Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.2001, Blaðsíða 22

Sigríður: „Ég held að við verðum að horfa á ógnanir
innan stéttarinnar og meðal heilbrigðisstétta líka sem
tækifæri og þau þurfum við að nýta okkur. Við megum
ekki gleyma sjúklingnum í öllu þessu brölti okkar og
verðum að nálgast öll okkar verkefni með hann í
forgrunninum. Það vill stundum gleymast í
umræðunni
valið um og fólk sér það jafnvel ekki sem mikilvægasta
valkostinn að fara í nám í háskóla. Niðurstöður launakönn-
unar sýna t.d. að menntun kvenna skilar sér ekki í betri
launum á vinnumarkaði.
Karlmenn í stéttinni
Valgerður: Varðandi hjúkrunarskortinn, þá er það ef til vill
umhugsunarefni að karlmönnum hefur ekki fjölgað mikið í
stéttinni. Kann einhver skýringu á því?
Sigríður: Ég held það sé álit allra að karlmenn muni
ekki koma inn í stéttina. Það verða þessi tvö til þrjú
prósent og þeir fara ákveðnar leiðir...
Ásta: En er þetta ekki eitthvað sérstakt fyrir ísland, það
þarf ekki að horfa lengra en til Noregs, þar erum við að
tala um 12-15 prósent...
Valgerður: Marga Thome sagði frá því í viðtali í síðasta
tölublaði að karlar hefðu verið helmingur í einum bekk í
Þýskalandi.
Ásta: í Hollandi og Frakklandi erum við að tala um rúm
20 prósent. Þetta er eitthvað sérstakt við ísland...
Sigríður: Ekki í Bandaríkjunum, þar eru karlar um 5
prósent stéttarinnar.
Ásta: Fyrir nokkrum mánuðum hófst átak í háskól-
anum til að breikka námsval stúdenta, ráðast gegn kyn-
bundnu námsvali. Þar var sérstök áhersla á að fá konur til
að fara í verkfræði sem er mjög virðingarvert og göfugt.
Síðan var nokkurs konar viðbót við átakið að fjölga karl-
mönnum í hjúkrunarfræði. Konur, sem fara í hefðbundin
karlastörf, fá hvatningu frá umhverfinu alls staðar. En ef
karlmaður fer í hjúkrunarfræði er nánast sagt: „Er ekki í lagi
102
með þig, maður.“ Það eru stöðugt neikvæð viðhorf:
„Fórstu í hjúkrunarfræði, þú ættir frekar að gera eitthvað af
viti?" Það er því miklu meiri þörf á því að hvetja karlmenn
til að fara í kvenmannsstörf og breyta þeim viðhorfum.
Sigríður: Það er t.d. athyglisvert að nú er um helm-
ingur nemenda í læknisfræði konur.
Herdís: Rúmlega helmingur nemenda í háskólanum er
konur og það er bara í anda þess sem þú sagðir áðan að
hefði komið í fréttum að menntun borgar sig ekki fyrir
konur.
Valgerður: Læknastéttin verður því ef til vill kvenna-
stétt í framtíðinni.
Kristín: Varðandi karlmenn í hjúkrunarstéttinni þá hefur
varla verið tekið á því hér hjá okkur. Það er einhvern
veginn enginn sem gerir þetta að sínu stóra baráttumáli.
Það var og er kvennafræðilegt mál að bæta stöðu kvenna
og er búið að vera mikið baráttumál meðal kvenna í
langan tíma. Það er því spurning hver ætlar að taka þetta
mál upp, er þetta okkar baráttumál, kvennanna í hjúkr-
unarstéttinni eða er það karlmannanna og við þurfum að
skilgreina málið betur. T.d. hvaða hagsmunum þjónar það
að fá fleiri karlmenn inn í greinina? Margar konur hafa litið
til þess að karlar hafa hlotið skjótan frama og ætla sér ekki
að berjast fyrir því sérstaklega. Hins vegar eru mun fleiri
áhugaverð sjónarmið hér sem verðugt væri að skoða.
Sigríður: Við höldum þeim kannski niðri því þegar
karlmaður í hjúkrunarstörfum er í forsvari þá segjum við
gjarnan: „Hvað er verið að flagga þessum eina karlmanni,
hvar eru allar konurnar?”
Kristín: Ég held þetta sé eitthvað sem við þurfum að
taka á.
Ásta: Ég held það sé líka áhyggjuefni að þeir karl-
menn, sem hafa þó farið og lokið sínu námi, hafa ekki
margir séð sér fært að vera starfandi. Það eru mjög margir
sem hafa farið út fyrir heilbrigðiskerfið.
Kristín: Ég held að þetta sé hluti af stærra vandamáli.
Varðandi t.d. hjúkrunarfræðingaskortinn þá er með fjölda-
takmörkunum búið að takmarka fjölda útskrifaðra hjúkr-
unarfræðinga. Það er síðan annað mál hvernig þessi
nemendahópur er samansettur, hvernig bakgrunnur þeirra
nemenda sem koma til náms er, afstaða þeirra og viðhorf,
hvort það eru karlar eða konur. Varðandi verkefni okkar í
framtíðinni þá er ég mjög sammála því sem hefur komið
fram hérna að sú nálgun, sem hjúkrun hefur tamið sér, á
mjög vel við til að hjálpa fóiki í daglegu lífi, að fást við
streitu og takast á við þær kröfur sem gerðar eru til þess
og ýmsa vanlíðan sem fólk finnur samfara því að vera til.
Nálgun okkar sem hjúkrunarfræðinga er ekki svo bund-
in við tæknilegar lausnir. Það er ákveðinn sveigjanleiki í
nálguninni í hjúkrun þar sem tekið er tillit til forsendna
fólksins og mikilvægis þess að leiðbeina fólki. En af hverju
er alltaf verið að tala um að við þurfum að gera eitthvað
annað?
Tímarit hjúkrunarfræðinga ■ 2. tbl. 77. árg. 2001