Orð og tunga - 01.06.2011, Page 149

Margrét Jónsdóttir: Bæjarnafnið Brúar
139
9 Lokaorð
I greininni hefur verið fjallað um bæjarnafnið Brúar, forna fleirtölu-
mynd, og beygingu þess. Það var gert m.a. í því skyni að skýra stöðu
þess gagnvart fleirtölumyndunum brúr og brýr en líka til að skýra
hlutverk, stöðu og varðveislu eldri orðmynda gagnvart þeim yngri.
Allt var þetta skoðað í ljósi hugmynda Kurylowicz þar sem nýja
formið er í aðalhlutverki, er hið sjálfgefna. Það sýnir beygingu sam-
nafnsins en það gamla er í aukahlutverki og því þrengra og þann-
ig er kveðið á um notkunarsviðið. Hljóðvarp eða hljóðvarpsleysi
fleirtölumyndanna var skoðað út frá hugmyndum Kurylowicz en
líka Manczak. Hugmyndir Manczak og Tiersma komu jafnframt við
sögu í umræðum um það hvernig líklegast sé að áhrif einnar mynd-
ar örnefnis innan beygingardæmis á aðra sé háttað. Eins og ráða má
af þessu byggist greinin á hugmyndum um birtingarform áhrifs-
breytinga innan beygingarkerfis auk þess sem merking og hlutverk
koma við sögu.
Fleirtölumyndin brýr var til í fornu máli; samkvæmt Noreen er
orðmyndin úr fornnorsku. Eins og fram kom í lok þriðja kafla er
dæmi um -brýr í augabrýr í riti frá miðri 17. öld. Sú heimild er því
nokkuð eldri en þær sem til eru um brýr af brú. En í sjálfu sér skiptir
það engu máli. Það er nefnilega ekkert óvænt við það að brú skuli
eignast fleirtölumyndina brýr ekki fremur en brúr.
Heimildaskrá
Anttila, Raimo. 2005. Analogy: The Warp and Woof of Cognition. í: Brian D.
Joseph og Richard D.
Janda (ritstj.). The Handbook of Historical Linguistics. Bls. 425-440. Oxford:
Blackwell.
Ari Gíslason. 1956-1960. Örnefnaskrá Grenjaðarstaðar. Handrit. Ömefnasafn
Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum.
Ari Páll Kristinsson. 1998. Handbók um málfar í talmiðlum. Reykjavík: Málvís-
indastofnun Háskóla íslands.
Ásgeir Blöndal Magnússon. 1989. íslensk orðsifjabók. Reykjavík: Orðabók Há-
skólans.
Bandle, Oskar. 1956. Die Sprache der Guðbrandsbiblía. Kopenhagen: Ejnar
Munksgaard. Bibliotheca Arnamagnæana XVII.
Bjorvand, Harald og Fredrik Otto Lindeman. 2000. Váre arveord. Etymologisk
ordbok. Oslo: Novus forlag.