Heimsmynd - 01.10.1987, Qupperneq 44

„Ég get ekki
hugsað mér að
sofa hjá jafnöldru
minni!u
- FRÁSKIUNN MIÐALDRA MAÐUR
ungu og myndarlegu mennina sem eru
að taka við og eiga við sjálfa sig.“
Pað er kynslóðamunur í afstöðunni til
ábyrgðar og siðgæðis þótt mönnum sem
fara illa með almannafé eða sýna
ábyrgðarleysi í fyrirtækjarekstri hafi
aldrei verið refsað hér. Halldór Laxness
lýsir þessari afstöðu í íslandsbersa í
Guðsgjafaþulu: „í útlendum blöðum
hefur staðið að vegna gjaldþrota sinna
hefði Bersi Hjálmarsson verið
margfaldur afbrotamaður á íslandi.
Þessu vil ég andmæla. Mér er vel
kunnugt um að gjaldþrotamenn í
útlöndum verða venjulega að þola laung
tugthús. Þráttfyrir raunveruleg gjaldþrot
Bersa, og hið fjórða mest, var hann
aldrei sóttur til saka né dœmdur, heldur
gerður út afhendi Bánkans á nýaleik
undir einhverju formi eða yfirskini.
Einhvern veginn ávann þessi maður sér
traust þráttfyrir alt. Landslýðnum þótti
vœnt um hann eins og nokkurs konar
hetju á borð við Gretti sterka
Ásmundarson. “
Kannast ekki margir við fleiri slíkar
hetjur úr samtímanum?
RÓMANTÍKIN?
Þeirri alhæfingu er oft varpað fram að
íslenskir karlmenn séu ekki rómantískir.
Þeir segja það gjarnan sjálfir. Rómantík
er tíkfrá Róm, sagði Þórbergur
Þórðarson og lýsir það ef til vill afstöðu
stórs hluta
íslenskrar
karlþjóðar. En
hvað er átt við
með rómantík?
Að apa upp
hegðunarmynstur
úr Hollywood-
bíómyndum, þar
sem
konfektkassar, blómavendir, kertaljós
og kampavín koma mikið við sögu?
Hreint ekki, að mati margra kvenna.
Heldur er hér fremur um að ræða
lífsviðhorf. Rómantík gæti þess vegna
verið fólgin í virðingu fyrir
kvenþjóðinni, jafnvel upphafningu
hennar.
Þótt íslenskir karlar vildu gjarnan vera
galant eða rausnarlegir við konur, og þá
konur sem þeir hafa áhuga á að kynnast
betur, þá eru aðstæður hér þannig að
þeim hefur verið gert erfitt um vik.
Lengi vel voru aðeins tveir matsölustaðir
í bænum, krár voru óþekkt fyrirbæri og
hámenning heimsborganna ljósár í
burtu. „Það er dýrt fyrirtæki að bjóða
konu út að borða,“ segja margir
karlmenn. „Hví skyldi ungur maður líka
vera að bjóða ungri konu út í mat, sem
jafnvel hefur hærri laun en hann
sjálfur,“ segir vel stæður eldri maður.
Það er ekkert séreinkenni íslenskra
karlmanna að ætlast til þess að fá
eitthvað fyrir sinn snúð bjóði þeir konu
út. Margar konur af yngri kynslóðinni
segjast feimnar við að þiggja slík boð
eða finnst þau skuldbindandi. „Má ég
bjóða þér eitthvað á barnum," finnst
mörgum konum næstum það sama og
ávísun á rúmið.
Lengi vel tíðkaðist ekki hér, meðal
annars vegna fárra matsölustaða og
kráa, að menn byðu konum út í hádegis-
eða kvöldverð, hvað þá hinum og
þessum konum. „Ég hef aldrei skilið
þessi lunch- og dinner- fyrirbœri í
útlandinu," segir Flosi Ólafsson. „Til
hvers að vera að bjóða einhverjum
konum út að borða sem maður hefur
kannski engan áhuga á.“ Hér er verið að
vísa til þess sem Bandaríkjamenn kalla
dating eða Frakkar rendez-vous. Oft eru
þetta þreifingar í þá átt
að kynnast konum.
Ungur íslendingur sem
búsettur er erlendis segist
ekki nenna að standa í
þessu. Það er sama
viðkvæðið og heyrist hjá
mörgum íslenskum