Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2001, Blaðsíða 34

Gegn ofbeldi
h
úkrunarfræðínqa, AíL. nAÍ
Hvað geta hjúkrunarfræðingar gert til að draga úr og koma
í veg fyrir otbeldi?
Alþjóðasamtök hjúkrunarfræðinga, ICN, hafa sent frá
sér upplýsingar sem birtar eru í heild sinni á heimasíðu
Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, www.hjukrun.is. f síð-
asta kafla skýrslunnar er komið með tillögur um hvað hjúkr-
unarfræðingar geta gert til að stemma stigu við heimilis-
ofbeldi. Þar segir m.a. að hjúkrunarfræðingar sem og aðrir
heilbrigðisstarfsmenn séu oft í þeirri aðstöðu að þekkja til
heimila þar sem ofbeldi á sér stað og geti því brugðist við
aðstæðunum og þannig rofið vítahring ofbeldisins.
Heilbrigðisstarfsfólk getur oft greint ummerki ofbeldis í
heimavitjunum eða við meðferð á slysavarðstofum. Hjúkr-
unarfræðingar eru oft fyrsta og eina hjálpin sem stendur
fórnarlömbum ofbeldis til boða, hvort sem þeir eru í
vitjunum á heimilum, fangelsum eða á hjúkrunarheimilum.
En til að geta komið í veg fyrir ofbeldi þarf að byrja á
því að greina það. Sumar heilbrigðisstofnanir hafa tekið
upp þann sið að spyrja alla sjúklinga hvort þeir hafi orðið
fyrir ofbeldi. Hjúkrunarfræðingum hefur einnig víða verið
kennt að þekkja þau einkenni sem setja svip sinn á
þolendur ofbeldis og á þann hátt hefur í sumum tilfellum
verið hægt að greina fimm sinnum fleiri fórnarlömb meðal
sjúklinga sumra stofnana. Hjúkrunarfræðingar eru hvattir til
að vera óhræddir við að spyrja hvort viðkomandi hafi verið
Námskeíð Endurmennt-
unarstofnunar
Endurhæfing iungnasjúklinga
í samstarfi við FFHLE, Félag fagfólks um hjarta- og
lungnaendurhæfingu
Fjallað verður um langvinna lungnasjúkdóma og
endurhæfingu lungnasjúklinga.
Umsjón: Dóra Lúðvíksdóttir, lungnasérfræðingur á
Reykjalundi og Landspítala-háskólasjúkrahúsi.
Kennarar auk Dóru verða íslenskir og erlendir fyrirlesarar.
Timi: 3. og 4. maí kl. 9:00-16:00
Verð: 13.800 kr.
beittur ofbeldi ef grunur leikur á því en í mörgum tilfellum
óskar skjólstæðingurinn eftir því að hann sé spurður.
Hjúkrunarfræðingar eru einnig hvattir til að skapa jákvætt
andrúmsloft svo skjólstæðingurinn geti sagt sögu sína.
Þá eru hjúkrunarfræðingar hvattir til að taka eftir
ýmsum ummerkjum ofbeldis, svo sem stöðugum kvört-
unum sjúklings sem virðast ekki stafa af líkamlegum
orsökum, áverkum sem eru ekki í samræmi við skýringar á
tiiurð þeirra, maka sem er óvenjuumhyggjusamur, stjórn-
samur eða víkur ekki frá konu sinni, meiðslum á með-
göngu, sjálfsmorðshugsunum sjúklings eða -tilrauna, og ef
óeðlilega langur tími líður frá því viðkomandi verður fyrir
áverka og þar til hann leitar læknisþjónustu. Lagt er til að
konan sé spurð hvort hún eða börn hennar séu í bráðri
hættu. Ef svo er, reynið að aðstoða hana við að taka
ákvarðanir. Getur hún t.d. hringt í vin eða ættingja? Ef svo
er ekki, bjóðið henni þá að hringja í kvennaathvarf.
Skýrið út fyrir konunni rétt hennar, nauðganir og
líkamsárásir eru refsiverðar í flestum löndum þó engin
sérstök refsilög séu til varðandi heimilisofbeldi. Reynið að
komast að hvert fórnarlömb ofbeldis geta leitað með börn
sín og leitað réttar síns. Bjóðið upp á annan viðtalstíma.
Reynið að skapa aðstöðu fyrir sjálfshjálparhópa, dreifið
veggspjöldum og bæklingum um heimilisofbeldi, nauðg-
anir og kynferðisofbeldi til að vekja athygli á því og hvetjið
sjúklinga til að segja frá því ofbeldi sem þeir verða fyrir.
Forðist að gefa konum, sem búa við ofbeldi, skap-
breytingarlyf þar sem þau geta dregið úr hæfileikum þeirra
til að sjá fyrir og verjast árásum makans. Komið á og eflið
samskipti við kvennahópa og aðra aðila sem bjóða
konum, sem verða fyrir ofbeldi, stuðning.
AA-fundir
hjúkrunarfræðinga
AA fundir hjúkrunarfræðinga eru haldnir að
Þingholtsstræti 17 (í húsnæði
Kvennakirkjunnar) fimmtudaga kl. 17.
114
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 77. árg. 2001