Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.03.1984, Qupperneq 38
Björg Pétursdóttir Bachmann var
fædd 17. september 1898 í Geirs-
hlíð, Flókadal í Borgarfirði. For-
eldrar hennar voru hjónin Anna
Katrín Jónsdóttir og Pétur Þor-
steinsson, bóndi í Geirshlíð. Þor-
steinn, faðir Péturs í Geirshlíð, var
Þorsteinsson frá Hurðarbaki í
Reykholtsdal, Þiðrikssonar. Kona
Þorsteins Þorsteinssonar var Ingi-
björg Jónsdóttir frá Miðteigi, en
kona Þorsteins Þiðrikssonar var
Steinunn Ásmundsdóttir frá Mið-
vogi, Jörgenssonar Klingenbergs.
Stór ættbogi er kominn frá Kling-
enberg, hinum þýsk-danska barón.
Jón, faðir Önnu Katrínar, var Guð-
laugsson frá Götuhúsum á Akra-
nesi, bróðursonur Þórðar Svein-
björnssonar, háyfirdómara, í Nesi.
Guðlaugur bjó á Bárustöðum og
átti Sigríði, dóttur sr. Jóns Bach-
manns, Hallgrímssonar fjórðungs-
læknis. Kona Hallgríms var Hall-
dóra Skúladóttir, landfógeta
Magnússonar. Björg var því 6.
maður frá Skúla, er kallaður hefur
verið „faðir Reykjavíkur".
Pétur Þorsteinsson varð ekki gam-
all maður. Hann lést árið 1905 í
Geirshlíð, 44 ára að aldri, frá konu
og 8 börnum. Eitt barn misstu þau
hjón í bernsku. Jón, sem þá var 18
ára gamall, og næstelstur systkina
sinna, tók við forstöðu heimilisins
með móður sinni, en fimm barn-
anna, þar á meðal Björg, voru þá
innan við fermingaraldur.
Jón varð gildur bóndi í sinni sveit,
hörkuduglegur, sjálfstæður og
verkhygginn svo sem hann átti kyn
til.
Systkini Bjargar auk Jóns voru
Steinunn, húsfreyja á Skjálg á Snæ-
fellsnesi, Ragnheiður, húsfreyja á
Heiði á Langanesi, Geir, bóndi á
Vilmundarstöðum í Reykholtsdal,
Þorsteinn, smiður í Reykjavík,
Margrét, húsfreyja á Akranesi og
Sigríður, iðnverkakona í Reykja-
vík. Einn dreng eignaðist Pétur
Þorsteinsson utan hjónabands; það
var faðir minn, Magnús, sem var
32 HJÚKRUN Vm - 60. árgangur
Kveðjuorð
Björg Pétursdóttir Bachmann
hjúkrunarkona
Fædd 17. september 1898
Dáin 24. desember 1983
kennari um hálfrar aldar skeið,
fyrst á Hvítárbakka í Borgarfirði,
en lengst af á Akureyri.
Þegar Björg var 14 ára fór hún að
heiman. Skömmu síðar hóf hún
nám í Kvennaskólanum í Reykjavík
og lauk þaðan brottfararprófi. Hún
fór til náms í hjúkrunarfræði í
Árósum í Danmörku og lauk þaðan
prófi árið 1927. Síöar fór hún til
framhaldsnáms við Bedford Coll-
ege í London og lauk þaðan prófi í
hjúkrunarkennslu og spítalastjórn
árið 1934. Björg tók upp ættar-
nafnið Bachmann, sem var í
móðurætt hennar, notaði það er
hún stundaði nám erlendis og lengi
síðar er heim kom. Hún var for-
stöðukona við Landspítalann ásamt
Vilborgu Stefánsdóttur, hjúkrunar-
fræðingi, fyrsta árið sem Land-
spítalinn starfaði árið 1930-1931.
Þá hafði tekið við stöðu forstöðu-
konu Kristín Thoroddsen, en hún
dvaldist við nám erlendis þetta
fyrsta ár. Eftir að Kristín kom heim
tók Björg við starfi deildarstjóra á
lyflækningadeild Landspítalans og
starfaði þar tii ársins 1949. Þá fór
hún til starfa á fæðingadeild Land-
spítalans og var þar til ársins 1956, í
Arnarholti starfaði hún í hálft ár,
en tók síðan við starfi hjúkrunar-
fræðings við Holdsveikraspítalann í
Kópavogi. Þar var hún til haustsins
1963, hjúkraði þeim sem margir
hræddust og flestir gleymdu. Síð-
ustu árin starfaði Björg nokkuð við
heimilishjúkrun hér í Reykjavík.
Björg var prýðisvel greind, námfús
og vel lesin. Hún varð snemma
mjög sjálfstæð, fór ekki troðnar
slóðir, var framúrstefnukona. Hún
var mjög vel menntuð í hjúkrunar-
fræðum, kunni vel til verka, var ár-
vökul og farsæl í starfi. Björg var
fáskiptin og hlédræg, dul í skapi,
gat verið kaldranaleg í svörum ef
henni þótti umræðuefni eða með-
ferð mála yfirborðsleg. Hún var
trygglynd, greiðvikin og hjálpsöm,
en átti bágt með að þiggja hjálp
annarra, hvort heldur var frá
vandamönnum eða öðrum, vildi
heldur gefa en þiggja. Hún tranaði
sér aldrei fram, en hafði ákveðnar
skoðanir á mönnum og málefnum,
skoðanir myndaðar af sjálfstæðri
hugsun sem lítt varð haggað.
Björg var ógift og barnlaus. Hún
bjó Iengst af á Freyjugötu 30 hjá
bróður sínum Þorsteini og Kristínu
konu hans. Síðustu árin bjó hún í
Árbæjarhverfi, þar sem hún átti
íbúð. Fyrir andlát sitt gaf Björg
Hallgrímskirkju allar eigur sínar og
er það ein stærsta gjöf er þeirri
kirkju hefur áskotnast. Það var
gaman að Björg skyldi velja Hall-
grímskirkju, hinn fagra minnis-
varða um andans manninn Hall-
grím Pétursson. Það sýndi og
tryggð hennar við þann bæjarhluta
og kirkjuna sem hún hafði lengstum
tilheyrt.