/4 kl. 13:00 10.sýn Sun 10/4 kl. 13:00 11.sýn
Æsispennandi fjölskyldusýning eftir Sigga Sigurjóns og Karl Ágúst!
Yfir til þín - Spaugstofan 2015 (Stóra sviðið)
Sun 3/4 kl. 19:30 24.sýn Fim 7/4 kl. 19:30 26.sýn
Mið 6/4 kl. 19:30 25.sýn Mið 13/4 kl. 19:30 27.sýn
Síðustu sýningar!
Mið-Ísland 2016 (Þjóðleikhúskjallari)
Fös 1/4 kl. 20:00 56.sýn Lau 2/4 kl. 22:30 59.sýn Lau 9/4 kl. 20:00
Fös 1/4 kl. 22:30 57.sýn Fös 8/4 kl. 20:00 Fim 14/4 kl. 20:00
Lau 2/4 kl. 20:00 58.sýn Fös 8/4 kl. 22:30
Ef hláturinn lengir lífið stefnir Mið-Ísland að ódauðleika!
Improv Ísland (Þjóðleikhúskjallari)
Mið 6/4 kl. 19:30 10.sýn Mið 20/4 kl. 19:30 12.sýn
Mið 13/4 kl. 19:30 11.sýn Mið 27/4 kl. 19:30 13.sýn
Ný sýning í hverri viku - Ekkert ákveðið fyrirfram!
VEGBÚAR –★★★★ – S.J. Fbl.
MAMMA MIA! (Stóra sviðið)
Fim 31/3 kl. 20:00 aukas. Þri 3/5 kl. 20:00 Fim 26/5 kl. 20:00
Fös 1/4 kl. 20:00 aukas. Mið 4/5 kl. 20:00 Fös 27/5 kl. 20:00
Lau 2/4 kl. 20:00 7.k Fim 5/5 kl. 20:00 Lau 28/5 kl. 20:00
Sun 3/4 kl. 14:00 aukas. Fös 6/5 kl. 20:00 aukas. Sun 29/5 kl. 20:00
Mið 6/4 kl. 20:00 8.k Lau 7/5 kl. 14:00 Þri 31/5 kl. 20:00
Fim 7/4 kl. 20:00 aukas. Lau 7/5 kl. 20:00 aukas. Mið 1/6 kl. 20:00
Fös 8/4 kl. 20:00 9.k Sun 8/5 kl. 20:00 Fim 2/6 kl. 20:00
Lau 9/4 kl. 20:00 aukas. Þri 10/5 kl. 20:00 Fös 3/6 kl. 20:00
Sun 10/4 kl. 14:00 aukas. Mið 11/5 kl. 20:00 Lau 4/6 kl. 20:00
Mið 13/4 kl. 20:00 10.k Fim 12/5 kl. 20:00 Sun 5/6 kl. 20:00
Fim 14/4 kl. 20:00 11.k Fös 13/5 kl. 20:00 Þri 7/6 kl. 20:00
Fös 15/4 kl. 20:00 aukas. Lau 14/5 kl. 14:00 Mið 8/6 kl. 20:00
Lau 16/4 kl. 20:00 12.k Þri 17/5 kl. 20:00 Fim 9/6 kl. 20:00
Mið 20/4 kl. 20:00 13.k Mið 18/5 kl. 20:00 Fös 10/6 kl. 20:00
Fim 21/4 kl. 20:00 14.k Fim 19/5 kl. 20:00 Lau 11/6 kl. 20:00
Fös 22/4 kl. 20:00 aukas. Fös 20/5 kl. 20:00 Sun 12/6 kl. 20:00
Lau 23/4 kl. 20:00 aukas. Lau 21/5 kl. 14:00 Mið 15/6 kl. 20:00
Sun 24/4 kl. 20:00 aukas. Lau 21/5 kl. 20:00 Lau 18/6 kl. 20:00
Fim 28/4 kl. 20:00 aukas. Sun 22/5 kl. 20:00 Sun 19/6 kl. 20:00
Fös 29/4 kl. 20:00 aukas. Þri 24/5 kl. 20:00
Lau 30/4 kl. 20:00 15.s Mið 25/5 kl. 20:00
Leikhúsmatseðill frá kl 18 í forsalnum, tónlist og kokteilar
Auglýsing ársins (Nýja sviðið)
Lau 16/4 kl. 20:00 Frums. Fös 22/4 kl. 20:00 4.sýn Fim 28/4 kl. 20:00 7.sýn
Mið 20/4 kl. 20:00 2.sýn Lau 23/4 kl. 20:00 5.sýn Lau 30/4 kl. 20:00 8.sýn
Fim 21/4 kl. 20:00 3.sýn Mið 27/4 kl. 20:00 6.sýn Fim 5/5 kl. 20:00 9.sýn
Ærslafullur og andstyggilegur gleðileikur e. Tyrfing Tyrfinsson
Njála (Stóra sviðið)
Sun 3/4 kl. 20:00 29.sýn Sun 10/4 kl. 20:00 30..sýn Sun 17/4 kl. 20:00 síð. sýn.
Síðustu sýningar
Vegbúar (Litla sviðið)
Lau 2/4 kl. 20:00 35.sýn Fös 8/4 kl. 20:00 36.sýn Lau 16/4 kl. 20:00 37.sýn
Nýtt verk þar sem KK sýnir á sér óvænta hlið
Kenneth Máni (Litla sviðið)
Fös 29/4 kl. 20:00 106.sýn Fös 20/5 kl. 20:00 108.sýn
Fim 12/5 kl. 20:00 107.sýn Lau 28/5 kl. 20:00 109.sýn
Kenneth Máni stelur senunni
Illska (Litla sviðið)
Lau 9/4 kl. 20:00 Mið 20/4 kl. 20:00 Lau 30/4 kl. 20:00
Fim 14/4 kl. 20:00 Lau 23/4 kl. 20:00
Samstarfsverkefni Óskabarna ógæfunnar og Borgarleikhússins
Made in Children (Litla sviðið)
Fös 1/4 kl. 20:00 frums. Fim 7/4 kl. 20:00 3.sýn Fös 15/4 kl. 20:00 5.sýn
Sun 3/4 kl. 20:00 2.sýn Sun 10/4 kl. 20:00 4.sýn
Hvernig gera börnin heiminn betri?