Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2001, Blaðsíða 18
spítala í svona litlu samfélagi verði til hreyfing í þá átt að
búa til smærri fyrirtæki út frá þessari stóru stofnun og þar
með muni reyna á ýmis ný rekstrarform, s.s. aukinn
einkarekstur, þjónustusamninga, útboð o.fl. fyrir
hjúkrunarfræðinga og aðra. Sumar af stóru einingum innan
háskólasjúkrahússins munu með tímanum fá aukið
sjálfstæði og brotna upp í smærri einingar, t.d.
endurhæfingarþjónustan, öldrunarþjónustan og barna-
þjónustan svo eitthvað sé nefnt. Síðan má gera ráð fyrir að
upp rísi stofnanir sem muni veita þessari stóru stofnun
aðhald með samkeppni sem og bjóða aukið val fyrir
sjúklinga og starfsfólk.
Ásta: Við svona miklar breytingar, sem felast í sam-
einingu þessara tveggja sjúkrahúsa, þá gerist ýmislegt
annað. Þarna er verið að takast á við stór verkefni, búa til
háskólasjúkrahús, tengja heilbrigðisþjónustuna og háskól-
ann nánar saman, bæði til að styrkja þjónustuna og jafn-
framt og ekki síst til að styrkja háskólann. Ég tel að um leið
og þessi stóra stofnun verður til þá gefist líka tækifæri til
að skiigreina á ný hvaða þjónustu á að veita á sjúkra-
húsum og hvaða þjónustu á að veita annars staðar. Ég hef
áhyggjur af því að fólki finnist að það þurfi að veita alla
þjónustu á háskólasjúkrahúsi og sjúkrahúsið gíni þar af
leiðandi yfir öliu. Við vitum að þróunin er sú um allan heim
að það er farið að greina í meiri mæli hvað á að gera inni á
sjúkrahúsum með sjúkrahúsinnlögn og hvað er mögulegt
að gera annars staðar. Þetta þýðir að ákveðnar tegundir
aðgerða eru ekki gerðar inni á háskólasjúkrahúsum. Ég tel
að til að gegna skyldum sínum gagnvart nemendum í
heilbrigðisgreinum verði háskólasjúkrahúsið og/eða
háskólinn við slíkar breytingar að gera samkomulag við
aðila úti í bæ til að veita þessi námstækifæri. Þjónustan
mun færast meira út í samfélagið í framtíðinni, m.a. mun
tæknin leiða til þess að sjúklingar munu í auknum mæli
verða í tengslum við heilbrigðisstarfsmenn gegnum síma,
myndsíma, tölvur og fleira slíkt, og það gerir þeim kleift að
vera heima þrátt fyrir mikil veikindi. Ég held að við verðum
að passa okkur á því að þetta nýja sjúkrahús verði ekki
dragbítur á frekari þróun þjónustunnar með því að fólki
finnist að öll þjónusta þurfi að vera til staðar þar.
Valgerður: Hafa fleiri í ykkar hópi áhyggjur af því að öll
þjónusta þurfi að vera til staðar á háskólasjúkrahúsi?
Herdís: Ég held að náin tengsl milli uppeldisstofnunar
og starfsvettvangs, þar sem hjúkrunarfræðingarnir koma til
með að vinna, hafi mjög mikið að segja fyrir báða aðila. Og
fyrir framþróun og sjálfsmynd fræðigreinar skiptir gott
samstarf höfuðmáli. Ég er alveg sammála því sem Ásta
segir, að það þarf að skilgreina mjög vel hvað á heima á
háskólastofnuninni og hvað á heima annars staðar. Ég
held það sé ekki nóg fyrir háskóladeild að líta þannig á að
allt klínískt nám fáist í gegnum sjúkrahúsið, það verður að
líta á önnur tækifæri og það verður að byggja upp öflugt
samstarf við heilsugæsluna. Við vitum það allar hér, að
hjúkrun á eftir að færast mjög mikið út í heilsugæsluna,
þar liggja tækifærin, þau liggja utan sjúkrahúsa og þau
liggja mjög mikið utan stofnana á þessari nýju öld. Við
sjáum það í nýrri heilbrigðisáætlun, við sjáum það í mann-
fjöldaáætlunum. Þangað eigum við að horfa varðandi
þróunina og þangað eigum við að beina sjónum okkar og
sjónum stúdenta. Ég held líka að samstarf við dreifbýlið og
landsbyggðina sé mjög mikilvægt fyrir þróun fræðistéttar
og fyrir háskólastéttina á þessu landi. Ég held því að það
sé mjög mikilvægt að taka báðar menntastofnanirnar inn í
myndina þegar við tölum um þróun sjúkrahúss.
Ragnheiður: Ég held að við höfum allar, sem hér
sitjum, lagt lóð á vogarskálarnar til þess að þessir draumar
geti orðið að veruleika. Annars vegar að námsbrautin verði
deild og hins vegar að stóra sjúkrahúsið okkar verði
öflugra sem háskólasjúkrahús. Ég held því að okkur séu
mjög Ijósir þeir kostir sem fylgja þessu og geta fylgt og
það er gaman að fá það yfirlit sem hér hefur komið fram.
En til að vera svolítið ögrandi í umræðunni, þó ekki sé
annað, þá langar mig að benda á þá hugsanlegu ókosti
sem þessu geta fylgt, til að við getum verið vakandi
andspænis þeim. Að sjálfsögðu er ég ánægð með þennan
árangur en tel nauðsynlegt að við séum vakandi fyrir
hugsanlegum ókostum. Ásta benti á að sú hætta væri fyrir
hendi að sjúkrahúsið myndi gína yfir öllu. Ég hef ekki mjög
miklar áhyggjur af því, satt að segja, vegna þess að mér
finnst ýmislegt í þróuninni benda til þess að menn séu ekki
að fara þá leið, en það leiðir tíminn í Ijós. Annað sem mér
finnst að við eigum að vera vakandi fyrir er að þegar
starfsvettvangurinn og námsleiðin tvinnast frekar saman,
þá er auðvitað fyrir hendi sú hætta að námið miðist við
starfið og þarfir atvinnurekandans en miðist ekki við hina
óvissu framtíð. Það er þekkt fyrirbæri að menntastofnanir
og námsskrár endurspegla mjög gjarnan fortíðina, í besta
falli samtíðina, en það er samt innsti kjarni náms að búa
fólk undir hina óvissu framtíð. Og þessu sjónarmiði má
ekki gleyma þegar búið er til háskólasjúkrahús, að við
erum að búa nemendur undir eitthvað sem við getum ekki
gert okkur í hugarlund. Þetta er eitt af hugsanlegum
áhyggjuefnum mínum. Og í þriðja lagi langar mig að nefna
- ég veit að margir eru mjög ósáttir við þetta sjónarmið því
ég hef sett það fram áður - að það er viss hætta fyrir
98
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 77. árg. 2001