Tímarit Máls og menningar - 01.05.2002, Blaðsíða 59

Óli Jón Jónsson: Mannabein tmm bls. 57
var í mjög vel pressuðum buxum og með bind-
ið hnýtt fast um grannan hálsinn. Skórnir voru í
öðrum lit en fötin, brúnir en fötin svört. Þessi
ungi maður var mjög barnalegur í útliti. Ef ekki
hefði verið múnderingin hefði ég haldið að
hann væri á svipuðum aldri og ég var sjálfur.
Samt var einhver harka í svipnum sem gerði
hann fullorðinslegri. Þessi svipur sást langar
leiðir.
Stúdentinn gekk mjög ákveðið að mér. Hann
tók í barðið á hattinum um leið og hann bauð
mér góðan daginn.
Wolfgang var svifaseinni. Ég veit ekki hvort
hann var þá þegar þekktur í bænum undir nafn-
inu Úlfur, eða hvort það gerðist seinna. Hann
var allur mjög dökkur, svarthærður og með
mjótt yfirvararskegg. Þeir voru báðir grannir,
stúdentinn eiginlega grindhoraður. Ég held að
þeir hafi verið á svipuðu reki en Úlfur leit samt
út fyrir að vera miklu eldri.
Úlfur var myndarlegur maður, sólbrúnn og
hafði á sér allt annað yfirbragð en menn á sama
reki hér. Hann var greinilega útiendingur. Ég
heyrði seinna að hann hefði vaðið í kvenfólki
þessar vikur sem hann var hérna. Ætli það hafi
ekki verið þess vegna sem hann var kallaður
Úlfur. Hann heilsaði mér með því að kinka til
mín kolli.
Stúdentinn spurði eftir Ragnari verkstjóra.
Ég sótti hann inn á verkstæði.
- Já, þið eruð komnir, sagði Ragnar þegar
hann kom út og sá gestina.
Hann heilsaði stúdentinum og sneri sér svo
með útrétta hönd að Úlfi:
- Ich heise Ragnar Gestsson, sagði hann
hátt og snjallt og hneigði höfuðið í snöggri
dýfu. Þetta var mjög kumpánleg kveðja og ein-
hvern veginn passaði hún ekki Ragnari.
Úlfur rétti honum höndina og kynnti sig á
móti. Svo hurfu þeir allir þrír bak við hús. Ég
hélt áfram að sópa. Líklega hef ég farið að
velta því fyrir mér hvað þessir herramenn
væru að vilja Ragnari - þessir útlendingar.
Eftir smástund kom Ragnar aftur og vatt sér
að mér:
- Ertu nokkuð að gera á laugardaginn, ísi
minn? spurði hann hátt og hlammaði annarri
höndinni á öxlina á mér - við þurfum að fá
hraustan mann með okkur austur fyrir fjall í
smá bísness, bætti hann við.
Mér kom þetta boð mjög á óvart og þótti
upphefð að því, svona nýbyrjaður. Ég vildi auð-
vitað gera allt til að koma mér í mjúkinn hjá
Ragnari.
- Ha, já já, svaraði ég og varð um leið dálítið
hissa, átti ekki von á spurningunni. Ég hafði
verið ráðinn upp á það að vinna á laugardögum
og vissi ekki hverju ég átti að svara:
- Hvað stendur annars til?
- Við þurfum að moka sand hér uppi í sveit
og ná í drasl, svaraði Ragnar um leið og hann
hvarf aftur fyrir hornið.
Ég spurði ekki meira út í þetta. Pældi ekkert
í þessu, Sjálft verkefnið skipti mig litlu máli.
Maður var bara í vinnunni.
Þeir birtust um sjöleytið. Ragnar ók trukknum
og stúdentinn sat í sætinu við hliðina á honum.
Wolfgang sat á bekknum aftur í. Ég var fljótur
að stíga um borð og skella á eftir mér. Ragnar
hafði ekki haft fyrir því að kynna mig fyrir þeim
þegar þeir höfðu komið niður á stöð. Það gerði
hann heldur ekki núna. Ég lét mér nægja að
kinka kolli til þeirra beggja. Þeir kinkuðu kolli á
móti.
Bekkurinn var harður og óþægilegur yfir Hell-
isheiðina. Á pallinum voru hakar og skóflur sem
dönsuðu til og slógust saman í holunum. Þar
voru líka tveir bensínbrúsar sem virtust vera
fullir því þeir högguðust varla í hristingnum. Ég
reyndi að sofna.
Líklega hef ég dottið út í heilan klukkutíma því
þegar ég opnaði augun vorum við að beygja inn
á Skeiðaafleggjarann. Þá var komið glaðasól-
skin og næstum heiðskírt. Strekkingsvindurtók
f bílinn og það hvein með öllum rúðum. Ég
hafði enn enga hugmynd um hvert ferðinni
væri heitið eða hvað stæði til. Líklega hef ég
ímyndað mér að við værum að fara til að sækja
dót sem ætti að nota á stöðinni eða eitthvað í
þá veruna.
Ragnar var iðinn við að lýsa staðháttum og
atburðum úr Njálu. Stúdentinn þýddi það yfir á
þýsku. Úlfur sat og svaraði kurteislega ,,ja ja"
og ,,mm...mm". Inni á milli ræddu þeir stúdent-
inn og Úlfur um vatnsöfl og virkjanir og mögu-
leika á kornrækt á Suðurlandsundirlendinu. Úlf-
ur spurði spurninga og stúdentinn svaraði.
Ragnar var ekki sleipur í þýskunni, ég sá það
á svipnum á honum. En ég náði hverju einasta
orði. Einhverra hluta vegna skildi ég allt sem
sagt var þótt ég væri ekki búinn með nema eitt
ár í menntaskólanum. Ég hafði einhvern tím-
ann, líklega strax um fermingu, komist í
kennslubók í þýsku og orðið heillaður af mál-
inu. Þá var meira um að ungt fólk lærði þýsku
eða frönsku, enskan var ekki orðin allsráðandi.
Ég hafði lagt mig fram um að reyna að skilja
málið, reyndi að lesa eins og ég gat í blöðum
og bókum sem ég komst í. Og mér til nokkurr-
ar undrunar skildi ég nú nánast allt það sem
þeir sögðu. Ég var þó reyndar aldrei neinn sér-
stakur tungumálamaður.
Ég hef stundum hugsað um það hvort Ragn-
ari hafi aldrei þótt neitt athugavert við þetta allt
saman. En líklega hefur hann ekki haft neinar
efasemdir. Ég held að ég sé ekkert ósanngjarn
þótt ég segi að hann hafi einfaldlega ekki verið
þeirrar gerðar. Hann lagði það ekki í vana sinn
að hika við hlutina. í þá daga var heldur ekki til
siðs að efast um það sem gert var í nafni vís-
indanna. Þetta var allt hávísindalegt í hans aug-
um, reikna ég með. Svo var hann náttúrlega í
hópi þeirra sem aðhylltust þessar kenningar.
Ég veit þó ekki hvað það risti djúpt hjá honum.
Við Ragnar töluðum aldrei um leiðangur okkar
þennan dag, hvorki á þessum árum né síðar.
Þegar við áttum ekki langt eftir að Árnesi fór