Saga - 2004, Blaðsíða 170

með ýmsu móti. Hér verður rætt um sumt af þeirri sjónrænu sögu-
miðlun sem ráðist hefur verið í á árinu í tilefni af afmælinu og al-
menningi hefur staðið til boða. Nánar tiltekið verður fjallað um
tvær safnsýningar helgaðar heimastjórnarafmælinu, tvö vefsetur
og eina sjónvarpsmynd.1
Fyrst verður lýst stuttlega innihaldi eða efni og framsetningu
eða uppbyggingu í hverju tilviki eftir því sem við á. Síðan verður
reynt að bera saman þessar miðlanir og ræða það sem vel hefur þótt
takast og annað sem sýnist hafa farið miður. Ekki er unnt að ræða
neitt að marki um áreiðanleika eða sannleiksgildi einstakra stað-
hæfinga og skoðana sem fram koma í textum eða upplestri. Í mörg-
um tilvikum má líka segja að seint verði hægt að sætta öll sjónar-
mið í því efni. Þar sem hér er mikið efni undir leyfir rúmið heldur
ekki umræðu um samtímaskírskotanir þessa sögulega efnis. Hins
vegar verða þessar sögumiðlanir bornar saman og athyglinni beint
að efni þeirra og þeirri hugsun eða viðhorfi til heimastjórnarinnar
sem þar kemur fram. Hvað er sýnt og hvað er sagt? Í hvers konar
samhengi eru persónur og málefni sett? Í lokin verður vikið
nokkrum orðum að því hver „eigi“ heimastjórnina.
Tvær safnsýningar …
Safnsýningunni í Þjóðarbókhlöðu er lokið og var hún sett upp í
björtu sýningarrými bókhlöðunnar á annarri hæð og afmarkaðist
af útveggjum á tvær hliðar (með stórum gluggum á) og glerþili á
þá þriðju. Auk eins kynningarfleka fyrir sýninguna voru settir
upp fjórir sýningarflekar með myndum á, ýmist heilum eða sam-
skeyttum myndhlutum í klippimyndastíl. Einn fleki var um Jón
Sigurðsson og Hannes Hafstein, annar um Hannes og heima-
stjórnina, þriðji með skjaldarmerkjum Íslands á og fjórði flekinn
um Hannes og ráðherraverk hans. Þá voru fjölbreytilegir munir
sýndir undir gleri í sex sýningarskápum. Tengdust þeir Jóni Sig-
urðssyni, Hannesi Hafstein, tilurð heimastjórnarinnar og verkum
hennar. Stærri munir eins og húsgögn voru einnig til sýnis. Yfir-
bragð sýningarinnar var í heild nokkuð líflegt sökum fjölbreytni í
vali og framsetningu sýningarmuna, og mikil litagleði var í mynd-
H A L L D Ó R B J A R N A S O N170
1 Fleiri viðburðir hafa verið og eiga eftir að vera í tilefni heimastjórnarafmælis-
ins. Listi um nokkra þá helstu er á vefslóðinni http://www.heimastjorn.is →
Afmælisdagskrá (sjá hvern mánuð fyrir sig).
Saga haust 2004 - NOTA 30.11.2004 11:33 Page 170