Tímarit Máls og menningar - 01.06.2015, Blaðsíða 59

Ti l u r ð o g ö r l ö g t v e g g j a l j ó ð a
TMM 2015 · 2 59
Fjórtán árum síðar, þegar Tyrkinn var fyrir löngu
farinn frá Vín, hvessti sami Luther aftur sinn
trúarpólitíska penna og skrifaði eitt frægasta og
áhrifaríkasta verk sitt: Von den Juden und ihren
Lügen. (Um Gyðinginn og lygar hans).
Ég kem aftur að Luther síðar, en kristnir stríðs-
söngvar voru margir ortir og eru enn, sá frægasti
á okkar slóðum eftir söng Luthers er kannski
söngur Sabine Baring-Goulds frá 1865:
Onward, Christian soldiers,
Marching as to war,
With the cross of Jesus
Going on before.
Christ, the royal Master,
Leads against the foe;
Forward into battle,
See his banners go!
Sem á íslensku hljóðar svo í þýðingu séra Friðriks Friðrikssonar:
Áfram, Krists menn, krossmenn,
kóngsmenn erum vér.
Fram í stríðið stefnið,
sterki æskuher.
Kristur er hinn krýndi
kóngur vor á leið.
Sjáið fagra fánann
frelsis blakta á meið.
En þrátt fyrir þessa ágætu stríðssöngva þá er
það trúa mín að hin raunverulega uppspretta
pólitískra ljóða og söngva sé rómantíkin með
sín eldheitu ættjarðarljóð. Skáld þeirra þjóðlanda sem börðust fyrir sjálf-
stæði ortu átakanleg ljóð um hetjurnar sem fórnuðu sér fyrir föðurlandið og
útmáluðu jafnframt hin illu öfl sem ollu ófrelsi og hörmungum. Skáld sem
bjuggu meðal þjóða sem réðu yfir öðrum þjóðum ortu svo ábúðarmikil ljóð
um heiður og dýrð valdhafanna. Gott dæmi um hið síðastnefnda er kvæði
skoska skáldsins James Thomsons þegar búið var að sameina Wales, Skot-
land og England í eitt stórt og voldugt Bretland:
When Britain first, at heaven‘s command,
Arose from out the azure main,
this was the charter of the land,
And Guardian Angels sang this strain:
Rule, Britannia! Britannia, rule the waves!
Britons never, never, never shall be slaves.
Sabine Baring-Gould
Friðrik Friðriksson