Tímarit Máls og menningar - 01.05.2002, Blaðsíða 64

- Já, sagði hann - það er sama hvernig á það
er litið, það er engin önnur leið fær. Þetta sjá
allir núna. Það verður að uppræta illgresið svo
það spilli ekki uppskerunni.
- Ég óttast því miður, hélt stúdentinn áfram
- að í Ijós muni koma að gæðum kynsins hefur
hrakað afskaplega míkið á seinni öldum. Rasinn
hefur veikst. Þetta hafa menn hér svo sem ver-
ið sammála um lengi en við höfum hingað til
ekki haft beinharðar vísindalegar sannanir í
höndunum. Menn þurfa að hafa þetta svart á
hvítu.
- Það er þó bót í máli, sagði Úlfur, að hér hef-
ur hættan þó einungis komið innan frá, ef svo
má segja.
Úlfur hljómaði hughreystandi. Hann tók píp-
una út úr sér og bætti svo við:
- Eins og þú hefur sjálfur sagt, þá hefur það
verið gæfa ykkar að þið hafið ekki þurft að ótt-
ast mengun að utan, ég meina framandi
element.
- Já, það er náttúrlega rétt, svaraði stúdent-
inn - við höfum ennþá sloppið blessunarlega
við allt slíkt, svona að mestu. Það er auðvitað
ólíku saman að jafna, meginlandinu og okkur að
því leyti. Hingað hefur ekki þvælst sami ruslara-
lýðurinn. En menningin og andlega lífið hefur
náttúrlega orðið fyrir alls kyns áhrifum. Við
erum ekki óhult þótt við séum einangruð. Eins
og þú sást í Reykjavík, þá hefur óeðlið náð að
grafa um sig hér líka, því miður. Hér er rottu-
gangur í öllu menningarlífi og fólk, sérstaklega
unga fólkið, er berskjaldað fyrir alls kyns áróðri.
Úlfur jánkaði:
- Niðurrifsöflin eru alls staðar, sagði hann og
stakk pípunni aftur upp í sig.
Ragnar var kominn langt á undan okkur. Það
stóð bókstaflega strókurinn á eftir honum. Ég
sá ekki betur en hann væri að leita að ein-
hverju. Hann æddi fram og aftur í sandinum.
Stúdentinn nam staðar stundarkorn og horfði í
átt til Ragnars. Hann tók ofan hattinn og stakk
honum undir handarkrikann. Hárið var farið að
þynnast í hvirflinum:
- Auðvitað veltur það allt á því hvernig okkur
gengur í dag, sagði hann - en ég er sannfærð-
ur um að þegar menn fá áþreifanlegar sannan-
ir verða þeir ekki í neinum vafa um hvað beri að
gera. Þá munu allir sjá að við höfum rétt fyrir
okkur.
- mm... mm... heyrðist í Úlfi, um leið og
hann tottaði pípuna án afláts. Það lá einhvers
konar hvatning í umlinu.
Reykurinn fór nú allur beint framan í mig.
Hann var súr og mér fannst lyktin vond. Ég
leyfði mér að dragast aftur úr, hafði hvort sem
er ekki hugmynd um hvað mennirnir voru að
tala.
- Hérna! æpti Ragnar - búinn að finna það.
Hann stóð og rótaði með annarri löppinni í
sandinum. Stúdentinn og Úlfur röltu rólega til
hans. Ég var langsfðastur og tók því á sprett.
Forvitnin var nú alveg að drepa mig.
Þegar ég kom að krupu Ragnar og stúdentinn
á fjórum fótum og rótuðu með höndunum í
sandinum. Úlfur stóð yfir þeim og var enn að
totta pípuna þótt greinilegt væri að glóðin var
dauð. Skyndilega stóð stúdentinn upp og sneri
sér að okkur Úlfi. Hann hélt á hauskúpu af
manni:
- Þetta er ótrúlega heillegt, sagði hann á ís-
lensku og bætti svo við á þýsku - sjáðu, þetta
er einstakt. Hann rétti Úlfi hauskúpuna.
Ég gapti af undrun. Þarna í miðri eyðimörk-
inni, í svörtum sandinum, vikri og gjósku. En ég
komst ekki lengra með þessa hugsun því
Ragnar kallaði á mig:
- Komdu hérna strákur með skóflurnar,
sagði hann skipandi. Svo sneri hann sér að
stúdentinum - það er víða grunnt á þessu,
þetta ætti ekki að vera mikið mál.
V.
Þegar ég stóð og horfði ofan í kassana í kjallar-
anum við Jurgenstrasse 9, skildi ég allt í einu
hvers vegna ég var þangað kominn. Þá var eins
og það rynni skyndilega upp fyrir mér hvað það
var sem rak mig til að leita uppi þessa svipi úr
fortíðinni.
Auðvitað hefur maður svo sem ekkert alltaf
verið að velta sér upp úr þessu, síður en svo.
Og þetta hefur ábyggilega ekki haft nein afger-
andi áhrif á líf mitt. Það held ég að ég geti sagt
alveg hreint út. En þessir atburðir hafa nú samt
reglulega leitað á mig gegnum árin. Mér hefur
alltaf fundist sem ég ætti eitthvað óuppgert út
af þessu.
Það má auðvitað ekki gleyma því að ég var
bara óharðnaður unglingur og það hefur eflaust
haft sitt að segja. Enda átti ég það til að vakna
upp við martraðir. Mig dreymdi alls konar vit-
leysu: Ég stend einn í svartri auðn, ráfa um og
skima til allra átta. Yfir öllu liggur þykk og dimm
þoka. (fjarska nem ég dauft Ijós og geng í átt-
ina að því en það sýnist alltaf jafnfjarri. Meðan
ég geng heyri ég líkt og þungan árnið sem
magnast og færist nær. Ég er berfættur en
sandurinn er brennheitur og mig svíður í iljarn-
ar. Svo fer jörðin að hristast. Skyndilega rísa
lóðrétt upp úr sandinum allt í kringum mig blóð-
ugar beinagrindur. Þær hvessa á mig augum úr
glóandi vikri. Hryllingurinn gagntekur mig. Þá
vakna ég.