Heimsmynd - 01.10.1987, Qupperneq 36

„Karlremba hlýtur
að vera fólgin í
yfirgangi,
fordómum og
frekju gagnvart
konum. “
- FLOSI ÓLAFSSON
karlar sneiði hjá þeim í samræðum, oft
vitandi að þær hafi jafnvel meiri áhuga á
umtalsefninu eða þekkingu en þeir sem
talinu er beint að. Dulin karlremba
kerfisins er fólgin í því að útiloka konur.
Þetta bendir fjölmiðlagagnrýnandi
Morgunblaðsins á nýlega þegar hann
álasar stjórnanda sjónvarpsþáttar fyrir
að kalla ekki konur til skrafs og
ráðagerða heldur eintóma karla. Segir
gagnrýnandinn að þessi karlveldisdýrkun
sé stunduð í íslenskri fréttamennsku þar
sem það heyri til undantekninga að
leitað sé álits kvenna í
sú hlið karlrembunnar sem margar
konur kvarta undan er tilraunir karla til
að tala niður til þeirra. Ung, háttsett
kona í stjórnsýslunni segir að þetta komi
meðal annars fram í ávörpum karla,
heyrðu vinan, jœja góða eða sœl ástin
mín. Önnur tekur undir og segir að
stundum sé hún kölluð stelpa á fundum,
jafnvel af undirmönnum sínum. Sú segist
þó hafa þá reynslu að karlmenn séu
yfirleitt óhræddir við að veita aðstoð og
upplýsingar og telji það ekki skerða
sjálfsvirðingu sína að leita ráða hjá
konum eða að taka við boðum frá þeim.
Arni Bergmann ritstjóri segist telja að
karlrembu gæti síst í hópi hinnar
sæmilega menntuðu miðstéttar. Hann
nefnir sem dæmi kennarastétt. Er
hugsanlegt að jöfn laun kynjanna þar
geri það að verkum að karlar setja sig
ekki á háan hest?
Islenskir karlmenn sem eru kvæntir
útlendum konum eru margir sammála
um það að konur þeirra líti almennt á
íslenska karlmenn sem durga.
„Islenskir karlmenn hugsa mjög lítið
um hegðun sína,“ segir Árni Bergmann.
„Þeir eru ekkert að velta fyrir sér
framkomu sinni eða hvað sé viðeigandi.
Erlendis er framkoma stéttbundin.
Menn úr efri lögum samfélagsins eru
auðþekktir af því sem kallast siðfáguð
framkoma. Durgsleg framkoma eða lítt
fáguð er einkenni lægri stétta í sovésku
þjóðfélagi."
Árni Bergmann skefur ekki af
hlutunum þegar hann segir íslenska
karlmenn þurfa að losa sig við þá frekju
sem almennt einkenni þá. Hér er ég og
ég hef réttfyrir mér!
SIÐFÁGUNIN?
Því hefur oft verið haldið fram að
íslenskir karlmenn séu engir sérstakir
herramenn. Sjentilmennska hefur
löngum ekki átt upp á pallborðið hjá
íslenskum karlmönnum. Margir íslenskir
karlmenn svara því til að sjentilmennska
sé yfirborðsleg kurteisi eða hégómi.
Englendingar sem oft hafa verið
orðlagðir fyrir almenna kurteisi eða
siðfágun myndu taka í annan streng. Þar
er viðkvæðið að siðfágun verði til með
þremur kynslóðum eða; að sjentilmaður
sé enginn nema honum sé það í blóð
borið. Góðir siðir þurfi að þróast mann
fram af manni.
Því segir Árni Bergmann að íslenskir
karlmenn séu enn á milli vita. „Ég held
að íslenskir karlmenn geti vart kallast
durgar en þeir eiga samt langt í land að
læra almenna tillitssemi. Þeir eru hvorki
sveitamenn né heimsborgarar."
Davíð Scheving Thorsteinsson segist
telja kurteisi eða siðfágun aldursbundna
í íslensku þjóðfélagi. „Mér var kennt að
standa upp fyrir eldra fólki og þegar ég
heilsaði konum. En yfirborðsmennska
einkennir marga útlendinga sem ofgera
þjóðmálaumræðunni.
Karlremba í persónulegum
samskiptum kynjanna er hins vegar lítt
dulin. I nýlegri skoðanakönnun á
vinnustað kom í ljós að flestar konur
töldu sig verða fyrir
beinni kynferðislegri
áreitni af hálfu karla. Var
vísað til líkamlegra
þreifinga, þukls og
klúryrða. En þessi remba
tekur á sig fleiri myndir.
„Kúltíverað fólk þarf ekki
á karlrembu að halda,“
segir Flosi Ólafsson. En
36 HEIMSMYND